سؤالی که بسیاری از افراد می‌پرسند این است که سولاریوم بهتره یا آفتاب؟
خیلی‌ها برای داشتن پوست برنزه و جذاب، بین آفتاب گرفتن در فضای باز و استفاده از دستگاه سولاریوم مردد هستند. هر دو روش ظاهر پوست رو تغییر می‌دهند، اما تفاوت‌های مهمی در میزان آسیب، سرعت برنزه شدن و خطرات احتمالی دارند.
مثلاً قرار گرفتن مکرر زیر دستگاه سولاریوم می‌تونه باعث ایجاد لکه‌های تیره، چین‌وچروک زودرس و کاهش خاصیت کشسانی پوست شود. در برخی موارد، حتی افراد جوان به دلیل استفاده بی‌رویه از سولاریوم، با ضایعات پیش‌سرطانی یا ملانوم بدخیم (نوعی سرطان پوست) مواجه شدند.
سولاریوم بهتره یا آفتاب
سولاریوم روشی مصنوعی برای برنزه‌کردن پوست است که با استفاده از دستگاه‌های مجهز به لامپ‌های UV انجام می‌شود. این دستگاه‌ها امواج ماورای بنفش (عمدتاً UVA و گاهی UVB) تولید می‌کنند که با نفوذ به لایه‌های سطحی پوست، تولید ملانین را تحریک کرده و باعث تیره‌شدن تدریجی رنگ پوست می‌شوند. بسیاری از سالن‌های زیبایی امروزه خدمات سولار را با استفاده از دستگاه سولاریوم ارائه می‌دهند و مشتریان برای کسب رنگ پوست برنزه بدون نیاز به آفتاب، به این روش روی می‌آورند.
فواید برنزه شدن با نور آفتاب طبیعی
برخلاف آنچه ممکن است تصور شود، برنزه شدن زیر نور طبیعی خورشید در صورت رعایت نکات ایمنی، نه‌تنها برای زیبایی پوست بلکه برای سلامت عمومی بدن نیز مزایایی به همراه دارد. در این بخش، نگاهی علمی و متعادل به مزایای آفتاب‌گرفتن خواهیم داشت، تا به درک بهتری از اینکه واقعاً سولاریوم بهتره یا آفتاب، برسیم.
تولید طبیعی ویتامین D
نور خورشید، به‌ویژه اشعه UVB، عامل اصلی تولید ویتامین D در بدن است. این ویتامین نقش کلیدی در سلامت استخوان‌ها، تنظیم عملکرد ایمنی و حتی پیشگیری از افسردگی ایفا می‌کند. برنزه شدن ملایم در ساعات امن (پیش از ۱۰ صبح یا بعد از ۴ عصر) می‌تواند به بدن کمک کند بدون مصرف مکمل، ویتامین D تولید کند.
افزایش ترشح هورمون‌های شادی
برقرار شدن تماس مستقیم با نور طبیعی آفتاب، باعث تحریک ترشح سروتونین و اندورفین در مغز می‌شود؛ دو هورمونی که خلق‌وخو را بهبود می‌بخشند، اضطراب را کاهش می‌دهند و حس آرامش ذهنی را افزایش می‌دهند. به همین دلیل است که بسیاری افراد پس از آفتاب‌گرفتن، احساس بهتری نسبت به قبل دارند.
ظاهری طبیعی و یکنواخت‌تر
برنزه شدن با آفتاب، اگر اصولی و تدریجی انجام شود، معمولاً رنگی طبیعی‌تر، یکنواخت‌تر و ماندگارتر نسبت به سولاریوم یا اسپری‌برنزه ایجاد می‌کند. بسیاری از متخصصان زیبایی معتقدند برنزه طبیعی به‌مراتب ملایم‌تر و سازگارتر با تناژ پوست است.
رایگان و در دسترس
برنزه شدن زیر آفتاب نیازی به دستگاه یا لوازم خاص ندارد. در صورت وجود فضای باز امن و دسترسی به آفتاب، این روش بدون هزینه و همیشه در دسترس است. با رعایت نکات ساده‌ای مانند خرید ضدآفتاب و استفاده از آن و زمان‌بندی مناسب، می‌توان با کمترین هزینه به نتیجه‌ای دلخواه رسید.
