سرفه، یکی از رایج‌ترین واکنش‌های بدن در برابر تحریک راه‌های تنفسی است که می‌تواند دلایل متعددی از جمله عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفلوآنزا، آلرژی‌ها یا بیماری‌های مزمن تنفسی داشته باشد. اگرچه سرفه در برخی موارد به پاکسازی مجاری تنفسی کمک می‌کند، اما سرفه‌های مداوم و خشک می‌توانند خواب، کیفیت زندگی و حتی روند بهبودی را مختل کنند. یکی از داروهای مهم در کنترل این بیماری و سرفه‌های آن، کپسول بنزوناتات است.
اشکال دارویی بنزوناتات
- کپسول بنزوناتات 100 میلی گرم
- کپسول بنزوناتات 150 کمیلی گرم
- کپسول بنزوناتات 200 میلی گرم
موارد مصرف کپسول بنزوناتات
کپسول بنزوناتات یک داروی ضدسرفه است که برای کاهش سرفه‌های شدید و خشک تجویز می‌شود. این دارو با بی‌حس کردن اعصاب موجود در ریه‌ها و راه‌های هوایی عمل می‌کند که در نتیجه باعث کاهش تحریک و سرکوب سرفه می‌شود. برخی از موارد مصرف کپسول بنزوناتات شامل موارد زیر است؛
- درمان سرفه‌های مزمن یا شدید ناشی از سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا سایر بیماری‌های تنفسی
- بهبود کیفیت خواب در افراد بیمار ( به دلیل سرفه‌های مکرر)
آثار فارماکولوژیک و مکانیسم اثر داروی بنزوناتات
بنزوناتات نوعی داروی ضدسرفه با اثر موضعی است. این دارو با بی‌حس کردن اعصاب حسی موجود در دستگاه تنفسی (از جمله ریه‌ها، نای و راه‌های هوایی) عمل می‌کند. اعصاب حسی موجود در این مناطق مسئول انتقال پیام‌های تحریک‌کننده به مغز هستند که باعث ایجاد سرفه می‌شود. بنزوناتات از طریق کاهش حساسیت این اعصاب، واکنش سرفه را سرکوب می‌کند.
این دارو مانند بی‌حس‌کننده‌های موضعی (مثل لیدوکائین) عمل می‌کند، اما به صورت سیستمیک مصرف می‌شود. برخلاف برخی داروهای ضدسرفه دیگر، بنزوناتات وابستگی ایجاد نمی‌کند و خاصیت سرکوب‌کنندگی مستقیم سیستم عصبی مرکزی را ندارد. اثرات بنزوناتات 15 تا 20 دقیقه پس از مصرف شروع می‌شود و مدت زمان اثر آن می‌تواند 3 تا 8 ساعت باشد.
مقدار مصرف کپسول بنزوناتات
قبل از مصرف کپسول بنزوناتات، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را با دقت بررسی کنید. کپسول یا قرص را به صورت کامل همراه با یک لیوان آب مصرف کرده و از جویدن یا خرد کردن کپسول خودداری کنید. خرد کردن یا جویدن دارو منجر به آزادسازی فوری و در نتیجه عوارض جانبی می‌شود. توجه داشته باشید که بدون هماهنگی با پزشک، دوز مصرفی خود را افزایش یا کاهش ندهید. افزایش دوز مصرفی بدون هماهنگی با پزشک تاثیری بروی سلامتی شما نداشته و تنها سبب عوارض خواهد شد.
قرص بنزوناتات برای سرماخوردگی
قرص بنزوناتات (Benzonatate) می‌تواند در برخی موارد برای کاهش سرفه‌های ناشی از سرماخوردگی استفاده شود. این دارو اثر ضدسرفه دارد و به کاهش تحریک اعصاب موجود در راه‌های تنفسی کمک می‌کند که سبب کاهش سرفه‌های مداوم یا آزاردهنده می‌شود. موارد مصرف این دارو برای سرماخوردگی شامل موارد زیر است؛
- کاهش سرفه‌های خشک و مداوم که به دلیل تحریک گلو یا راه‌های هوایی ایجاد می‌شوند.
- تسکین علائم سرفه برای کمک به بهبود خواب در شب
نحوه مصرف کپسول بنزوناتات
- دوز مصرفی معمول برای بزرگسالان و کودکان بالای 10 سال؛ 100 تا 200 میلی‌گرم، 3 بار در روز (هر 8 ساعت) بر اساس شدت سرفه است. کپسول را با مقدار کافی آب مصرف کنید تا از گیر کردن آن در گلو جلوگیری شود.
- جویدن یا خرد کردن کپسول باعث آزاد شدن سریع دارو و بی‌حسی دهان و گلو می‌شود که ممکن است خطر خفگی را افزایش دهد. کپسول باید به طور کامل بلعیده شود.
- در صورت مصرف بیش از حد، ممکن است علائمی مانند بی‌حسی شدید، خواب‌آلودگی، تشنج یا حتی مرگ رخ دهد. در این شرایط فوراً به اورژانس مراجعه کنید.
- در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، آن را فراموش کرده و دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید. هرگز برای جبران دوز از دست رفته یک نوبت را دو بار استفاده نکنید.
