تفاوت اشعه UVA  و UVB چیست؟

نور خورشید حاوی اشعه ماوراء بنفش UV است که از دو نوع اشعه تشکیل شده است. اشعه‌ UVB بیشترین نقش را در ایجاد سرطان‌های پوست، از جمله کشنده‌ترین نوع خال سیاه سرطان پوست دارد؛ همچنین باعث سوختگی ناشی از آفتاب می‌شود. اشعه UVA نیز در تشکیل سرطان پوست نقش دارند؛ چرا که به عمق پوست نفوذ می‌کنند و نقش بیشتری در تغییرات پیری زودرس پوست از جمله چین و چروک ناشی از نور خورشید دارند. خرید کرم ضد آفتاب تا حد زیادی از نفوذ این اشعه‌ها به داخل پوست جلوگیری کرده و از عواقب آن پیشگیری می‌کنند.

اشعه ماوراء بنفش چیست؟

اشعه ماوراء بنفش چیست؟ تابش فرابنفش بخشی از انرژی طبیعی خورشید است که با وجود نامرئی بودن، تأثیر عمیقی بر پوست دارد. پرتوهای UVA و UVB می‌توانند با نفوذ به پوست، آن را دچار سوختگی، پیری زودرس و حتی سرطان کنند. به همین دلیل، استفاده روزانه از کرم ضد آفتاب اهمیت زیادی دارد. استفاده از کرم‌های ضد آفتاب نقش بسیار مهمی در مواجه با این اشعه‌ها دارد. ضد آفتاب مانند یک سپر دفاعی از پوست در برابر این پرتوهای مضر محافظت می‌کند. حتی در روزهای ابری یا در محیط‌های بسته با نور زیاد، کرم ضد آفتاب باید استفاده شود.

اشعه UVA چیست؟

اشعه UVA یکی از سه نوع پرتو فرابنفش خورشید است که طول موج بلندی دارد و حدود ۹۵٪ اشعه‌های فرابنفش رسیده به سطح زمین را تشکیل می‌دهد. این اشعه به لایه‌های عمقی‌تر پوست نفوذ می‌کند و عامل اصلی پیری زودرس پوست، ایجاد چین‌وچروک و لک‌های تیره محسوب می‌شود.

اشعه UVB چیست؟

اشعه UVB طول موج کوتاه‌تری نسبت به UVA دارد و بیشتر روی لایه‌های سطحی پوست اثر می‌گذارد. این اشعه مسئول اصلی آفتاب‌ سوختگی و التهاب‌های پوستی است و نقش مهمی در آسیب به DNA سلول‌های پوست و افزایش خطر ابتلا به سرطان پوست ایفا می‌کند.

روش‌های محافظت از پوست در مقابل اشعه‌های فرابنفش

محافظت از پوست در برابر اشعه خورشید برای حفظ سلامت پوست بسیار مهم است. نکات زیر برای محدود کردن آفتاب سوختگی، پیری زودرس و آسیب‌های دیگر است. این روش‌ها عبارتند از:

استفاده از کرم ضد آفتاب

فاکتور محافظت در برابر آفتاب (SPF) بالاتر، محافظت بیشتری را فراهم می‌کند؛ اما هیچ کرم ضد آفتابی 100 درصد در جلوگیری از نفوذ اشعه UV موثر نیست. انجمن آکادمی پوست آمریکا استفاده از کرم‌های ضد آفتاب با SPF 30 یا بالاتر را توصیه می‌کند. کرم ضد آفتاب باید حداقل هر 2 ساعت یا کمتر در صورت تعریق، ورزش یا شنا تجدید شود.

پوشاندن پوست

پوشش لباس‌های خاص می‌توانند تا حدودی از قرار گرفتن پوست در معرض اشعه ماوراء بنفش محافظت کنند. پوشیدن پارچه‌های خشک و محکم بهترین گزینه هستند. بسیاری از شرکت‌های تولیدی، لباس‌هایی مناسب با فضای باز را که محافظت بیشتری در برابر اشعه ماوراء بنفش دارند؛ تولید می‌کنند.

راه رفتن در سایه

بین ساعات 10 صبح تا 4 بعد از ظهر، زمانی که اشعه ماوراء بنفش قوی‌تر است؛ بهتر است کمتر در معرض نور مستقیم خورشید قرار گرفته و بیشتر در سایه بمانید. پوشیدن کلاه‌هایی با لبه‌های پهن می‌تواند محافظت بیشتری از گوش‌ها و گردن ایجاد کند.

