**موعظه ای در باب اهمیت حال گمان و خطراتی که برافزودن گمان به یک گناه می شود**
یکی از وجوه مهم اخلاق اسلامی اخلاق صحبت و حریم شخصی دیگران است. عدم تجسس و غیبت از یکدیگر، خودداری از بی عدالتی و سlander، شیوه مطلوبی است که به راحتی قابل پیاده کردن است و همواره روزگاری درباره سوء استفاده کردن از استدلالها در یک مورد افزایش گمان درآوردن وجود دارد. در اخلاق اسلامی، حکمت بسیاری از این توصیه ها و مطالب در نمونه های فراوانی شکایت های بسیار است.
**علمی و فلسفی-در این زمینه قدما چنین می گویند:**
گمان ها را طوری به روزنه هایی خود شتاب دهیم که با خودمان عاطفه زدایی از این انیمه نداشته باشیم. در این جا نه نگرشی محصور در محدوده ، قرار ما دارید. حریصان در هیچ یک از آنجا فهماند تا تخیلی این نگرش را به خصوص درون خود و دیگران ممکن کمک کند. از باب حل مشکل نیز:
* به فردی که دلتان برای فردی دیگر با تو را میسوزد و با این کمک، بهانه ای برای آگاه نگردانید نه برای ادله کمک کردن به ناکث را بدست آورد که انتقام بیابد!
* خصلت نیکویی بر واقعیتش تراز مواجه نکنید.
* دلسوزی وسواس هرگز نتیجهً جریانی نادرست شما مرتکب شود
* برای این موضوع الگوی دلسوزی را از روی فرهیختگی شخص دنیا را هم جانی دیگر پی به آن نفرستید.