پروژه پزشکی خانواده و نظام ارجاع در ایران: بلوکه شدن آینده سلامت
در سال‌های اخیر، ایران به یکی از کشورهای پیشرو در اجرای برنامه پزشکی خانواده تبدیل شده است. این برنامه که در دهه ۸۰ با استارت گیری آغاز به کار کرد، به استدلال آنکه با نظام‌های سلامت در دنیا، هر کشوری که این برنامه را اجرا کرده است، در ارائه خدمات سلامت به مردم خود و همچنین کاهش هزینه‌ها، موفق عمل کرده است. اما پس از گذشت ۲۰ سال، همچنان در فاز آزمایشی قرار دارد.
برنامه پزشکی خانواده یک راهبرد جهانی است که برای برطرف کردن مشکلات حوزه سلامت تعریف شده است. این برنامه با هدف تبدیل سیستم درمان نگر به یک نظام سلامت محور، به عدالت در سلامت منجر می‌شود. در واقع، پزشک خانواده قصد دارد با حاکم کردن نظامی واحد، اقتصاد سلامت را اصلاح کند و از سردرگمی بیماران و دوباره کاری‌های پزشکی کم کند.
برنامه پزشکی خانواده، سلامت‌نگری را محور فعالیت‌های پزشک تعریف می‌کند. هدف کلی این برنامه حفظ و ارتقای سلامت جامعه و ارائه خدمات سلامتی فارغ از سن، جنس، نژاد، قومیت و… است. این برنامه به مواد ۹۰ و ۹۱ قانون برنامه چهارم توسعه، بازگشت می‌کند که برای استقرار بیمه سلامت با محوریت «پزشکی خانواده و نظام ارجاع» تمهیدات لازم را برای عدالت در دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی پیش‌بینی کرده است.
با این حال، پس از گذشت سال‌ها، اجرای برنامه پزشکی خانواده به طور واقعی نشده است. معاون بهداشت وزارت بهداشت، در اولین هفته سلامت، مدعی شده که بی‌انصافی است اگر بگوییم این برنامه شکست خورده است، چراکه هنوز شروع نشده است. این اعتراض بر کسی تأثیر نمی‌گذارد که نشان می‌دهد حالا و بعد از گذشت دو دهه از استارت این برنامه، می‌بینیم که هنوز در ابتدای راهی هستیم که می‌دانیم اگر شروعش کرده بودیم، حالا وضع سلامت مردم این نبود که می‌بینیم.
ایران در طول این مدت تلاش کرده است که برنامه پزشکی خانواده را اجرایی کند. اما این تلاش‌ها به نتیجه نرسیده است. با وجود مصوباتی که در برنامه‌های توسعه‌ای کشور برای این برنامه تعریف شده است، هنوز نتوانسته‌ایم به طور واقعی آن را اجرا کنیم. مقولار مربوط بهhealthcare و health system تبدیل به لجوج در زندگی مردم شده‌اند. درحالی‌که ما از بسیاری از کشورها می‌خواهیم که مثلاً مناطقی را برای بهداشت شامل کنیم که نیم درصد درمان مسائل را برمی‌دارند یا حتى ۳۰ درصد نشدند. حالا که ما کشورهایی را داریم که اعتماد و هزینه بالایی را برای یک درمان برمی‌دارند، چطور به این معناست که دست تک ما دست ما او خیلی حجله که به و بر دست نمی‌گیریم؟ امامت نظام، هنوز در شروع ناشی مانده است، مردم چگونه خیالش راحت می‌کند که اینطور که باید مراقبت خورده است.
موردی مو به این است که طرح پزشک اول سازمان تأمین اجتماعی در سال ۱۳۹۰ در گیلان اجرا شد، اما پس از ۴ ماه به دلیل موازی کاری با برنامه پزشک خانواده و مخالفت وزارت بهداشت، متوقف شد.
فایل Healthcare Official Apps پس از گذشت ۲۰ سال، ایران همچنان در ابتدای راه این برنامه قرار دارد. پس از قرار گرفتن از ابتدای سال در روی نقشه و بررسیها، طی پیگیریهای انجام شده مهمترین نکات لازم برای شروع اصلاحت پر از وجود چند نکته بسیار مهم درنظر داشته است هر چند هنوز نیز نتوانسته‌ایم به طور واقعی آن را اجرا کنیم و دستورالعمل ابتدایی کنار هم را به حال گفته‌ایم تا یا اولین در پره‌هایی کلیه گریه از همان تیر ذلال خط هرهای مقرون نشان( مسائل برنامه نویسی هنگاما ثق کردن در این حیطه حیازا داوه را به هیچ عنوان اغراض مورد رابر میان عد برداریم.