قرص پرازوسین برای چیست؟

پرازوسین (به انگلیسی: Prazosin) در دسته‌ای از داروها به نام مسدودکننده آلفا-۱ قرار دارد که برای درمان فشار خون بالا، مشکلات ادراری ناشی از هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات، نارسایی احتقانی قلب و… کاربرد دارد. این دارو با شل کردن رگ‌های خونی عمل کرده تا خون به خوبی جریان پیدا کند.

کاربرد پرازوسین (موارد مصرف قرص پرازوسین)

داروهای مسدودکننده گیرنده آلفا-۱ آدرنرژیک برای چندین بیماری مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند. برخی از مهم‌ترین کاربرد پرازوسین شامل موارد زیر است؛

• درمان فشار خون بالا
• درمان مشکلات ادراری ناشی از بزرگی پروستات
• درمان نارسایی احتقانی قلب

1. قرص پرازوسین برای فشار خون بالا

فشار خون یک بیماری خطرناک و شایع در جامعه است که در صورت عدم درمان مناسب می‌تواند خطرات زیادی برای بیماران داشته باشد. یکی از کاربردهای اصلی پرازوسین برای فشار خون بالا است که در بیماران مختلف تجویز می‌شود. این دارو با شل کردن و گشاد کردن رگ‌ها، مقاومت عروقی را کاهش می‌دهد و باعث افت فشار خون می‌شود. در واقع، پرازوسین در دسته‌ای از داروهایی به نام ضد فشار خون قرار دارد.

بیشتر بدانید: قرص والزودک-اچ سی تی چیست؟ طریقه مصرف و عوارض

2. پرازوسین برای پروستات

داروی پرازوسین علاوه بر درمان فشار خون بالا، در برخی موارد برای مدیریت بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) نیز تجویز می‌شود. پروستات بزرگ روی مجرای ادراری فشار وارد زیادی وارد کرده و باعث کاهش جریان ادرار و ایجاد مشکلاتی مانند تکرر ادرار و احتباس ادراری می‌شود. قرص پرازوسین با مهار گیرنده‌های آلفا-۱ در عضلات صاف پروستات و گردن مثانه، این عضلات را شل کرده و انسداد مجرا را کاهش می‌دهد.

برای اطلاعات بیشتر به مقاله؛ مواد غذایی مفید و مضر برای پروستات چیست؟ مراجعه کنید.

3. پرازوسین برای نارسایی احتقانی قلب

مکانیسم اثر این دارو سبب گشاد شدن عروق خونی و کاهش مقاومت عروقی می‌شود. در واقع، قرص پرازوسین ممکن است به صورت مستقیم یا غیر مستقیم سبب بهبود گردش خون و کاهش فشار روی قلب شود. توجه داشته باشید که کاربرد اصلی پرازوسین، درمان فشار خون بالا است و برای موارد مصرف دیگر باید با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

نحوه عملکرد پرازوسین

داروی پرازوسین گیرنده‌های آلفا-۱ را که در عضلات صاف عروق خونی وجود دارند، مهار می‌کند. تحریک این گیرنده‌ها توسط نوراپی‌نفرین (یک پیام‌رسان عصبی) باعث انقباض عروق و افزایش فشار خون می‌شود. این دارو با مسدود کردن گیرنده‌های آلفا-۱ رگ‌های خونی را شل و گشاد می‌کند و سبب کاهش مقاومت عروق محیطی و کاهش فشار خون می‌شود.

قرص پرازوسین ۵ برای چیست؟

قرص پرازوسین ۵ یک دوز بالاتر از این دارو است که برای فشار خون بسیار بالا و برخی مشکلات دیگر تجویز می‌شود. مکانیسم اثر پرازوسین ۵ نیز با مسدودسازی گیرنده آلفا-۱ عمل می‌کند که باعث گشاد شدن عروق خونی می‌شود.