زدن عینک آفتابی

عینک آفتابی که محافظت بیشتری در برابر اشعه ماوراء بنفش دارد را انتخاب کنید؛ چرا که از آسیب به چشم‌ها و پوست اطراف چشم جلوگیری می‌کند.

تاثیر عوامل محیطی بر قدرتمند بودن اشعه ماوراء بنفش

عوامل محیطی متعددی می‌توانند بر قدرتمند بودن پرتوهای فرابنفش تاثیر بگذارند؛ عواملی مانند زمان روز، فصل سال، ارتفاع از سطح دریا و میزان پوشش ابری تاثیر‌گذار هستند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• زمان روز: ساعت 10 صبح تا 4 بعد از ظهر میزان مواجهه با اشعه ماوراء بنفش به اوج خود می‌رسد.
• فصل: فرابنفش در ماه‌های بهار و تابستان بیشترین مقدار را دارد؛ چرا که در این فصول خورشید در زاویه بالاتری قرار دارد که شدت پرتوهای فرابنفش را افزایش می‌دهد.
• عرض جغرافیایی: میزان مواجه با این پرتوها در مناطقی نزدیک خط استوا قرار دارند؛ بیشترین مقدار است.
• ارتفاع: پرتوهای فرابنفش در ارتفاعات بالاتر قوی‌تر هستند زیرا جو کمتری برای جذب آن‌ها وجود دارد.
• اوزون: لایه اوزون از نفوذ اشعه ماوراء بنفش محافظت می‌کند؛ اما گازهای گلخانه‌ای و آلاینده‌ها باعث نازک شدن لایه اوزون و افزایش شدت فرابنفش می‌شوند.
• ابرها: ابرها برخی از پروهای فرابنفش را فیلتر می‌کنند و از رسیدن آن‌ها به زمین جلوگیری می‌کنند. ابرهای تیره و پر از آب، اشعه ماوراء بنفش بیشتری نسبت به ابرهای بلند و نازک را جذب می‌کنند.
• بازتاب: اشعه ماوراء بنفش از سطحی مانند برف، آب، شن و سنگفرش منعکس می‌شود؛ بنابراین می‌تواند میزان قرار گرفتن در معرض این اشعه را افزایش دهد.

برسی خطرات و مضرات اشعه ماوراء بنفش

همانطور که در بالا گفته شد هر دو اشعه UVA و UVB به یک اندازه مضر هستند و می‌توانند عوارض جبران ناپذیری به پوست وارد کنند. در ادامه عوارض این اشعه را به طور کامل بیان کرده‌ایم:

• نفود به بیرونی‌ترین لایه پوست و آسیب به آن که موجب آفتاب سوختگی و در موارد شدیدتر تاول زدن می‌شود.
• پرتوهای UVB در تمام طول سال به پوست به خصوص در ارتفاعات بالا یا روی سطوح بازتابنده مانند برف یا یخ آسیب می‌رسانند.
• اشعه‌های UVA باعث برنزه شدن ناایمن بدن می‌شوند و طول موج‌های کوتاه‌تر نیز باعث آفتاب سوختگی و سرطان می‌شوند.
• اشعه UVA، اگرچه شدت کمتری نسبت به UVB دارد؛ اما عمیق‌تر به پوست نفوذ می‌کند. قرار گرفتن در معرض آن باعث آسیب ژنتیکی به سلول‌های داخلی‌ترین قسمت لایه بالایی پوست می‌شود، جایی که بیشتر سرطان‌های پوست در آن رخ می‌دهد.
• UVA تا ۹۵ درصد از اشعه UV که به زمین می‌رسد را تشکیل می‌دهد. این اشعه‌ها در ساعات روز در طول سال، سطح قدرت یکسانی را حفظ می‌کنند.

نتیجه‌گیری

در این مطلب از داروخانه آنلاین مثبت سبز به اشعه ماوراء خورشید چیست، پراختیم. هر دو اشعه UVA و UVB به پوست افراد آسیب می‌رسانند. اشعه UVA می‌تواند عمیق‌تر به پوست نفوذ کرده و باعث آفتاب سوختگی، پیری زودرس و در موارد شدیدتر باعث تاول شود. با وجود این عوامل خطر با محافظت از پوست خود در برابر اشعه ماوراء بنفش با استفاده از کرم ضد آفتاب، کلاه و عینک آفتابی با خیال راحت از تابش نور خورشید لذت ببرید.