به گزارش خبرگزاری ایمنا، سکته مغزی یکی از جدی‌ترین مشکلات پزشکی است که می‌تواند تأثیرات شدید بر فرد داشته باشد، این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز متوقف می‌شود یا به‌شدت کاهش پیدا می‌کند که موجب از دست رفتن عملکرد سلول‌های مغزی می‌شود و این وضعیت به‌طور معمول به‌دلیل یک لخته خون یا پارگی یک رگ خونی در مغز رخ می‌دهد.

سکته مغزی به دو نوع اصلی ایسکمیک و هموراژیک تقسیم می‌شود؛ سکته ایسکمیک شایع‌ترین نوع سکته مغزی است و زمانی رخ می‌دهد که یک لخته خون یا پلاک چربی رگ‌های مغزی را مسدود و جریان خون را قطع می‌کند، در مقابل سکته هموراژیک به‌دلیل پارگی رگ‌های خونی و خونریزی در مغز رخ می‌دهد که اغلب به‌دلیل فشار خون بسیار بالا یا آسیب به رگ‌های خونی است.

تشخیص سریع سکته مغزی بسیار مهم است، زیرا درمان به‌موقع می‌تواند از آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری کند، علائم سکته مغزی به طور معمول به‌صورت ناگهانی ظاهر می‌شود و می‌تواند شامل ضعف یا بی‌حسی در یک طرف بدن، اختلال در گفتار و درک زبان، مشکلات ناگهانی بینایی در یک یا هر دو چشم، سردرد شدید و ناگهانی و اختلال در تعادل و هماهنگی باشند.

پیشگیری از سکته مغزی به کنترل عوامل خطر مرتبط با این بیماری بستگی دارد، بعضی از روش‌های مؤثر برای پیشگیری از سکته مغزی شامل کنترل فشار خون، رعایت رژیم غذایی سالم، ترک دخانیات، ورزش منظم و مدیریت دیابت است و اندازه‌گیری منظم فشار خون و مصرف داروهای تجویز شده توسط پزشک می‌تواند به کنترل فشار خون کمک کند.

ورزش منظم می‌تواند به کاهش فشار خون، بهبود سلامت قلب و عروق و کاهش خطر سکته مغزی کمک کند و حداقل ۳۰ دقیقه ورزش روزانه توصیه می‌شود، کنترل سطح قند خون در افراد مبتلا به دیابت می‌تواند به کاهش خطر سکته مغزی کمک کند و مصرف داروهای تجویز شده و رعایت رژیم غذایی مناسب می‌تواند به مدیریت دیابت کمک کند.

سکته مغزی چگونه رخ می‌دهد؟

فریبرز خوروش، متخصص مغز و اعصاب و فلوشیپ سردرد در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: سکته مغزی یکی از مهم‌ترین بیماری‌هایی محسوب می‌شود که منجر به بروز ناتوانی پایدار در افراد می‌شود و همین موضوع اهمیت توجه به این بیماری را در تمام جوامع و علم پزشکی افزایش می‌دهد.

وی با بیان اینکه سکته مغزی یک حادثه عروقی حاد است که رخ می‌دهد و نتیجه آن بروز ناتوانی است، افزود: سکته مغزی به دو نوع دارای خونریزی و لخته شدن خون تقسیم می‌شود، سکته‌های مغزی درصد بالایی از علل ناتوانی‌ها را تشکیل می‌دهد و مهم‌ترین علت ناتوانی پایدار محسوب می‌شود.

متخصص مغز و اعصاب و فلوشیپ سردرد با بیان اینکه حدود ۸۵ درصد سکته‌های مغزی از نوع ایسکمیک (لخته خونی) و ۱۵ درصد موارد از نوع هموراژیک (خونریزی) است، تصریح کرد: تفکیک دو نوع سکته‌های مغزی از اهمیت بالایی برخوردار است، چراکه درمان این بیماری‌ها نیز متفاوت است.

