آشنایی با سرطان پوست
سرطان پوست زمانی رخ می‌دهد که سلول‌های بافت پوست، به طور غیر طبیعی رشد می‌کنند. معمولا هنگامی که عمر سلول‌های پوستی تمام می‌شود، سلول‌های جدیدی جایگزین آن‌ها می‌شوند و این روند، کاملا طبیعی است؛ اما زمانی که این فرایند، دچار اختلال شود و به درستی عمل نکند (مانند زمانی که در معرض نور فرا بنفش (UV) قرار می‌گیرید)، سلول‌ها سریع‌تر از حالت عادی رشد می‌کنند. این رشد غیر عادی، می‌تواند 2 حالت ایجاد کند.
در حالت اول:
- این سلول‌ها ممکن است غیر سرطانی باشند،
- سلول‌های غیر سرطانی به سایر نواحی گسترش نمی‌یابند
- و به باقی بخش‌های بدن آسیبی نمی‌رسانند.
در حالت دوم:
- ممکن است سرطانی باشند
- و به بافت‌های اطراف یا سایر نواحی بدن گسترش یابند.
خوشبختانه، اگر سرطان پوست در مراحل اولیه شناسایی شود، قابل درمان است؛ بنابراین، در صورتی که فکر می‌کنید نشانه‌هایی از سرطان پوست دارید، حتما در اسرع وقت با پزشک خود مشورت کنید.
انواع سرطان پوست
سرطان پوست در 3 گروه زیر، دسته بندی می‌شود:
- کارسینوم سلول‌های بازال (BCC): شایع‌ترین نوع سرطان پوست است که معمولا در نواحی صورت و گردن ظاهر می‌شود؛ چرا که این نواحی بیشتر در معرض آفتاب قرار می‌گیرند.
- کارسینوم سلول‌های سنگفرشی (SCC): این نوع سرطان پوست نیز در نواحی دیده می‌شود که بیشتر در معرض آفتاب قرار می‌گیرند و معمولا لایه میانی و یا خارجی پوست را درگیر می‌کند.
- ملانوما: خطرناک‌ترین نوع سرطان پوست است که می‌تواند هر نقطه از بدن را درگیر کرده و به سرعت به سایر اندام‌ها گسترش یابد. ملانوما از جهش در ملانوسیت‌ها (سلول‌های تولید کننده رنگدانه) آغاز می‌شود و سپس مناطق مختلف را درگیر خواهد کرد.
علائم سرطان پوست
همانطور که پیش‌تر نیز به آن اشاره کردیم، تشخیص به موقع سرطان پوست، در درمان موفقیت آمیز آن بسیار موثر است. در ادامه، زنگ خطرهایی را که می‌توانند نشان از ابتلا به این بیماری باشند، عنوان می‌کنیم.
- ایجاد تغییرات در خال‌ها: تغییر در اندازه، شکل، رنگ یا بافت خال‌ها می‌تواند نشانه‌ای از سرطان پوست باشد. خال‌هایی با لبه‌های نامنظم، رنگ‌های متغیر یا قطر بیش از ۶ میلی متر، نیاز به بررسی دارند.
- زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند: زخم‌هایی که پس از چند هفته بهبود نمی‌یابند یا دوباره باز می‌شوند، ممکن است نشانه‌ای از سرطان پوست باشند.
- لکه‌های قرمز یا پوسته پوسته: وجود لکه‌های قرمز، خارش دار یا پوسته پوسته روی پوست می‌توانند از علائم اولیه باشند.
- برآمدگی‌های براق یا مومی شکل: برآمدگی‌های کوچک و یا ضایعاتی براق که ممکن است خونریزی کنند، می‌توانند نشانی از ابتلا به سرطان باشند.
علت ابتلا به سرطان پوست
سرطان پوست، زمانی رخ می‌دهد که جهش‌هایی در DNA سلول‌های پوستی ایجاد شود که در نهایت منجر به رشد غیر قابل کنترل سلول‌ها شود. مهم‌ترین عامل ایجاد این جهش‌ها، قرار گرفتن در معرض اشعه UV خورشید یا دستگاه‌های برنزه کننده است. در کنار این عامل، فاکتورهایی نیز وجود دارند که می‌توانند ریسک ابتلا به سرطان پوست را در افراد، افزایش دهند؛ فاکتورهایی از قبیل:
- پوست روشن: افرادی با پوست روشن و موهای بور، بیشتر در معرض خطر هستند.
- سابقه آفتاب سوختگی: سوختگی‌های شدید در کودکی یا نوجوانی، می‌توانند خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد.
- قرار گرفتن طولانی مدت در معرض آفتاب: افرادی که مدت زمان طولانی، در زیر نور خورشید، بدون استفاده از محصولات محافظت کننده مانند کرم ضد آفتاب می‌گذرانند، در معرض خطر بیشتری هستند.
- سیستم ایمنی ضعیف: افرادی با سیستم ایمنی ضعیف، مانند مبتلایان به HIV یا کسانی که سابقه پیوند عضو دارند، بیشتر در معرض خطر هستند.
- سابقه خانوادگی: ژنتیک نیز یکی دیگر از فاکتورهای کلیدی در ابتلا به سرطان پوست است و داشتن سابقه خانوادگی سرطان پوست، می‌تواند خطر ابتلا را افزایش دهد.
روش‌های پیشگیری
پیشگیری از سرطان پوست، امکان پذیر است؛ تنها کافی است نکات زیر را رعایت کنید.
- استفاده از کرم ضد آفتاب: همیشه از کرم‌های ضد آفتاب با SPF مناسب استفاده کنید و هر دو ساعت یک‌بار، آن را تمدید کنید.
- پوشیدن لباس‌های مناسب: لباس‌های آستین بلند، کلاه‌های لبه دار و عینک‌های آفتابی می‌توانند از پوست شما در برایر آثار مخرب اشعه UV محافظت کنند.
- اجتناب از قرار گرفتن در معرض آفتاب در ساعات اوج: بین ساعات ۱۰ صبح تا ۴ بعد از ظهر، از قرار گرفتن در معرض نور مستقیم خورشید خودداری کنید.
- پرهیز از دستگاه‌های برنزه کننده: استفاده از دستگاه‌های برنزه کننده می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد.
- معاینه منظم پوست: مرتبا پوست خود را بررسی کنید و در صورت مشاهده هر گونه تغییر مشکوک، به پزشک مراجعه کنید.
راهکارهای تشخیص و درمان
تشخیص زود هنگام سرطان پوست می‌تواند به درمان موفقیت آمیز آن کمک کند. در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک، پزشک ممکن است اقدام به نمونه برداری از بافت مشکوک کند. در صورت تشخیص ابتلا به سرطان، انواع روش‌های درمانی که شامل موارد زیر هستند، متناسب با شرایط فرد در نظر گرفته می‌شود.
- جراحی برای برداشتن تومور
- شیمی درمانی
- پرتو درمانی
- و در برخی موارد ایمونوتراپی
جمع بندی
در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به بررسی سرطان پوست و علائم و راهکارهای درمان آن، پرداختیم. سرطان پوست یک بیماری جدی است؛ اما با آگاهی و رعایت نکات پیشگیرانه، می‌توان خطر ابتلا به آن را کاهش داد. استفاده از روش‌های محافظتی مناسب در برابر آفتاب، مانند تمدید منظم و مداوم کرم ضد آفتاب، معاینات منظم و توجه به تغییرات پوستی، می‌تواند به حفظ سلامت پوست و جلوگیری از بروز سرطان کمک کند.
source