**بحران آب زیرزمینی ایران: هشدار برای آینده**
عقربه‌های زمانی تابستان ۱۴۰۴ از ساعت پیشقدمی هستند و خبرهای نگران‌کننده از خشک شدن سدها و آبخوان‌ها رواج دارد. در حالی که شنیده‌ها از کاهش ورودی آب به سدها، خالی بودن مخازن و کمبود آب زیرزمینی در نقاط مختلف کشور بر موج می‌آورند، کارشناسان از این وضع به عنوان “بحران آب زیرزمینی” یاد می‌کنند. این بحران نه تنها به امنیت آبی کشور بلکه پایداری زیستی و امنیت سرزمینی را در معرض خطر قرار می‌دهد.
**افت ورودی آب به سدها، کاهش ذخیره‌ها**
آخرین آمار‌ها حاکی از این است که ورودی آب به سد زاینده‌رود که سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی مواجه بوده، نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش یافته است. این وضع در استان‌های دیگر نیز گزارش شده است؛ به‌عنوان مثال، تنها ۳۰ درصد از مخازن سدهای لرستان پر است، ۶۰ درصد از ظرفیت سدهای کرمانشاه خالی مانده است و از کاهش بی‌سابقه ذخیره آبی در سدهای مرکزی خبر می‌شود.
**وضعیت آبخوان‌ها: بحران دیگر**
از کاهش ذخایر سدها حیرت زده و خالی ماندن مخازن به وضعیت آبخوان‌ها نیز می‌آید. برآوردها نشان می‌دهند که میزان تغذیه سالانه آبخوان‌ها، که در سال‌های نرمال حدود ۵۰ میلیارد متر مکعب بوده، امسال به دلیل کاهش بارندگی به حدود ۴۰ میلیارد متر مکعب رسیده است. با این حال، برداشت از این منابع بین ۵۰ تا ۶۰ میلیارد متر مکعب تخمین زده می‌شود که نشان‌دهنده برداشت بیش از ظرفیت تجدیدپذیر و در نتیجه تشدید کسری آبخوان‌ها نسبت به سال‌های گذشته است.
**کاهش بارش، تغییر اقلیم و مدیریت ناپایدار**
این شرایط خودنمایی بوده است و عواملی در هم پیچیده‌اند که به بحران فعلی دامن زده‌اند. کاهش بارش‌ها، تغییر اقلیم، مدیریت ناپایدار منابع آب و استفاده بی‌رویه از آب در بخش کشاورزی همگی عوامل موجود هستند که با بی‌توجهی موجب پایداری زیستی و امنیت آبی در بسیاری از مناطق کشور به خطر می‌افتد.
**راهی برای آینده**
این موضوع شکوهمند همزمان و متاثر از این گزارش است و کارشناسان هشدار می‌دهند که در صورت عدم تغییر الگوی مصرف و نبود سیاست‌های جدی در حفاظت از منابع آب، پایداری زیستی و امنیت آبی بسیاری از مناطق کشور به خطر خواهد افتاد. این خبرهای هشداردهنده، هشدار جدی برای تصمیم‌گیران و شهروندان است و حل آن با عزم ملی، بازنگری در سیاست‌های توسعه‌ای، کاهش برداشت‌های غیرمجاز و سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین آبیاری و تصفیه آب متوجه می‌شود.