موارد احتیاط
قبل از مصرف کپسول بنزوناتات، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. این دارو ممکن است حاوی مواد غیرفعالی باشد که می‌تواند باعث واکنش‌های آلرژیک یا مشکلات دیگر شود. در صورت داشتن سوابق پزشکی از جمله مشکل در ادرار کردن (احتباس ادرار)، سایر مشکلات مثانه (مانند انسداد)، انسداد معده/روده (احتباس معده)، سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع بسته شدن زاویه)، بیماری کبد، بیماری روده (مانند کولیت اولسراتیو)، یبوست، بیماری کلیوی، بزرگی پروستات و… با پزشک در رابطه با خطرات این دارو مشورت کنید. در ادامه به برخی از موارد احتیاط کپسول بنزوناتات خواهیم پرداخت؛
- بنزوناتات برای کودکان توصیه نمی‌شود، زیرا خطر عوارض جدی مانند خفگی یا مسمومیت کشنده دارد. اگر به داروهایی مانند لیدوکائین یا پروکائین حساسیت دارید، ممکن است به بنزوناتات نیز حساس باشید.
- هرگز بیش از مقدار توصیه شده توسط پزشک مصرف نکنید، زیرا ممکن است عوارضی جدی مانند تشنج، ضعف تنفسی یا حتی مرگ رخ دهد.
- مصرف همزمان با الکل یا داروهای آرام‌بخش و در بیماری‌های تنفسی مزمن باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود.
- اطلاعات کافی در مورد ایمنی بنزوناتات در بارداری و شیردهی وجود ندارد. قبل از مصرف، حتماً با پزشک مشورت کنید.
- این دارو در برخی بیماران سبب گیجی و خواب آلودگی شده است. در صورت بروز از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری بالایی است، خودداری کنید. تا حدامکان رانندگی نکرده و کار با ماشین‌آلات و تجهیزات را به زمان دیگری موکول کنید.
- واکنش‌های حساسیت شدید (برونکواسپاسم، فروپاشی قلبی عروقی) با درمان (احتمالاً مربوط به مکیدن یا جویدن کپسول) گزارش شده است. همچنین، موارد جدا شده از رفتار غیر طبیعی (آشفتگی ذهنی و توهمات بینایی) گزارش شده است.
موارد منع مصرف کپسول بنزوناتات
- حساسیت به بنزوناتات و ترکیبات مرتبط (بی‌حس‌کننده‌های موضعی از نوع تتراکائین)
- کودکان (با نسخه پزشک)
عوارض کپسول بنزوناتات
سرگیجه، یبوست، بی‌حسی قفسه سینه، احساس سرما، واکنش حساسیت مفرط، توهمات، خارش، سردرد، گیجی، خواب الودگی و… برخی از عوارض کپسول بنزوناتات می‌باشد. به یاد داشته باشید که پزشک شما تشخیص داده که مزایای آن برای شما بیشتر از خطر عوارض جانبی است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند عوارض جانبی جدی ندارند. در صورت مشاهده علائم یک واکنش آلرژیک جدی، از جمله راش، خارش و تورم (به ویژه در صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی، فورا به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی عوارض کپسول بنزوناتات خواهیم پرداخت؛
- واکنش حساسیت مفرط
- بی‌حسی قفسه سینه
- احساس سرما
- گیجی
- یبوست
- سرگیجه
- توهمات
- سردرد
- گرفتگی بینی
- حالت تهوع
- خارش
- آرام بخش
- جوش‌های پوستی
تداخل دارویی بنزوناتات
تداخل دارویی قابل توجهی در رابطه با کپسول بنزوناتات یافت نشد. در مصرف داروهای مختلف احتیاط کنید.
مصرف کپسول بنزوناتات در دوران بارداری و شیردهی
مصرف کپسول بنزوناتات در دوران بارداری باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود، زیرا اطلاعات محدودی درباره ایمنی این دارو در بارداری وجود دارد. بنزوناتات در رده C در دوران بارداری قرار دارد. به این معنی است که مطالعات کافی روی انسان انجام نشده، اما در مطالعات حیوانی ممکن است اثرات منفی روی جنین دیده شده باشد. بنابراین، دارو باید فقط در صورتی تجویز شود که فواید آن برای مادر بیشتر از خطرات احتمالی برای جنین باشد.
شرایط نگهداری کپسول بنزوناتات
کپسول بنزوناتات باید در دمای اتاق و دور از نور نگهداری شود. همچنین مهم است که تمام داروها را از دید و دسترس کودکان دور نگه دارید، زیرا بسیاری از اشکال دارویی (مانند قرص‌های هفتگی و قطره‌های چشمی، کرم‌ها، چسب‌ها و استنشاق‌ها) در برابر کودک مقاوم نیستند و کودکان خردسال می‌توانند آن‌ها را به راحتی باز کنند. داروهای غیر ضروری باید به روش‌های خاصی دور ریخته شوند تا اطمینان حاصل شود که حیوانات خانگی، کودکان و سایر افراد نمی‌توانند آن‌ها را مصرف کنند.
کلام آخر کپسول بنزوناتات
این مقاله به بررسی کاهش سرفه با کپسول بنزوناتات، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. سرفه‌های مداوم و آزاردهنده، به ویژه در بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی، آنفلوآنزا یا مشکلات مزمن تنفسی، می‌توانند کیفیت زندگی فرد را به طور جدی تحت تاثیر قرار دهند. کپسول بنزوناتات به عنوان یکی از داروهای موثر در کنترل و کاهش سرفه‌های خشک، با عملکرد بی‌حس‌کننده موضعی، توانسته است به بهبود علائم و راحتی بیماران کمک کند. استفاده صحیح از این دارو، تحت نظر پزشک و با رعایت دستورالعمل‌های مصرف، می‌تواند در تسکین سریع علائم موثر باشد.
source