به گزارش خبرگزاری ایمنا، آسیب‌های ناشی از سرما می‌تواند تأثیرات مختلفی بر سلامت جسم و روان افراد داشته باشد و این آسیب‌ها که شامل هیپوترمی، سرمازدگی، اختلالات عروقی و بیماری‌های تنفسی می‌شود، به دلیل کاهش دمای بدن و تأثیرات منفی سرمای شدید بر عملکرد سیستم‌های مختلف بدن بروز می‌کند.
سرما چه تأثیری بر سلامت جسم افراد دارد؟
هیپوترمی: یکی از جدی‌ترین آسیب‌های ناشی از سرما، هیپوترمی یا کاهش دمای بدن است، در این وضعیت، دمای بدن به زیر حد نرمال کاهش می‌یابد و سیستم‌های بدن نمی‌توانند به درستی عمل کنند، علائم اولیه هیپوترمی شامل لرزش شدید، خستگی، کاهش سرعت تنفس و ضربان قلب است و با پیشرفت وضعیت، فرد ممکن است دچار بی‌حسی، کاهش هوشیاری و حتی از دست دادن هوشیاری شود، هیپوترمی در صورتی که به موقع درمان نشود، می‌تواند به مرگ منجر شود.
سرمازدگی: سرمازدگی زمانی رخ می‌دهد که بافت‌های بدن به دلیل تماس طولانی با سرما دچار آسیب می‌شوند، انگشتان دست و پا، گوش‌ها و بینی بیشتر در معرض خطر سرمازدگی قرار دارند و علائم اولیه سرمازدگی شامل تغییر رنگ پوست به سفید یا خاکستری، سخت شدن بافت‌ها و بی‌حسی است، در مراحل پیشرفته‌تر، تاول‌ها و زخم‌های سطحی ممکن است ظاهر شوند و پوست ممکن است به رنگ سیاه تغییر کند که نشان‌دهنده مرگ بافت‌ها است.
اختلالات عروقی: سرمای شدید می‌تواند باعث انقباض عروق خونی و کاهش جریان خون به قسمت‌های مختلف بدن شود، این وضعیت ممکن است به افزایش فشار خون و خطر ابتلاء به بیماری‌های قلبی-عروقی منجر شود، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی در معرض خطر بیشتری قرار دارند و باید از مواجهه با سرمای شدید خودداری کنند.
بیماری‌های تنفسی: سرما می‌تواند باعث تشدید بیماری‌های تنفسی مانند آسم و برونشیت شود، همچنین افرادی که به طور مستمر در معرض سرما هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلاء به عفونت‌های تنفسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا قرار دارند، سرمای شدید می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و احتمال ابتلاء به بیماری‌های تنفسی را افزایش دهد.
سرما و ارتباط آن با افسردگی و استرس
افسردگی فصلی: کاهش نور خورشید و افزایش مدت زمان تاریکی در فصل زمستان می‌تواند به افسردگی فصلی یا اختلال عاطفی فصلی (SAD) منجر شود، افراد مبتلا به این نوع افسردگی ممکن است احساس خستگی، کاهش انگیزه، افزایش وزن و اختلالات خواب را تجربه کنند که این وضعیت نیازمند توجه و مراقبت ویژه است.
اضطراب و استرس: شرایط سخت زمستانی و سرمای شدید می‌تواند باعث افزایش سطح استرس و اضطراب شود، این وضعیت می‌تواند به مشکلات خواب، کاهش کیفیت زندگی و حتی مشکلات جسمی منجر شود و افرادی که دارای زمینه‌های اضطراب و استرس هستند، باید در فصل زمستان بیشتر از خود مراقبت کنند.
روش‌های پیشگیری از آسیب‌های ناشی از سرما
پوشیدن لباس مناسب: پوشیدن لباس‌های چند لایه و گرم می‌تواند از بروز هیپوترمی و سرمازدگی جلوگیری کند، استفاده از کلاه، دستکش، و جوراب گرم نیز بسیار مهم است و لباس‌های ضدآب می‌تواند از نفوذ سرما به بدن جلوگیری کند و بدن را خشک نگه دارد.
تغذیه مناسب: مصرف مواد غذایی با کالری بالا و نوشیدنی‌های گرم می‌تواند به حفظ دمای بدن کمک کند، مصرف ویتامین D نیز در فصل زمستان بسیار اهمیت دارد، زیرا نور خورشید کمتر است و بدن ممکن است دچار کمبود این ویتامین شود.
فعالیت بدنی: انجام فعالیت‌های بدنی و ورزش منظم می‌تواند به افزایش گردش خون و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند، ورزش می‌تواند از افزایش وزن و افسردگی فصلی جلوگیری کند.
مراقبت از سلامت روان: برای پیشگیری از افسردگی فصلی و اضطراب، می‌توان از روش‌هایی مانند نور درمانی، مشاوره روان‌شناسی و تکنیک‌های مدیریت استرس استفاده کرد، همچنین ایجاد محیطی گرم و دلپذیر در منزل می‌تواند تأثیرات مثبت زیادی داشته باشد.
اقدامات اولیه درمانی در رویارویی با سرمازدگی و آسیب‌های ناشی از سرما
در صورت بروز علائم آسیب‌های ناشی از سرما، باید اقدامات اولیه زیر را انجام داد:
انتقال به مکانی گرم: فرد آسیب‌دیده باید به یک محیط گرم و محافظت شده منتقل شود تا دمای بدن خود را بازیابد.
گرم کردن تدریجی: استفاده از لباس‌های گرم و پتو برای گرم کردن تدریجی بدن بسیار مؤثر است، از گرم کردن سریع و مستقیم نواحی آسیب‌دیده خودداری کنید.
نوشیدن مایعات گرم: مصرف نوشیدنی‌های گرم می‌تواند به بازگشت دمای بدن کمک کند، از مصرف نوشیدنی‌های الکلی خودداری کنید، زیرا می‌توانند باعث کاهش دمای بدن شوند.
مراجعه به پزشک: در صورت بروز علائم شدید، مانند بی‌حسی طولانی‌مدت، تغییر رنگ پوست یا ورم شدید، باید به پزشک مراجعه کنید.