به گزارش خبرگزاری ایمنا، دانه چیا از خانواده نعنا و از گیاهان بومی مکزیک و گواتمالا است که به‌خاطر خواص مفیدش، به‌عنوان یک منبع غذایی محبوب شناخته می‌شود، این دانه اندازه بسیار کوچکی دارد و در دو رنگ سیاه و سفید و گاهی خاکستری، قرمز و قهوه‌ای دیده می‌شود.
پوسته خارجی خشک و سفت این تخم وقتی در آب قرار می‌گیرد، با جذب بالای آب به شکل ژله‌ای غلیظ درمی‌آید، دانه چیا سرشار از فیبر، پروتئین، اسیدهای چرب امگا -۳، امگا -۶ و امگا -۹، ویتامین‌های C و B و مواد معدنی مانند کلسیم، آهن، منیزیم و روی است.
این خصوصیات غذایی باعث شده که دانه چیا به عنوان منبع انرژی قابل توجه، حامی سلامت قلب و عروق، کنترل قند خون، افزایش احساس سیری، و حمایت از سلامت استخوان‌ها و رشد عضلات شناخته شود و این دانه را می‌توان به‌شکل خام یا پخته یا پودر استفاده کرد.
خواص دانه چیا
دانه چیا منبع غنی از اسیدهای چرب امگا ۳، آنتی اکسیدان، فیبر، آهن و کلسیم است، امگا ۳ با افزایش کلسترول مفید و کاهش غلظت خون، خطر سکته قلبی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد و فیبر بالا و حجم گیری این سوپرفود در شخص احساس سیری ایجاد می‌کند و برای کاهش وزن نیز مفید است.
چیا دانه‌ای کامل و فاقد گلوتن است و به‌رغم دانه‌های ریز چیا از مغذی‌ترین مواد غذایی است، دانه چیا سرشار از امگا ۳ است که برای گیاه خواران بهترین جایگزین تخم مرغ است.
آنتی اکسیدان موجود در این دانه از تجمع و سفت شدن بافت‌های چربی جلوگیری می‌کند و با رادیکال‌های آزاد که باعث پیری سلول‌ها و انواع بیماری‌ها چون سرطان می‌شوند مبارزه می‌کند، بیشتر کربوهیدرات چیا فیبر است که بدن آن را هضم نمی‌کند (برخلاف کربوهیدرات‌های قابل هضم مانند نشاسته و شکر) و برای بدن بسیار مفید است.
چیا خاصیت ضد التهابی نیز دارد و برای کاهش وزن نیز بسیار مفید است ترکیب پروتئین، فیبر و چربی بدان معنی است که دانه‌ها به نسبت آهسته هضم می‌شوند و این امر سبب می‌شود سطح انرژی و قند خون با مصرف چیا تا زمانی طولانی پایدار باقی بماند.
افزودن چیا به هر نوع خوراکی باعث افزایش چشم‌گیر ارزش غذایی آن می‌شود، دانه چیا به دلیل درصد بالای پروتئین موجود در خود که نقش مهمی در کاهش اشتها دارد، اسید آمینه‌های ضروری بدن و تمام عناصر مورد نیاز جهت تقویت استخوان ضروری است تا در برنامه غذایی روزانه همه افراد جامعه گنجانده شود.
دانه چیا کاهش دهنده غلظت خون است و دانه چیا را می‌توانید در انواع میان وعده‌ها و همراه با سالاد به عنوان وعده اصلی نیز میل کنید.
دانه چیا برای لاغری شکم و پهلو
مصرف دانه چیا می‌تواند به کاهش بافت چربی احشایی کمک کند و میزان چربی‌های دور شکم را کاهش دهد، دانه چیا سرشار از فیبر است و به تنظیم حرکات روده و جلوگیری از انباشته شدن سموم در روده‌ها کمک می‌کند.، همچنین مصرف دانه چیا مانع ایجاد یبوست می‌شود و برای کوچک شدن شکم تا حد زیادی مؤثر است.
مصرف دانه چیا به صورت ناشتا یا همراه با صبحانه به شما کمک می‌کند تا یک روز پرانرژی را آغاز کنید و در طول روز کمتر احساس گرسنگی داشته باشید، محتوای فیبر و پروتئین موجود در دانه چیا موجب می‌شود تا در طول روز کمتر به سراغ خوردن تنقلات ناسالم بروید.
بهتر است قبل از تمرین نیز مقداری دانه چیا مصرف کنید، دانه چیا دیرهضم است و یکی از بهترین خوراکی‌ها برای هیدراته کردن بدن و جلوگیری از احساس گرسنگی حین تمرین محسوب می‌شود.
می‌توانید از دانه چیا به عنوان میان‌وعده سالم استفاده کنید، اگر در طول روز احساس گرسنگی می‌کنید، می‌توانید مقداری پودینگ دانه چیا میل کنید تا گرسنگی‌تان برطرف شود.
همچنین می‌توانید از دانه چیا بعد از شام سبک استفاده کنید، با این روش بدن شما تا صبح هیدراته می‌ماند و گرسنه نخواهید شد.