معایب قرار گرفتن زیر نور آفتاب
اگرچه نور خورشید در دوزهای مناسب برای بدن مفید است، اما قرار گرفتن بیش‌ازحد یا نادرست زیر تابش آن، می‌تواند عوارض جدی و گاه جبران‌ناپذیر به‌همراه داشته باشد. پیش از تصمیم‌گیری درباره اینکه سولاریوم بهتره یا آفتاب، بهتر است با این معایب آشنا شویم تا انتخابی آگاهانه‌تر داشته باشیم.
خطر آفتاب‌سوختگی
یکی از شایع‌ترین مشکلات ناشی از نور خورشید، آفتاب‌سوختگی است. قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض اشعه‌ی UVB بدون محافظ، باعث قرمزی، درد، التهاب و در موارد شدید، تاول‌های پوستی می‌شود. آفتاب‌سوختگی نه‌تنها ظاهر پوست را آسیب می‌زند، بلکه زمینه‌ساز بیماری‌های جدی‌تر نیز است.
افزایش ریسک ابتلا به سرطان پوست
مطالعات متعدد نشان داده‌اند که تماس مکرر و بی‌محافظ با نور خورشید، به‌ویژه در ساعات اوج تابش، می‌تواند خطر ابتلا به ملانوما و سایر انواع سرطان پوست را افزایش دهد. اشعه‌ی UV به DNA سلول‌های پوست آسیب می‌زند و در بلندمدت ممکن است باعث جهش سلولی شود.
پیری زودرس پوست
یکی از علل اصلی ایجاد چین‌وچروک، افتادگی پوست و لک‌های قهوه‌ای، قرار گرفتن مداوم در معرض نور خورشید است. اشعه‌ی UVA به لایه‌های عمقی‌تر پوست نفوذ می‌کند و با تخریب کلاژن و الاستین، روند پیری را تسریع می‌کند. برنزه شدن شدید و تکراری می‌تواند پوست را نازک، خشک و شکننده کند.
ایجاد لک و تیرگی‌های نابرابر
افرادی که به‌صورت مداوم زیر نور خورشید قرار می‌گیرند، ممکن است با لکه‌های تیره یا رنگ‌ناهنجار در نقاطی از پوست مواجه شوند. این لک‌ها به‌ویژه در کسانی که بدون ضدآفتاب یا با پوست حساس آفتاب‌گرفته‌اند، شایع‌تر است.
آسیب به چشم‌ها
نور شدید خورشید می‌تواند حتی بدون نگاه مستقیم، به قرنیه و شبکیه چشم آسیب بزند. در نبود عینک آفتابی با UV فیلتر، احتمال بروز مشکلاتی مانند آب‌مروارید یا فتوکراتیت افزایش می‌یابد.
مزایای استفاده از دستگاه سولاریوم
با افزایش علاقه به داشتن پوست برنزه و جذاب، بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به‌جای آفتاب‌گرفتن در فضای باز، از دستگاه سولاریوم استفاده کنند. این روش اگرچه با ریسک‌هایی همراه است، اما به دلیل مزایای خاص خود همچنان پرطرفدار باقی مانده است. در این بخش، نگاهی می‌اندازیم به مزیت‌های استفاده از سولار برای کسانی که می‌پرسند سولاریوم بهتره یا آفتاب؟
کنترل دقیق مدت و شدت تابش
یکی از مهم‌ترین مزایای سولاریوم، قابلیت تنظیم شدت و زمان تابش اشعه ماوراء بنفش است. برخلاف آفتاب که شدت نور وابسته به زمان و شرایط جوی است، در دستگاه سولار می‌توان مدت زمان نوردهی را به‌صورت دقیق تعیین کرد. این ویژگی کمک می‌کند از آسیب‌های ناشی از تابش بیش‌ازحد جلوگیری شود.
امکان استفاده در تمام فصول
در روزهای ابری، فصل زمستان یا مناطقی با آفتاب ضعیف، سولاریوم یک گزینه در دسترس برای علاقه‌مندان به برنزه شدن محسوب می‌شود. برخلاف آفتاب‌گرفتن که وابسته به زمان و مکان است، سالن‌های سولار در اکثر شهرها خدمات سریع و چهار فصل ارائه می‌دهند.
