در این یکی از آخرین مواجهه‌ها سیاسی میان ایران و ایالات متحده، وزیر امور خارجه ایران، سید عباس عراقچی، خطاب به کنفرانس بین‌المللی سیاست هسته‌ای کارنگی در نیویورک، سخنرانی مجازی کوتاهی را ایراد کرد. این کنفرانس پس از لغو سخنرانی عراقچی، توسط این معاون وزیر به صورت سه بخشی و با اشاره به گذشته و آینده ایران و برنامه هسته‌ای آن انجام شد.
عراقچی گفت: ایران به‌عنوان یکی از امضاکنندگان معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) از دهه 1960 به اصول دسترسی جهانی به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای و رد سلاح اتمی متعهد است. او اشاره کرد که ایران تنها کشوری در جهان است که با دلیل اخلاقی و مذهبی به‌واسطه فتوای رهبر معظم ایران، تسلیحات هسته‌ای را غیرقانونی می‌شمارد.
عراقچی اشاره به متوقف کردن برجام تحت تأثیر آمریکا، سال 2018 کرد و از ایران خواست تا با اعتماد مندی به دیپلماسی از پروژه انرژی هسته‌ای خود دفاع کند. او خاطرنشان کرد که ایران آماده همکاری با ایالات متحده بر اساس احترام متقابل و از موقعیت برابر است. او دوباره تأکید کرد که ایران بر اساس توافق هسته‌ای سال 2015 با بیشترین رژیم بازرسی که تاکنون جهان دیده، موافقت کرده است.
عراقچی تصریح کرد که برای حرکت به جلو، پایه باید سالم باشد و هر مذاکره‌ای باید بر اساس اصل مصالحه معقول و منصفانه بنا شود. او خاطرنشان کرد که اقدامات ما خود گویای این موضوع است: ما به تعهد خود در برجام مبنی بر اینکه هرگز به‌دنبال تسلیحات هسته‌ای نیستیم، پایبند بوده‌ایم و این واقعیت اخیراً توسط مدیر سازمان اطلاعات ملی آمریکا تأیید شد.
عراقچی همچنین دو تصور اشتباه را مطرح کرد که باید مورد توجه قرار گیرد: برخی از گروه‌ها تلاش می‌کنند روند دیپلماسی کنونی ایران و آمریکا را دستکاری کنند و ادعا می‌کنند که “یک توافق بالقوه، یک برجام دیگر خواهد بود.”، در حالی که دستاورد مهم است، عراقچی مایل بود به‌نمایندگی از ترامپ صحبت نکند، اما با توجه به اقدامات گذشته او می‌توان فرض کرد که او نیز خواهان برجام دیگری نیست.
عراقچی در نهایت گفت که ایران هرگز در مسیر همکاری اقتصادی و علمی با آمریکا قرار نگرفته است و مانع، دولت‌های قبلی ایالات متحده بوده‌اند که اغلب تحت تأثیر همان گروه‌های ذی‌نفع خاص عمل می‌کردند. او خاطرنشان کرد که فرصت تریلیون دلاری که اقتصاد ما ارائه می‌دهد ممکن است برای شرکت‌های آمریکایی باز باشد، این شامل شرکت‌هایی می‌شود که توانایی کمک به ما در تولید برق پاک از منابع غیرهیدروکربنی داشته باشند.
عراقچی هم به آینده اشاره کرد و گفت که هر توافق احتمالی باید بر پایه تضمین منافع اقتصادی ایران، همراه با یک برنامه نظارت و راستی‌آزمایی قوی و تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران باشد. او گفت که تنها این رویکرد می‌تواند ثبات و اطمینان طولانی‌مدت را به‌ارمغان بیاورد. او همچنین گفت که دامنه مذاکرات باید روشن باشد و مذاکرات باید صرفاً بر رفع تحریم‌ها و موضوع هسته‌ای متمرکز باشد.
عراقچی نهایت انتقاد را از فشار و تهدید علیه ملت سرافراز ایران توسط آمریکایی‌ها کرد و گفت که این راه‌های سازش را به‌جای باز کردن آن‌ها می‌بندد. او تأکید کرد که ایران نباید به‌عنوان یک استثنا در چارچوب جهانی منع اشاعه تلقی شود. او گفت که ایران آماده است نقش خود را در ساختن منطقه‌ای امن‌تر و عاری از تهدید سلاح‌های هسته‌ای ایفا کند.
سخنرانی عراقچی در کمترین پیش‌زمینه خود دارای نکات مهمی است که باید مورد توجه قرار گیرد. از جمله این نکات می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
1- ایران به‌عنوان یکی از امضاکنندگان NPT از دهه 1960 به اصول دسترسی جهانی به فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای و رد سلاح اتمی متعهد است. ظاهراً ایران مدعی است که به‌دنبال تسلیحات هسته‌ای نیست.
2- ایران تنها کشوری در جهان است که با دلیل اخلاقی و مذهبی به‌واسطه فتوای رهبر معظم ایران، تسلیحات هسته‌ای را غیرقانونی می‌شمارد.
3- وزیر خارجه ایران، عراقچی، برنامه هسته‌ای ایران را مدعی شده است که برای استفاده صلح‌آمیز است و مدعای ایران بر این است که وادگی در کنترل برنامه هسته‌ای است. اما آیا این مدعا برای ایران ضروری است و آیا ایران برای استفاده صلح‌آمیز هسته‌ای از حمایت جهانی برخوردار است؟