به گزارش سلامت نیوز به نقل از medicinenet، آلرژی غذایی می‌تواند زمینه‌ی ارثی داشته باشد، به این معنا که والدین ممکن است احتمال ابتلای فرزندانشان را از طریق ژن‌هایی که ویژگی‌های ارثی را کد می‌کنند، افزایش دهند. بااین‌حال، این بدان معنا نیست که فرد حتماً به همان غذای خاصی که والدینش به آن حساسیت دارند، آلرژی خواهد داشت. همچنین، همه‌ی افرادی که آلرژی غذایی دارند، لزوماً آن را از والدین خود به ارث نمی‌برند.
آلرژی غذایی چیست؟
آلرژی غذایی زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن به یک بخش خاص از غذا، که آلرژن نامیده می‌شود، واکنش نشان دهد. بیشتر آلرژن‌های غذایی، پروتئین‌هایی هستند که به‌طور طبیعی در غذاها یافت می‌شوند. بااین‌حال، برخی افراد ممکن است به مواد افزودنی غذایی نیز واکنش نشان دهند.
آیا آلرژی غذایی می‌تواند خطرناک باشد؟
مرگ بر اثر آلرژی غذایی نادر است، اما امکان‌پذیر است. در موارد شدید، آلرژی غذایی می‌تواند منجر به آنافیلاکسی شود، که یک واکنش آلرژیک شدید است و می‌تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند. در چنین مواقعی، درمان اورژانسی با دارویی به نام اپی‌نفرین می‌تواند نجات‌بخش باشد.
شایع‌ترین آلرژی‌های غذایی
اگرچه بسیاری از غذاها می‌توانند موجب واکنش آلرژیک شوند، اما برخی از رایج‌ترین آنها عبارتند از:
- شیر گاو
- آجیل‌های درختی (مانند بادام، گردو و فندق)
- صدف دریایی (مانند خرچنگ، میگو و لابستر)
- سویا
- تخم‌مرغ
- ماهی
- گندم
- بادام‌زمینی
آلودگی متقاطع: در برخی موارد، ممکن است غذا در طول فرآوری با آلرژن‌ها تماس پیدا کند. بسیاری از شرکت‌ها برای احترام به مصرف‌کنندگان، این احتمال را روی برچسب محصولات خود درج می‌کنند. برچسب‌هایی با عبارات “ممکن است حاوی…” یا “تولید/بسته‌بندی‌شده در کارخانه‌ای که…” می‌تواند نشان‌دهنده‌ی احتمال وجود آلرژن‌ها باشد.
علائم رایج واکنش آلرژیک
واکنش‌های آلرژیک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- استفراغ
- کهیر و خارش
- مشکلات تنفسی
- درد معده
افسانه‌های رایج درباره آلرژی غذایی
۱. “اگر یک بار آلرژی داشته باشید، همیشه خواهید داشت”
این باور همیشه درست نیست. بسیاری از کودکان با افزایش سن، حساسیت به شیر و تخم‌مرغ را از دست می‌دهند. اما آلرژی به ماهی و صدف معمولاً مادام‌العمر باقی می‌ماند.
۲. “مصرف مقدار کمی از ماده آلرژی‌زا می‌تواند بدن را مقاوم کند”
بعضی افراد تصور می‌کنند که خوردن تدریجی غذای حساسیت‌زا می‌تواند بدن را عادت دهد. این کار بسیار خطرناک است و باید تنها تحت نظر پزشک انجام شود.
۳. “آلرژی به گندم همان بیماری سلیاک است”
بیماری سلیاک و آلرژی به گندم دو وضعیت متفاوت هستند. سلیاک ناشی از واکنش ایمنی به گلوتن است، درحالی‌که آلرژی به گندم یک پاسخ ایمنی به پروتئین‌های مختلف گندم است.
آلرژی غذایی چقدر خطرناک است؟
آلرژی‌های شدید می‌توانند کشنده باشند. در صورت مشاهده‌ی علائم زیر پس از مصرف یک ماده‌ی غذایی، فوراً با اورژانس تماس بگیرید:
- دشواری در تنفس
- احساس انسداد گلو
- تورم لب‌ها، زبان یا گلو
- تغییر در ضربان قلب
- گرفتگی صدا و مشکل در صحبت کردن
- تشنج
- سرگیجه و احساس سبکی سر
- از دست دادن هوشیاری
تفاوت بین آلرژی غذایی و عدم تحمل غذایی چیست؟
گاهی افراد پس از خوردن برخی غذاها احساس ناراحتی می‌کنند، اما این لزوماً به معنای آلرژی غذایی نیست.
- عدم تحمل غذایی معمولاً ناشی از مشکلات گوارشی است و زمانی اتفاق می‌افتد که بدن قادر به هضم یا جذب بخشی از غذا نباشد. علائمی مانند درد شکم، نفخ و اسهال ممکن است ظاهر شود.
- آلرژی غذایی شامل پاسخ سیستم ایمنی بدن است و در آن آنتی‌بادی‌های IgE آزاد می‌شوند، که می‌تواند از علائم خفیف تا واکنش‌های شدید را ایجاد کند.
برخی افراد نسبت به مواد شیمیایی طبیعی مانند کافئین، تیرامین (موجود در پنیرهای کهنه) و مونوسدیم گلوتامات (افزودنی طعم‌دهنده) حساسیت دارند. این موارد “حساسیت غذایی” نامیده می‌شود و با آلرژی غذایی تفاوت دارد.
راه‌های مقابله با آلرژی غذایی
۱. مشورت با پزشک: اگر مشکوک به آلرژی غذایی هستید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند آزمایش‌هایی انجام داده و توصیه‌های لازم را ارائه دهد.
-
بررسی دقیق برچسب مواد غذایی: اطمینان حاصل کنید که غذایی که مصرف می‌کنید حاوی آلرژن‌های مضر برای شما نباشد.
-
آموزش به دیگران: اگر فرزند شما آلرژی غذایی دارد، اطمینان حاصل کنید که معلمان، مراقبان و کارکنان مدرسه در جریان حساسیت غذایی او باشند.
-
حمل داروی اپی‌نفرین: اگر شما یا یکی از اعضای خانواده‌تان در معرض خطر آنافیلاکسی هستید، همیشه یک خودکار تزریقی اپی‌نفرین به همراه داشته باشید.
-
پرهیز از آلرژن‌ها: بهترین راه مقابله با آلرژی غذایی، پرهیز کامل از ماده‌ی حساسیت‌زا است.
آلرژی غذایی یک وضعیت جدی است که می‌تواند از علائم خفیف تا واکنش‌های شدید و خطرناک را شامل شود. آگاهی از عوامل محرک، نشانه‌ها و روش‌های مدیریت آلرژی می‌تواند از بروز عوارض ناگوار جلوگیری کند. همیشه در صورت شک به آلرژی غذایی، با پزشک مشورت کرده و اقدامات لازم را انجام دهید.