نتایج سریع‌تر نسبت به آفتاب
در حالی‌که برای برنزه شدن طبیعی ممکن است به چند هفته نورگیری منظم نیاز باشد، دستگاه سولاریوم قادر است در مدت کوتاه‌تری رنگ پوست را تغییر دهد. به همین دلیل افرادی که می‌خواهند برای مراسم یا سفر به‌سرعت پوست خود را تیره‌تر کنند، به سراغ این روش می‌روند.
احساس کنترل و راحتی در محیط داخلی
برخلاف آفتاب‌گرفتن که نیاز به فضا و زمان مناسب دارد، سولار در محیط داخلی انجام می‌شود. این موضوع برای کسانی که ترجیح می‌دهند در محیط خصوصی‌تر و با کمترین تماس با دیگران به نتیجه برسند، امتیاز مهمی محسوب می‌شود.
امکان استفاده از لوسیون‌های مخصوص سولاریوم
یکی دیگر از مزایای دستگاه سولار، امکان ترکیب آن با محصولات ویژه مانند لوسون سولاریوم یا لوسیون برنز کننده است. این لوسیون‌ها به تسریع روند برنزه شدن کمک کرده، از خشکی پوست جلوگیری می‌کنند و یکنواختی رنگ را افزایش می‌دهند. البته، استفاده از آن‌ها باید آگاهانه و متناسب با نوع پوست باشد.
معایب سولاریوم از منظر علمی و پزشکی
درحالی‌که سولاریوم می‌تواند راهی سریع برای برنزه شدن باشد، مطالعات پزشکی و تحقیقات بین‌المللی نشان می‌دهند که استفاده از دستگاه سولاریوم به‌ویژه در بلندمدت، با پیامدهای جدی برای سلامت همراه است. در این بخش، نگاهی علمی به مهم‌ترین مضرات برنزه کردن با سولاریوم خواهیم داشت تا بهتر پاسخ دهیم که سولاریوم بهتره یا آفتاب؟
افزایش شدید خطر ابتلا به سرطان پوست
مطابق گزارش سازمان جهانی بهداشت، استفاده از سولاریوم به‌ویژه در افراد زیر ۳۵ سال، خطر ابتلا به ملانوما (مرگبارترین نوع سرطان پوست) را تا ۷۵٪ افزایش می‌دهد. برخلاف نور آفتاب که ترکیبی از UVA و UVB دارد، دستگاه‌های سولار بیشتر فقط اشعه‌ی UVA تولید می‌کنند؛ اشعه‌ای که بدون ایجاد هشدار (مثل سوختگی)، به عمق پوست نفوذ کرده و ساختار DNA سلول‌ها را تخریب می‌کند.
تسریع پیری زودرس پوست
UVA موجود در سولاریوم با آسیب به کلاژن و الاستین، دو عامل اصلی حفظ قوام و شادابی پوست، روند پیری را تسریع می‌کند. نتیجه آن ظهور زودهنگام چین‌وچروک، افتادگی پوست و لک‌های تیره است، حتی در سنین پایین.
خشکی، التهاب و نازکی پوست
استفاده مکرر از سولاریوم، به‌ویژه بدون استفاده از لوسون سولاریوم یا مرطوب‌کننده‌های محافظ، باعث خشکی، حساسیت، نازکی و کاهش خاصیت ارتجاعی پوست می‌شود. این مسئله نه‌تنها به زیبایی پوست آسیب می‌زند بلکه مقاومت آن را در برابر عوامل خارجی هم کاهش می‌دهد.
آسیب به چشم‌ها و بینایی
در صورت عدم استفاده از عینک محافظ در حین سولار، اشعه ماورای بنفش می‌تواند به قرنیه و شبکیه چشم آسیب وارد کند. مواردی مانند فتوکراتیت (التهاب قرنیه)، آب‌مروارید زودرس و حتی کاهش بینایی از عوارض ممکن هستند.