دانه چیا را چگونه مصرف کنیم؟ / بهترین زمان مصرف دانه چیا برای لاغری
دانه چیا طعم ملایمی دارد و می‌توانید آن را به بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌ها از جمله آبمیوه، اسموتی، بلغور جو دوسر، پودینگ و انواع نان و شیرینی اضافه کنید یا روی غلات صبحانه، ماست، سبزیجات و برنج بپاشید.
با توجه به توانایی دانه چیا در جذب آب و چربی، می‌توانید از آن برای غلیظ کردن سس یا به عنوان جایگزین تخم‌مرغ استفاده کنید، این کار می‌تواند برای افراد گیاه‌خوار یا کسانی که به تخم‌مرغ آلرژی دارند بسیار مفید باشد، برای این کار باید یک قاشق غذاخوری دانه کامل یا دو قاشق غذاخوری دانه آسیاب‌شده را با سه قاشق غذاخوری آب مخلوط کنید و بگذارید چند دقیقه بماند تا تبدیل به ژل شود، سپس آن را جایگزین یک عدد تخم‌مرغ کنید.
شما می‌توانید در ساعت‌های مختلف روز از دانه چیا استفاده کنید، اما بهترین زمان مصرف دانه چیا برای لاغری ۳۰ دقیقه قبل از مصرف غذا است، چراکه به کنترل اشتها کمک می‌کند و کالری دریافتی را کاهش می‌دهد.
دانه چیا برای چه کسانی مضر است؟
آلرژی به دانه چیا ممکن است چندان رایج نباشد، اما برای برخی افراد یک واقعیت ناخوشایند است، علائم آلرژی می‌تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد و شامل علائمی مثل خارش، تورم، کهیر، مشکلات تنفسی و حتی شوک آنافیلاکسی باشد، اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان سابقه آلرژی به دانه‌ها یا مغزهای دیگر دارید، در مصرف دانه چیا باید محتاط باشید.
اگر بعد از مصرف دانه چیا علائمی مثل خارش یا کهیر تجربه کردید، بهترین کار این است که مصرف آن را متوقف و به پزشک مراجعه کنید، در موارد شدیدتر، اگر مشکلات تنفسی یا تورم شدید در ناحیه گلو و صورت ایجاد شد، باید بلافاصله به اورژانس مراجعه کنید و برای اطمینان بیشتر، می‌توانید قبل از اضافه کردن دانه چیا به رژیم غذایی خود، با یک متخصص آلرژی مشورت کنید.
مصرف دانه چیا ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد و تأثیرات آن‌ها را تغییر دهد، برای مثال، دانه چیا می‌تواند بر جذب داروهای کاهش‌دهنده قند خون، داروهای ضد انعقاد خون و داروهای فشار خون تأثیر بگذارد، بنابراین اگر شما از این دسته داروها استفاده می‌کنید، بهتر است مصرف دانه چیا را با پزشک خود مشورت کنید.
تداخلات دارویی ممکن است باعث کاهش یا افزایش اثر داروها شود که این امر می‌تواند برای سلامتی خطرناک باشد، پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا میزان مناسب مصرف دانه چیا را تعیین کنید و از هرگونه عوارض جانبی ناشی از تداخلات دارویی جلوگیری کنید.
در صورت استفاده از داروهای رقیق کننده خون از مصرف دانه چیا پرهیز کنید
اگرچه فیبر موجود در دانه چیا برای بسیاری از افراد مفید است، اما افرادی که مشکلات گوارشی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) دارند، باید در مصرف آن احتیاط کنند، فیبر موجود در دانه چیا می‌تواند باعث افزایش علائم گوارشی مانند نفخ، گاز و دل‌درد شود، همچنین افرادی که به یبوست مزمن دچار هستند، باید توجه داشته باشند که مصرف بیش از حد دانه چیا ممکن است باعث تشدید یبوست شود.
دانه چیا به دلیل محتوای بالای امگا ۳ می‌تواند به کاهش فشار خون کمک کند، اما این خاصیت ممکن است برای افرادی که به طور مداوم داروهای کاهش فشار خون مصرف می‌کنند، مشکل‌ساز شود، کاهش بیش از حد فشار خون می‌تواند منجر به سرگیجه، ضعف و حتی از دست دادن هوشیاری شود، بنابراین افرادی که داروهای فشار خون مصرف می‌کنند، باید در مصرف دانه چیا احتیاط کنند.
افرادی که از داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین استفاده می‌کنند، باید از مصرف دانه چیا خودداری کنند یا حداقل با پزشک خود مشورت کنند، امگا ۳ موجود در دانه چیا می‌تواند اثر رقیق کننده‌های خون را تقویت کند و خطر خونریزی‌های داخلی را افزایش دهد، این امر به ویژه در افرادی که در معرض خطر خونریزی‌های غیرطبیعی هستند، اهمیت بیشتری دارد.
اگرچه دانه چیا می‌تواند به تنظیم سطح قند خون کمک کند، اما افرادی که دیابت دارند و داروهای کنترل قند خون مصرف می‌کنند، باید در مصرف آن محتاط باشند، کاهش ناگهانی سطح قند خون می‌تواند منجر به هیپوگلیسمی و عوارض جدی شود، بنابراین برای دیابتی‌ها مهم است که مصرف دانه چیا را با رژیم غذایی و داروهای خود هماهنگ کنند.