بیشتر بدانید: قرص پروستاتان چیست؟ نحوه مصرف و عوارض

نحوه مصرف قرص پرازوسین

قبل از مصرف پرازوسین، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی یا نسخه پزشک را به دقت بررسی کنید. در ادامه به بررسی نحوه مصرف قرص پرازوسین خواهیم پرداخت؛

• توجه داشته باشید که دوز مصرفی که در ادامه بیان می‌شود، تنها دوز پیشنهادی براساس اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی دارو است. برای دریافت بهترین نسخه با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.
• دوز مصرفی برای فشار خون بالا 1 میلی گرم دو تا سه بار در روز است. همچنین، دوز نگهدارنده با تایید پزشک ۶ تا ۱۵ میلی گرم در روز (در چند دوز تقسیم شده) می‌باشد. اولین دوز را قبل از خواب مصرف کنید تا از افت فشار خون ناگهانی جلوگیری شود.
• دوز مصرفی پرازوسین برای بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH)، 1 میلی گرم قبل از خواب است. برای جلوگیری از عوارض جانبیاز جمله سرگیجه و افت فشار خون، این دارو را با دوز کم شروع کنید.
• بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک، تاثیری بر روی سلامتی شما نداشته و تنها عوارض جانبی را افزایش می‌دهد.

بهترین زمان مصرف قرص پرازوسین

بهترین زمان مصرف پرازوسین به دلیل اثرات آن بر فشار خون و احتمال افت فشار ناگهانی (به خصوص در دوز اول)، بیشتر هنگام خواب است. مکانیسم اثر این دارو ممکن است در ابتدای مصرف منجر به افت فشار خون ناگهانی شود. به همین دلیل، اولین دوز را شب قبل از خواب مصرف کنید تا در صورت سرگیجه یا ضعف، خطر برای بیمار کاهش یابد.

برای اطلاع از درمان سرگیجه به مقاله؛ معرفی بهترین قرص برای سرگیجه، مراجعه کنید.

قرص پرازوسین برای تکرر ادرار

مکانیسم عمل پرازوسین که پرازوسین در برخی موارد برای بهبود علائم ادراری ناشی از بزرگی پروستات (BPH) یا مشکلات ادراری مرتبط با فشار خون بالا تجویز شود. این دارو با شل کردن عضلات پروستات و مثانه، کاهش انسداد در مجرای ادراری و کاهش فشار خون کلیه‌ها عمل می‌کند.

عوارض قرص پرازوسین

مصرف پرازوسین در برخی بیماران با عوارض جانبی همراه بوده است. در ادامه به برخی از عوارض قرص پرازوسین خواهیم پرداخت؛

• سرگیجه
• احساس ضعف
• سبکی سر
• سردرد
• احساس خستگی
• تپش قلب یا افزایش ضربان قلب
• گرفتگی بینی

در صورت بروز عوارض جانبی جدی از جمله تنگی نفس شدید، افت شدید فشار خون (ضعف شدید، غش، از حال رفتن)، تورم ناگهانی صورت، زبان یا گلو (واکنش آلرژیک شدید)، نعوظ دردناک و… به پزشک مراجعه کنید.

موارد احتیاط و منع مصرف

قبل از مصرف پرازوسین، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در ادامه با برخی از موارد احتیاط قرص پرازوسین آشنا خواهید شد؛

• توجه کنید که پرازوسین باعث افت فشار خون ناگهانی هنگام ایستادن می‌شود که ممکن است منجر به سرگیجه، ضعف و غش شود. از تغییر وضعیت ناگهانی خودداری کرده و هنگام بلند شدن از تخت به آرامی حرکت کنید.
• این دارو در بیماران با نارسایی قلبی، بیماری عروق کرونر یا سابقه سکته قلبی باید با احتیاط مصرف شود. در صورت سابقه خاص، پزشک باید وضعیت بیمار را به صورت مرتب بررسی کند.
• در بیماران با مشکلات کبدی یا کلیوی باید با دوزهای پایین‌تر و تحت نظر پزشک مصرف شود.
• اولین دوز را قبل از خواب مصرف کنید تا از افت فشار خون ناگهانی جلوگیری شود. همچنین، از مصرف الکل خودداری کنید، الکل می‌تواند سرگیجه و افت فشار خون را تشدید کند.
• مصرف دارو باید تحت نظر پزشک باشد و تغییر دوز یا قطع مصرف به صورت ناگهانی و بدون هماهنگی با پزشک توصیه نمی‌شود.

