طرح فروش متری مسکن در بورس کالا به نوعی شیوه تامین مالی بازار مسکن است تا بحث مالک شدن مردم. اگر قرار باشد که فردی مثلا یک متر خانه بخرد و چند ماه بعد یا سال بعد یک متر دیگر خانه بخرد چند ده سال طول میکشد صاحب خانه شود. این طرح صرفا این ویژگی را دارد که افراد با حداقل درآمدی که دارند در بازار مسکن سرمایه گذاری کنند که از تورم و بازدهی این بخش استفاده کنند اما نمیتوان چندان مطمئن بود که صاحب ملک هم بشوند از طرفی با منابعی که به دست میآید تامین مالی برای مسکن نیز حاصل میشود.
در این میان ممکن است تعدادی از این افراد هم با توجه به سرمایه گذاری که داشته اند و خرید متری کرده اند و با وام و سایر منابعی که دارند بتوانند واحدی را بخرند یا با فروش متراژ خریداری شده در جای دیگری مسکن تهیه کنند و درواقع این دوره یک دوره سرمایه گذاری و تامین مالی است. این طرح پیش از این نیز بارها مطرح شده بود وچندان موفق نبوده و استقبال زیادی از آن نشد، به طور مثال در مشهد حدود دودهه پیش این طرح اعلام و کارهایی نیز در این زمینه انجام شد اما استقبال چندانی نشد، الان هم اگر در ساختار بورس فعال شود شاید به عنوان جمع آوری سرمایه های خرد مردم و تامین مالی بخش مسکن محسوب شود ولی اینکه با این روش افراد بتوانند صاحب مسکن شوند چندان اتفاق نخواهد افتاد. افراد میتوانند با پول خود به تدریج طلا یا سهام بخرند تا به حدی برسد که خانه بخرند و میتوانند با این روش نیز متر متر مسکن بخرند واز بازدهی های آن استفاده کنند. همچنین ضرورتی ندارد که پروژههای در دست ساخت را به این مکانیسم ببرند بلکه میتوانند خانههای ساخته و اجاره داده شده که در حال بهره برداری است و شاید چند سالی نیز از ساخت آن گذشته را به این روش به بورس آورد.
تنوع ابزارها در بازار موجب میشود که افراد با انگیزه های مختلف و سطح مختلف ریسک پذیری و ریسک گریزی و ترجیحات مختلف، در بازار حضور داشته باشند و منابع خرد بیشتری برای تأمین مالی پروژههای سرمایهگذاری جمع شود. به طور کل تنوع بخشی به بازارهای مالی میتواند در تامین مالی پروژه کمک کند که ممکن است یک یا ۱۰ و یا ۲۰ درصد و بالاتر باشد، اما در زمینه خانهدار شدن مردم نمیتواند چندان موثر باشد.
- محمود اولاد – کارشناس اقتصادی
- شماره ۵۱۵ هفته نامه اطلاعات بورس