**تکالیف ویژه اورژانس پیش بیمارستانی در استان گیلان**
گیلان، یکی از پیرترین و متراکمترین استانهای ایران، با جمعیت روستایی قابل توجه و جادههای کوهستانی و جنگلی، نیازمند توجه ویژهای در زمينه Hệ شبکه اورژانس پیش بیمارستانی است. این استان، به دلیل مسافر پذیر بودن، در طول تعطیلات، پذیرای مسافرانی برابر با جمعیت خود و در ایام رسمی، تا سه برابر جمعیت دو میلیون و پانصد هزار نفری خود است. توجه ویژه به سیستم اورژانس پیش بیمارستانی در این استان ضروری است.
**دستاورد تاریخی اورژانس پیش بیمارستانی**
حادثه فرو ریختن سقف سالن انتظار فرودگاه مهرآباد در سال ۱۳۵۲، نقطه عطفی در تاریخ نظام درمانی ایران بود. این حادثه به دلیل نفوذ گسترده در رسانهها، به عنوان یکی از تلخترین وقایع کشور ثبت شد. پس از این حادثه، سیستم فوریتهای پزشکی کشور با عنوان اورژانس ۱۱۵ و با همکاری کشور آمریکا تأسیس شد. وظیفه اصلی اورژانس ۱۱۵، انتقال سریع و صحیح بیماران دارای فوریتهای پزشکی به نزدیکترین بیمارستان یا مرکز درمانی است.
**سیستم اورژانس پیش بیمارستانی در سطح جهانی**
سیستمهای فوریتهای پزشکی پیش بیمارستانی در سطح جهانی به دو دسته عمده تقسیم میشوند:
* سیستم فرانکو-آلمانی: در این سیستم، امکانات و تجهیزات به محل حادثه منتقل میشوند و پزشکان در آمبولانسها حضور دارند.
* سیستم انگلیسی-انگلیسی: در این سیستم، کادر فوریتهای پزشکی در محل حادثه حاضر میشوند، اقدامات اولیه را انجام میدهند و سپس بیمار را به بیمارستان منتقل میکنند. سیستم اورژانس ایران در ابتدای تأسیس، از این مدل پیروی میکرد.
**چالشهای پیش رو**
اورژانس پیش بیمارستانی در استان گیلان به مانند کل کشور با چالشهای متعددی روبرو است:
* ترافیک سنگین شهری خصوصا در شهرهای متراکم رشت، انزلی، لاهیجان و تالش که باعث افزایش زمان رسیدن آمبولانسها به محل حادثه میشود.
* کمبود و فرسودگی آمبولانسها، کمبود نیروی انسانی، زمان ماندگاری طولانی آمبولانسها در بیمارستانها و پایین بودن سطح سواد سلامت جامعه.
* یکی از چالشهای مهم حوزه اورژانس پیش بیمارستانی، پایین بودن سطح سواد سلامت جامعه است که سبب شده برخی افراد ناآگاه با برقراری تماسهای غیرضروری و اشغال خطوط اورژانس و یا با ایجاد ماموریتهای کاذب، باعث به خطر افتادن جان بیماران و مصدومان نیازمند امدادرسانی شوند.
**پیشنهادات**
با اجرای پیشنهادات زیر و همکاری کلیهی مسئولین استانی میتوان سیستم اورژانس پیش بیمارستانی را در این استان بهبود بخشید:
* توزیع عادلانه پایگاههای اورژانس بر اساس برنامه هفتم توسعه اورژانسهای کشور و به تبع آن تجهیزات و نیروی انسانی.
* به روز رسانی آمبولانسهای موجود با ارتقا امکانات آنها بر اساس تیپ بندی مورد نیاز.
* افزایش موتور آمبولانس با توجه به ترافیک شهری.
* نیاز به تعداد بیشتری اتوبوس آمبولانس برای استقرار در شهرستانهای قطب استان.
* نگاه ویژه به پایگاههای دریایی به ویژه در شهرستان بندرانزلی و پایگاه اورژانس ریلی در استان.
* آمادگی برای ایجاد پایگاه امداد فوریتهای پزشکی موقت.
**نتیجهگیری**
اورژانس پیش بیمارستانی به عنوان پیشانی نظام درمان و پیشگیری کننده از آسیبهای جانی، بایستی هم گام با توسعه بیمارستانهای استان ارتقا یابد تا بتواند در استان حادثه خیز استان گیلان، نقش حیاتی در نجات جان انسانها ایفا کند. با توجه به ویژگیهای خاص جغرافیایی و جمعیتی خود، استان گیلان نیازمند توجه ویژهای در این حوزه است.