وابستگی روانی به ظاهر برنزه
برخی افراد پس از مدتی استفاده مداوم از سولاریوم دچار اعتیاد روانی به پوست برنزه می‌شوند. این وضعیت که با عنوان “Tanorexia” شناخته می‌شود، می‌تواند منجر به استفاده افراطی و بی‌توجهی به هشدارهای پزشکی شود.
نقش لوسون سولاریوم و لوسیون برنز کننده
لوسون سولاریوم نوعی کرم یا ژل مخصوص است که پیش از ورود به دستگاه سولار یا در حین آن، روی پوست استفاده می‌شود. این محصول ترکیبی از مرطوب‌کننده‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات فعال افزایش‌دهنده ملانین است که چند وظیفه مهم را هم‌زمان انجام می‌دهد:
- افزایش سرعت و یکنواختی برنزه شدن
- محافظت از پوست در برابر خشکی و آسیب ناشی از اشعه
- ایجاد شفافیت، لطافت و جلوه طبیعی‌تر در رنگ نهایی پوست
- کاهش احتمال التهاب یا تحریک پوستی پس از سولار
استفاده از لوسون سولاریوم به‌ویژه برای پوست‌های خشک یا حساس توصیه می‌شود، زیرا بدون آن، اشعه UVA می‌تواند پوست را کم‌آب و ناصاف کند.
لوسیون برنز کننده چه تفاوتی دارد؟
لوسیون برنز کننده یا برنزر محصولی است که بدون نیاز به اشعه، پوست را به‌صورت موقت تیره می‌کند. این نوع لوسیون‌ها معمولاً حاوی DHA (دی‌هیدروکسی‌استون) هستند که با لایه‌های سطحی پوست واکنش داده و رنگ قهوه‌ای طبیعی ایجاد می‌کنند. این روش برای افرادی مناسب است که:
- نمی‌خواهند در معرض نور خورشید یا اشعه سولار قرار بگیرند
- به‌دنبال نتیجه سریع و بدون آسیب هستند
- می‌خواهند رنگ پوست‌شان قابل تنظیم و موقتی باشد
- استفاده از برنزرها معمولاً به‌عنوان جایگزین ایمن سولاریوم پیشنهاد می‌شود و هیچ اثر منفی ناشی از اشعه ماورای بنفش ندارد.
هنگام خرید لوسیون سولاریوم به چه نکاتی توجه کنیم؟
اگر تصمیم دارید از سولاریوم استفاده کنید و به‌دنبال لوسیون سولاریوم و خرید برنز کننده مناسب هستید، به نکات زیر توجه داشته باشید:
- نوع پوست: برای پوست خشک، مدل‌های مرطوب‌کننده و غنی از روغن مناسب‌تر است.
- وجود ضد التهاب‌ها: ترکیباتی مانند آلوئه‌ورا، چای سبز یا عصاره جلبک، پوست را آرام نگه می‌دارند.
- فاقد پارابن و مواد حساسیت‌زا: به‌ویژه برای پوست‌های حساس یا افرادی که سابقه حساسیت دارند.
- بافت سبک و جذب سریع: که روی دستگاه سولار باقی نماند و مانع عملکرد آن نشود.
پیشنهاد نهایی
اگر تصمیم‌گیری برایتان دشوار است، این جدول مقایسه‌ای می‌تواند راهنمای ساده و سریع‌تری باشد:
| ویژگی‌ها | سولاریوم | آفتاب | لوسیون برنز کننده |
|---|---|---|---|
| سرعت نتیجه | بالا | متوسط | بالا |
| خطر سرطان پوست | زیاد | متوسط | بسیار کم |
| نیاز به تجهیزات | دارد | ندارد | ندارد |
| نیاز به مراقبت پوستی | زیاد | متوسط | کم |
| ماندگاری رنگ | بالا | متوسط | پایین تا متوسط |
سخن‌پایانی
در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی این سوال که سولاریوم چیست و سولار بهتره یا آفتاب پرداختیم.
سولاریوم سریع‌تر برنزه می‌کند اما با خطراتی مانند پیری زودرس و سرطان پوست همراه است. آفتاب طبیعی‌تر و کم‌خطرتر است، اگر اصولی استفاده شود. برای ایمنی بیشتر، لوسیون برنز کننده جایگزین مناسبی است.
source