مصرف قرص پرازوسین در بارداری

این دارو در دسته C در دوران بارداری قرار دارد. دسته C در بارداری یعنی مطالعات کافی روی انسان انجام نشده ولی در مطالعات حیوانی برخی اثرات منفی روی جنین مشاهده شده است. بنابراین مصرف این دارو در بارداری تنها در صورتی توصیه می‌شود که مزایای آن بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد.

تداخل دارویی پرازوسین

قبل از مصرف هر دارویی، ابتدا باید با پزشک در رابطه با تداخلات دارویی مشورت کنید. در ادامه به برخی از تداخلات دارویی پرازوسین خواهیم پرداخت؛

• تداخل خطرناک؛
• آلفا 1 بلاکرها، برومپریدول
• کاهش اثرات پرازوسین توسط داروها؛
• آمفتامین‌ها، یوهیمبین، متیل‌فنیدات، گیاهان (با خاصیت افزاینده فشارخون)، برومپریدول
• افزایش اثرات پرازوسین توسط داروها؛
• کیناگولید، پنتوکسی فیلین، اوبینوتوزومب، نیکوراندیل، مولسی‌دومین، لورمتازپام، آنالوگ‌های پروستاسیکلین، دیازوکسید، داپوکستین، بریمونیدین

مصرف در کودکان

پرازوسین به شکل کلی برای بزرگسالان طراحی شده است و مصرف آن در کودکان نیاز به احتیاط و نسخه پزشک دارد. در برخی موارد، این دارو برای درمان فشار خون بالا در کودکان یا نوجوانان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مصرف در سالمندان

سالمندان به دلیل تغییرات فیزیولوژیکی مرتبط با افزایش سن، نسبت به اثرات دارو حساس‌تر هستند و نیاز به احتیاط بیشتری دارند. به همین جهت، سالمندان باید با دوز کمتری دارو را شروع کرده و به تدریج دوز مصرفی خود را افزایش دهند. سالمندان باید هنگام مصرف دارو از نظر سرگیجه، افتادن، و عوارض جانبی تحت نظر باشند.

بیشتر بدانید: قرص والسارتان چیست؟ نحوه مصرف و عوارض

مصرف بیش از حد قرص پرازوسین

مصرف بیش از حد پرازوسین (Prazosin) بدون نسخه و تایید پزشک می‌تواند بسیار خطرناک باشد و منجر به افت شدید فشار خون، شوک، کاهش هوشیاری و عوارض جدی قلبی شود. علائم مصرف بیش از حد قرص پرازوسین شامل موارد زیر است؛

• سرگیجه شدید یا احساس سبکی سر
• ضعف و بی‌حالی شدید
• غش کردن یا از دست دادن هوشیاری
• ضربان قلب بسیار کند یا بسیار سریع
• درد قفسه سینه یا احساس فشار در قلب
• گیجی، منگی یا عدم توانایی در تمرکز

شرایط نگهداری قرص پرازوسین

قرص پرازوسین باید در دمای اتاق و به دور از نور نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، محلول تزریقی و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.

کلام آخر

این مقاله به بررسی درمان فشار خون بالا و مشکلات ادراری پروستات با قرص پرازوسین، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو با عملکرد مسدودکننده گیرنده‌های آلفا، قادر است فشار خون را کاهش دهد و در بهبود علائم ادراری از جمله تکرر و احتباس ادرار ناشی از بزرگی پروستات نیز تاثیرگذار باشد. با این حال، مصرف پرازوسین باید تحت نظر پزشک صورت گیرد، زیرا ممکن است با عوارض جانبی مانند افت فشار خون، سرگیجه، و خواب‌آلودگی همراه باشد.