به گزارش سلامت نیوز، آلودگی هوا در تهران به یکی از بحران‌های جدی سلامت عمومی تبدیل شده است. این وضعیت نه تنها پدیده‌ای پرریش و خطرناک است، بلکه عاری از توقعات و انتظارات جامعه نیز است. در گذشته، تهران مانند شهر‌های دیگر بسیاری از جهان، هوایی زنده و پررونق داشت. اما به دلیل شدت آلودگی هوا، این شهر اکنون به جهنم احساسی و آسیب‌شناسی تحول‌گذر تبدیل شده است.
بر اساس آمار رسمی، سال گذشته حدود ۳۰ هزار نفر در ایران به دلیل آلودگی هوا جان خود را از دست دادند. این رقم که به راحتی قابل‌تحلیل نیست، اما حاوی فیض و عبرتی گسترده است. به‌طور متوسط، هر ۱۷ دقیقه یکی از شهروندان ایران جان خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهد. این برآورد ساده، ابعاد انسانی و ملموس بحران آلودگی هوا را برجسته و ضرورت اقدام فوری برای کاهش این مرگ‌ومیر خاموش را تاکید می‌کند. همچنین، افزایش این رقم در سال گذشته، نسبت به سال قبل، اهمیت این موضوع را بیشتر می‌کند.
در سطح جهانی، آلودگی هوا به‌عنوان دومین عامل مرگ‌ومیر پس از فشار خون بالا شناخته می‌شود. براساس گزارش مؤسسه Health Effects Institute که در سال ۲۰۲۴ منتشر شده است، آلودگی هوا در سال ۲۰۲۱ باعث مرگ ۸.۱ میلیون نفر در سراسر جهان شده است. کودکان زیر پنج سال، به‌ویژه آسیب‌پذیر هستند و تحت تأثیر مشکلات سلامتی متعددی قرار می‌گیرند. در سال ۲۰۲۱، آلودگی هوا با بیش از ۷۰۰ هزار مورد مرگ کودکان زیر پنج سال ارتباط مستقیم داشت و پس از سوءتغذیه، به دومین عامل اصلی مرگ این گروه سنی در سطح جهان تبدیل شد.
در حال حاضر، خسارت‌های اقتصادی و اجتماعی به‌سبب آلودگی هوا، بسيار سنگین است. براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس و بانک جهانی در بهمن ۱۴۰۲، آلودگی هوا سالانه حدود ۲.۶ میلیارد دلار خسارت اقتصادی به شهروندان تهران وارد می‌کند. همچنین، در سال ۱۴۰۲، مرگ‌ومیر ناشی از آلودگی هوا در ایران حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است.
آلودگی هوا در ایران، به‌ویژه در کلان‌شهرهایی همچون تهران و استان‌هایی مانند خوزستان، به دلیل عوامل متعددی مانند ترافیک سنگین، فعالیت‌های صنعتی و پدیده‌های طبیعی مانند توفان‌های گردوغبار تشدید شده است. این وضعیت منجر به افزایش بیماری‌های تنفسی، قلبی و سرطان ریه شده و سلامت جامعه را به‌شدت تهدید می‌کند.
اگرچه قانون هوای پاک در سال ۱۳۹۶ تصویب و برنامه‌هایی مانند محدودیت تردد خودروها، معاینه فنی و توسعه حمل‌ونقل عمومی طراحی شده‌اند، اما به‌علت عدم اجرای صحیح این برنامه‌ها، ضرورت راهکارهای عملی و مؤثرتر برای کاهش آلودگی هوا به قوت خود باقی است.
برنامه‌های قبلی مانند استفاده از وسایل نقلیه برقی و انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید و باد می‌تواند به کاهش قابل‌توجه آلودگی کمک کند. از طرف دیگر، استفاده از استانداردهای ضدآلایندگی در خودروهای داخلی و استفاده از وسایل نقلیه با چگالی پایین نیز می‌تواند نتایج مشابهی داشته باشد. تأکید می‌شود که فایده و مطلوبیت استفاده از چنین استانداردهایی مشهود است و ممانعت از ترخیص و استعمال وسایل نقلیه بدون استاندارد ضد آلودگی، در معنا و مفهوم فوق، از قبیل وادي گزيدن به شیوه لحاظ کردن از اهداف است.
خطر ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون که وارد ریه و حتی جریان خون می‌شوند و عامل بیماری‌هایی مانند سرطان ریه، انسداد مزمن ریه (COPD) و تشدید آسم هستند نیز یکی از عوامل جدی و خطرناک این پدیده است. با توجه به اینکه استفاده از وسایل نقلیه به درجۀ اول با آلودگی هوا تداوم دارد، لذا وجود مسیرهای حمل و نقل عمومی دیگر باید در اولویت قرار بگیرد و وسایل نقلیه حمل و نقل عمومی را نهایت سرعت possible به کمربندی بیاورد. در شرایط فعلی، وجود شرایط زمینه برای استفاده از معاینه فنی خودروها وجود دارد، پس طرح‌ها و رویکردها را مورد بررسی قرار بدهیم و مناسب ترین تدوین ها را هدف قرار دهیم.
لازم به ذکر است که به موازات اقدام برای کنترل آلودگی هوا، توجه به شرایط دامنه کشورهای به دور از آب و هوای خشک و سهل، پرورش کارگران کشاورزی و در فرط آلودگی مناسب شرایط ، برای اجرایی کردن طرح کار پایان ندهد.