به گزارش خبرگزاری ایمنا، بیماری‌های ریوی شامل انواع مختلفی از مشکلات مربوط به عملکرد دستگاه تنفسی است که بعضی از این بیماری‌ها شامل آسم، بیماری مزمن انسدادی ریه، فیبروز ریوی، ذات‌الریه و سرطان ریه می‌شود، بیماری‌های ریوی می‌تواند تأثیرات جدی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد و در صورت دریافت نکردن درمان مناسب، عوارض جدی و حتی فوت افراد را به همراه داشته باشد، از همین رو تشخیص به‌موقع و درمان مناسب این بیماری‌ها اهمیت بسیاری دارد.
افزایش وزن و چاقی به‌عنوان عوامل آسیب‌زا برای بسیاری از بیماری‌ها شناخته شده است که تأثیرات منفی بر عملکرد ریه‌ها نیز دارد و تحقیقات نشان می‌دهد افزایش وزن و چاقی می‌تواند به‌طور مستقیم و غیرمستقیم موجب کاهش عملکرد ریه‌ها و منجر به کاهش ظرفیت تنفسی و بروز مشکلات تنفسی شود.
تجمع چربی در ناحیه قفسه سینه و شکم یکی از علل اصلی تأثیر چاقی بر عملکرد ریه‌ها است که این تجمع چربی می‌تواند موجب افزایش فشار بر دیافراگم و عضلات تنفسی شود و در نتیجه کاهش ظرفیت تنفسی را به‌دنبال داشته باشد، همچنین این افزایش فشار ممکن است موجب تلاش بیشتر فرد برای تنفس و بروز مشکلات تنفسی شود.
علاوه‌بر موارد ذکر شده، چاقی می‌تواند موجب بروز و تشدید بیماری‌های مزمن ریوی مانند آسم و COPD شود ، افراد دارای اضافه وزن و درگیر چاقی ممکن است به‌دلیل التهاب مزمن در مجاری تنفسی، علائم شدیدتری از این بیماری‌ها را تجربه کنند که این موضوع می‌تواند نیاز به داروها و درمان‌های تنفسی را افزایش دهد.
افزایش وزن و چاقی می‌تواند به افزایش خطر بروز بیماری‌های قلبی و عروقی مرتبط با ریه‌ها همچون فشار خون بالا و نارسایی قلبی منجر شود که این بیماری‌ها به‌طور مستقیم و غیرمستقیم عملکرد ریه‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد و می‌تواند مشکلات جدی تنفسی را به همراه داشته باشد.
تهویه ریه و افت اکسیژن تحت تأثیر اضافه وزن و چاقی
سیدامیر دادخواهی، فوق تخصص بیماری‌های ریه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی با بیان اینکه مهم‌ترین و شایع‌ترین بیماری‌های ریوی شامل آسم و COPD می‌شود، در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: بعضی از بیماری‌های ریوی به‌جز درگیر کردن راه‌های هوایی، بافت ریه را نیز درگیر می‌کند و عفونت‌های ریوی و پرفشاری شریان ریه، از جمله دیگر بیماری‌های ریوی محسوب می‌شود.
وی افزود: مشکل تهویه ریه از جمله مشکلاتی است که برخی افراد را درگیر می‌کند و این مشکل بیشتر در افراد دارای BMI بالا دیده می‌شود ، در داشتن وزن بالا منجر به کاهش تهویه ریه و به مرور زمان، نفس تنگی و افت اکسیژن می‌شود و مهم‌ترین BMI که موجب کاهش تهویه ریه می‌شود، BMI بالاتر از ۳۵ است.
فوق تخصص بیماری‌های ریه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشک با بیان اینکه در بعضی تعاریف علمی، BMI بالاتر از ۳۰ می‌تواند منجر به کاهش تهیه ریه شود، تصریح کرد: داشتن BMI بالای ۳۵، یکی از مهم‌ترین عواملی است که خطر ابتلاء به بیماری‌های تنفسی را افزایش می‌دهد.
آپنه خواب در پی اضافه وزن و چاقی و تأثیر آن بر مشکلات تنفسی
دادخواهی ادامه داد: بافت چربی، هورمون‌ها و آنزیم‌هایی آزاد می‌کند که این آنزیم‌ها به مرور زمان موجب کاهش تهویه ریه به صورت مرکزی می‌شود و فشار بافت چربی بر بافت ریه، موجب کاهش حجم هوا می‌شود، همچنین برخی افراد دارای اضافه وزن و BMI بالا، درگیر نارسایی قلبی می‌شوند که این نارسایی، موجب ایجاد تنگی نفس و نارسایی‌های تنفسی می‌شود.
وی با بیان اینکه کاهش وزن و داشتن فعالیت بدنی، منجر به افزایش ظرفیت تنفسی و بهبود کمبود تهویه ریه می‌شود، گفت: افراد دارای BMI بالا و به‌ویژه افرادی که BMI بالاتر از ۳۵ و ۴۰ دارند، باید از نظر بیماری‌های تنفسی و کمبود تهویه ریه غربالگری شوند.
فوق تخصص بیماری‌های ریه و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشک با اشاره به اینکه تلاش برای افزایش ظرفیت تنفسی افراد دارای BMI بالا باید در راستای کاهش وزن آن‌ها باشد، اضافه کرد: مهم‌ترین مشکلی که افراد دارای اضافه وزن و چاقی درگیر آن می‌شوند ، آپنه خواب است که با شدید شدن آپنه خواب نیز مشکلات تنفسی برای فرد ایجاد می‌شود.
به‌طور کلی حفظ و کنترل وزن در محدوده سالم می‌تواند تأثیر مهمی در بهبود عملکرد ریه‌ها و کاهش خطر بروز بیماری‌های ریوی داشته باشد و داشتن فعالیت بدنی منظم و پیروی از یک رژیم غذایی سالم، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به افراد کمک کند تا وزن سالم خود را حفظ کنند و وضعیت تنفسی خود را بهبود بخشند.
توجه به کنترل وزن و پیشگیری از چاقی می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت ریه‌ها و جلوگیری از بروز بیماری‌های ریوی ایفا کند و مراقبت از دستگاه تنفسی و کنترل عوامل آسیب‌زا می‌تواند کیفیت زندگی افراد را بهبود بخشد و از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
در این راستا، نقش پیشگیری و آموزش در کاهش بروز بیماری‌های ریوی بسیار حائز اهمیت است، آگاهی از عوامل خطر و نحوه مدیریت آن‌ها می‌تواند به افراد کمک کند تا سلامت ریوی خود را حفظ کنند و از اهمیت حفظ سلامت ریه‌ها و کنترل وزن خود آگاه شوند تا از بروز بسیاری از بیماری‌های ریوی جلوگیری شود.