ویتامین ضد فراموشی، B12

ویتامین B12 برای تولید پوشش محافظ اعصاب (میلین) و گلبول‌های قرمز خون ضروری است. کمبود این ویتامین می‌تواند باعث مشکلات عصبی، خستگی و فراموشی شود. مطالعه‌ای نشان داد که کمبود B12 در افراد مسن با افزایش خطر زوال شناختی مرتبط است. منابع غذایی این ویتامین گوشت قرمز، ماهی سالمون، تن، تخم‌مرغ، لبنیات و محصولات غنی‌شده است. مصرف غذاهای غنی از B12 یا قرص ویتامین B12 برای افراد گیاهخوار یا وگان که در معرض کمبود هستند اهمیت زیادی دارد.

ویتامین D و سلامت مغز

ویتامین D در تنظیم سلامت مغز و کاهش خطر بیماری‌های شناختی مانند آلزایمر نقش دارد. کمبود این ویتامین می‌تواند با مشکلات حافظه و افسردگی مرتبط باشد. مطالعه‌ای نشان داد که کمبود ویتامین دی می‌تواند خطر فراموشی را افزایش دهد. منابع غذایی این ویتامین ماهی‌های چرب مانند سالمون و ساردین، زرده تخم‌مرغ، محصولات غنی‌شده مانند شیر و نور خورشید است. البته در بسیاری از افراد نیاز به ویتامین دی با مواد غذایی به تنهایی رفع نمی‌شود و باید از قرص ویتامین D نیز استفاده کنند.

ویتامین E و محافظت از سلول‌های مغز

ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان قوی است که از سلول‌های مغز در برابر آسیب‌های اکسیداتیو ناشی از رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کند. برخی مطالعات نشان داده‌اند که ویتامین E ممکن است پیشرفت آلزایمر را در افراد مبتلا کند کند، اما نتایج قطعی نیست. منابع غذایی این ویتامین عبارتند از آجیل (بادام و فندق)، روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون و سبزیجات برگ‌دار.

ویتامین C

ویتامین C به دلیل نقشش در سلامت سیستم ایمنی بدن شناخته شده است، اما این ماده مغذی از بسیاری از عملکردهای مهم دیگر بدن از جمله سلامت مغز نیز پشتیبانی می‌کند. مطالعه‌ای که شامل ۸۰ بزرگسال سالم بود نشان داد افرادی که سطح ویتامین C خونشان کافی است در آزمایش‌های ارزیابی حافظه، توجه، زمان واکنش و تمرکز عملکرد بسیار بهتری نسبت به افرادی که سطح ویتامین C پایینی دارند، داشتند. سطح پایین ویتامین C همچنین ممکن است بر خلق و خو تاثیر منفی بگذارد و کمبود ویتامین C با افسردگی و اختلال شناختی مرتبط است.

• مطالعه‌ای روی ۱۳۹ مرد جوان نشان داد که سطح بالاتر ویتامین C با بهبود خلق و خو و کاهش میزان افسردگی و گیجی مرتبط است. علاوه بر این، یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ نشان می‌دهد که قرص ویتامین C ممکن است خلق و خو را در افراد مبتلا به افسردگی تحت بالینی بهبود بخشد که این امر می‌تواند عملکرد شناختی را افزایش دهد و در نتیجه مه مغزی مرتبط با افسردگی را کاهش دهد.

ویتامین‌های گروه B

مطالعات نشان می‌دهد که کمبود یا سطح پایین برخی از ویتامین‌های گروه ب می‌تواند منجر به علائم مه مغزی مانند مشکلات حافظه، مشکل در تمرکز و موارد دیگر شود. در افرادی که سطح ویتامین‌های گروه ب پایینی دارند، مکمل‌ها ممکن است به کاهش این علائم کمک کنند. به عنوان مثال یک مطالعه روی 202 فرد مبتلا به اختلال شناختی و سطح پایین یا کمبود ویتامین ب12 نشان داد که مکمل ویتامین B12 منجر به بهبود شناخت در 84٪ از شرکت‌کنندگان و بهبود نمرات در آزمون‌های حافظه و توجه در 78٪ از شرکت‌کنندگان شد.

• داشتن سطح پایین یا کمبود سایر ویتامین‌های گروه ب از جمله ویتامین ب 6 و فولات، ممکن است علائم مه مغزی، از جمله مشکلات تمرکز و حافظه را نیز بدتر کند. به همین دلیل مصرف یک قرص ب کمپلکس با کیفیت بالا ممکن است به کاهش خطر ابتلا به این علائم مه مغزی کمک کند.

سخن پایانی

ویتامین‌هایی که در بالا ذکر کردیم به دلیل نقشی که در سلامت مغز و کاهش التهاب دارند، می‌توانند به بهبود حافظه و کاهش فراموشی کمک کنند. مولتی‌ویتامین‌ها نیز با تامین مجموعه‌ای از این مواد مغذی گزینه‌ای مؤثر برای حمایت از عملکرد شناختی هستند. شواهد علمی این فواید را تایید می‌کنند، اما اثربخشی ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. در صورت تداوم مشکلات حافظه مشورت با پزشک برای بررسی دقیق‌تر ضروری است.