به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا،تا همین چند سال پیش، کشیدن سیگار در فضای بسته یا در جمع‌های خانوادگی، نه‌تنها پسندیده نبود، بلکه اغلب با واکنش اطرافیان مواجه می‌شد. اما این روزها به‌راحتی می‌توان بوی انبه، شاتوت یا نعنای تند را وسط سالن سینما، پاساژ یا حتی اداره‌ها حس کرد. منبع این رایحه‌های اغواگر نه شمع‌های عطردار که «ویپ»‌هایی‌ست که در دست نوجوانان، جوانان و حتی بزرگسالان به یکی از متداول‌ترین ابزارهای مصرف دخانیات تبدیل شده‌اند.

ویپ؛ از ادعای ترک تا ابزار مد

سیگارهای الکترونیکی ابتدا با ادعای کمک به ترک سیگار سنتی و کاهش آسیب‌های تنباکو وارد بازار شدند. اما ظاهر فریبنده و طعم‌های خوشایند آن‌ها باعث شد به سرعت به جایگزینی محبوب و مدرن، به‌ویژه میان جوانان، تبدیل شوند. از آن مهم‌تر، طراحی‌های رنگارنگ و شیک آن‌ها باعث شد تا ویپ، بیش از یک وسیله، به «اکسسوری» روزمره برای برخی تبدیل شود؛ چیزی شبیه زیورآلات یا بخشی از استایل!

دود بی‌دود، اما همچنان مزاحم

برخلاف سیگار سنتی، ویپ‌ها دود سنگینی تولید نمی‌کنند، اما بخارهای آن با رایحه‌های شیرین، بدون اجازه در مشام دیگران می‌نشیند. اینجاست که عادی‌سازی ویپ، از یک مسئله بهداشتی به یک ناهنجاری اجتماعی تبدیل می‌شود. بی‌توجهی به حضور دیگران، به‌ویژه کودکان، و نادیده گرفتن حق دیگران برای تنفس هوای پاک، به مرور مرزهای احترام و آداب معاشرت را جابه‌جا می‌کند.

ویپ قاچاق، ولی در دسترس همه

در حالی که مسئولان وزارت بهداشت بارها تأکید کرده‌اند که ویپ‌ها از مسیرهای غیررسمی و به‌صورت قاچاق وارد کشور می‌شوند، خرید آن‌ها از مغازه‌های خاص یا فروشگاه‌های آنلاین به‌راحتی آب خوردن است. نبود نظارت، تبلیغات آزاد در فضای مجازی و عرضه‌ی بی‌قید این محصولات باعث شده تا نوجوانان و جوانان بدون هیچ محدودیتی به آن دسترسی داشته باشند.

ویپ روی پرده؛ رسانه‌ها چگونه «توجیه» می‌کنند

نقش رسانه‌ها و به‌ویژه سریال‌های نمایش خانگی نیز در ترویج مصرف دخانیات کم نیست. شخصیت‌های محبوب در سریال‌هایی مانند «یاغی» یا «زخم کاری»، بارها با سیگار یا ویپ در قاب ظاهر می‌شوند؛ نه به‌عنوان عنصر داستانی، بلکه گاه برای افزودن «جذابیت» به کاراکتر. این نمایش‌های ناخودآگاه، مصرف را عادی و حتی شیک جلوه می‌دهند.

با ممنوعیت، کاری از پیش نمی‌رود

برخوردهای صرفاً بازدارنده، ممنوعیت‌های خشک یا شعارهای کلیشه‌ای نه تنها کارساز نیست، بلکه ممکن است واکنش معکوس ایجاد کند. آنچه نیاز داریم، فرهنگ‌سازی هوشمندانه و تولید محتوایی‌ست که بتواند با جذابیت بصری و استدلال منطقی، آگاهی را بالا ببرد.

ویپ حالا بخشی از فرهنگ شهری شده، اما نه لزوماً فرهنگی قابل افتخار. بدون قانون‌گذاری هوشمند، آموزش همگانی و رسانه‌های مسئول، این ابزار به‌ظاهر بی‌ضرر می‌تواند به شکلی نو از بی‌فرهنگی و بی‌تفاوتی اجتماعی بدل شود؛ با عطری از میوه اما در لباسی از دود.