روند‌ساز تلاش‌های سازمان غذا و دارو برای ارتقای نظام سلامت

سازمان غذا و دارو به دنبال تدوین نقشه راه سه ساله‌ای است که هدف آن ارتقای دسترسی مردم به غذای سالم و داروی ایمن، هوشمندسازی نظام سلامت، ارتقای کیفیت خدمات و سواد سلامت، تأمین پایدار ذخایر راهبردی و توسعه تولید داخل و ارتقا اثربخشی نظام تحقیق و پژوهش است. این برنامه‌ها با رویکرد نتیجه‌محور و مبتنی بر شاخص‌های SMART طراحی شده و اجرای آن‌ها در سطح ستاد، دانشگاه‌ها و استان‌ها به‌صورت دقیق و زمان‌بندی‌شده در حال پیگیری است.

تدوین نقشه راه سه ساله، یکنواخت‌سازی برنامه‌ها و شاخص‌های ارزیابی عملکرد را مشخص می‌کند. ساختار برنامه‌ها بر اساس اسناد بالادستی و شعار سال طراحی شده است. پنج برنامه محوری سازمان شامل ارتقای دسترسی مردم به غذای سالم و داروی ایمن، هوشمندسازی نظام سلامت، ارتقای کیفیت خدمات و سواد سلامت، تأمین پایدار ذخایر راهبردی و توسعه تولید داخل و ارتقا اثربخشی نظام تحقیق و پژوهش است که در قالب ۲۳ هدف ویژه، ۵۶ برنامه و ۲۵۰ فعالیت اجرایی دنبال می‌شود.

پایگاه‌های داده و سامانه‌های مدیریتی نقش بسیار مهمی در مدیریت سیستم‌ها دارند. گزارش‌های فصلی از پیشرفت برنامه‌ها با تکیه بر سامانه راهبری نظام سلامت تهیه و به سطوح مختلف مدیریتی ارائه می‌شود. کمیته ویژه‌ای برای هماهنگی برنامه‌های استانی تشکیل شده است و ارزیابی سالانه دانشگاه‌ها نیز با شاخص‌های از پیش تعیین‌شده انجام خواهد شد.

تخصیص منابع بر مبنای برنامه‌ها انجام می‌شود. درخواست‌های بودجه‌ای بدون پیوست عملکردی و توجیهی مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. هدف نهایی، افزایش کارآمدی، پاسخگویی و بهره‌وری در حوزه سلامت و تحقق اهداف تحولی است. از این پس منابع مالی، انسانی و تجهیزاتی سازمان تنها بر مبنای تحقق برنامه‌های مصوب و شاخص‌های عملکردی تخصیص می‌یابد و این موضوع به طور دقیق در سامانه راهبری نظام سلامت پایش خواهد شد.

دراین میان، غربالگری و اولویت‌بندی نیازها بسیار مهم هستند. روشن نیست که چرا تخصیص منابع بدون اولویت‌بندی باعث موفقیت می‌شود. آیا برآورد منابع پیش‌بینی‌شده از نیازهای واقعی برآورده است؟ در فرآیند نقشه‌برداری آینده هر یک از برنام‌ها چه لزوماتی برای اولویت‌بندی فناوری و فناوری‌هایی که می‌بایست برای مقصود انتخاب شوند، وجود دارد؟