خوروش ادامه داد: مجموعه عروق در بدن انسان وجود دارد و در صورتی که رگ‌های خونی داخل مغز به هر علتی دچار پارگی شود، خونریزی داخل مغز اتفاق می‌افتد که نوع هموراژیک است و شایع‌ترین علت این بیماری، فشارخون بالا محسوب می‌شود و در صورتی که در رگ خونی داخل مغز لخته رخ دهد، سکته مغزی از نوع ایسکمیک رخ می‌دهد و منجر به نرسیدن خون به قسمت‌هایی از مغز می‌شود.

علائم سکته مغزی با توجه به قسمت آسیب دیده مغز متفاوت است

وی گفت: جمجمه فضای محدودی دارد و متشکل از مغز، خون و مایع مغزی نخاعی می‌شود و زمانی که رگ دچار پارگی شود، خون وارد فضای مغز می‌شود و چند مکانیسم می‌تواند منجر به بروز علائم شود؛ وجود خون در فضای مغزی می‌تواند باعث بروز ضایعه در قسمتی از مغز شود که در آن خونریزی رخ داده است.

متخصص مغز و اعصاب و فلوشیپ سردرد با بیان اینکه در صورتی که حجم خونریزی زیاد باشد، می‌تواند موجب افزایش فشار جمجمه شود و با افزایش فشار داخل جمجمه، عوارضی برای فرد ایجاد می‌شود، اضافه کرد: مغز از قسمت‌های مختلفی تشکیل شده که هر قسمت آن، عملکرد خاص خود را دارد و بسته به اینکه کدام قسمت مغز دچار خونریزی شود یا شاهد ایجاد لخته در آن قسمت باشیم، علائم بیمار متفاوت خواهد بود.

خوروش خاطرنشان کرد: با توجه به قسمت دچار آسیب شده مغز، علائم می‌تواند شامل احساس فلجی در قسمتی از بدن مانند نیمی از بدن، اختلال حسی، دوبینی و اختلال بینایی، اختلال تعادل، سرگیجه و اختلالات تکلم باشد، تفاوت‌های جزئی میان علائم انواع سکته‌های مغزی وجود دارد و به عنوان مثال، سردرد می‌تواند در بعضی موارد سکته مغزی نوع خونریزی، بیشتر باشد.

به گزارش ایمنا، درمان سریع و به‌موقع سکته مغزی می‌تواند به بهبود کامل یا کاهش عوارض طولانی‌مدت کمک کند؛ روش‌های درمان سکته مغزی به نوع و شدت سکته بستگی دارد و داروهای حل‌کننده لخته در موارد سکته ایسکمیک می‌تواند به بازگشایی رگ‌های مسدود شده و بهبود جریان خون کمک کند که این داروها باید در نخستین ساعت‌های پس از وقوع سکته تجویز شوند.

جراحی ممکن است برای کنترل خونریزی و کاهش فشار داخل جمجمه لازم باشد، همچنین برداشتن لخته خون در بعضی موارد ایسکمیک نیز ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد، پس از درمان اولیه، دوره توانبخشی برای بازگرداندن عملکردهای از دست رفته و بهبود کیفیت زندگی بسیار مهم است و توانبخشی شامل فیزیوتراپی، کاردرمانی و گفتاردرمانی است.

سکته مغزی یکی از جدی‌ترین مشکلات پزشکی است که می‌تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد داشته باشد، شناخت علائم و عوامل خطر سکته مغزی و به‌کارگیری اقدامات پیشگیرانه می‌تواند به کاهش خطر و بهبود نتایج درمان کمک کند، در صورت وقوع سکته مغزی، درمان سریع و به‌موقع و دوره توان‌بخشی مناسب می‌تواند به بهبود کامل یا کاهش عوارض طولانی‌مدت منجر شود و حمایت خانوادگی و مشاوره با متخصصان به‌ویژه در دوره توانبخشی نقش بسیار مهمی در بهبود وضعیت فرد دارد.