استرس بخشی طبیعی از زندگی روزمره است و می‌تواند به عنوان پاسخ بدن به چالش‌ها عمل کند. با این حال، استرس زیاد و طولانی‌مدت می‌تواند به مشکلات جدی برای سلامت جسمی و روانی منجر شود. در دنیای مدرن با فشارهای کاری، اجتماعی و شخصی شناخت اثرات استرس و راه‌های مقابله با آن اهمیت زیادی دارد. در ادامه مطلب به بررسی مشکلات ناشی از استرس زیاد می‌پردازیم.
اختلال سیستم‌های عصبی مرکزی و غدد درون‌ریز
سیستم عصبی مرکزی (CNS) شما مسئول پاسخ جنگ یا گریز شما است. در مغز هیپوتالاموس شروع به کار می‌کند و به غدد فوق کلیوی شما می‌گوید که هورمون‌های استرس آدرنالین و کورتیزول را آزاد کنند. این هورمون‌ها ضربان قلب شما را افزایش می‌دهند و خون را به مناطقی که در مواقع اضطراری به آن نیاز دارند، مانند عضلات، قلب و سایر اندام‌های مهم می‌فرستند. وقتی ترس درک شده از بین می‌رود، هیپوتالاموس باید به همه سیستم‌ها دستور دهد که به حالت عادی برگردند. اگر CNS نتواند به حالت عادی برگردد یا اگر عامل استرس‌زا از بین نرود، این پاسخ ادامه خواهد یافت. همچنین استرس مزمن عاملی در رفتارهایی مانند پرخوری یا کم خوری، سوء مصرف الکل یا مواد مخدر و گوشه‌گیری اجتماعی است.
مشکلات تنفسی و قلبی عروقی
هورمون‌های استرس بر سیستم‌های تنفسی و قلبی عروقی شما تاثیر می‌گذارند. در طول واکنش به استرس شما سریع‌تر نفس می‌کشید تا خون غنی از اکسیژن را به سرعت در بدن خود توزیع کنید. اگر از قبل مشکل تنفسی مانند آسم یا آمفیزم دارید، استرس می‌تواند نفس کشیدن را حتی سخت‌تر کند. تحت استرس قلب شما نیز سریع‌تر پمپاژ می‌کند. هورمون‌های استرس باعث می‌شوند رگ‌های خونی شما منقبض شوند و اکسیژن بیشتری به عضلات شما منتقل شود تا قدرت بیشتری برای اقدام داشته باشید. اما این امر فشار خون شما را نیز افزایش می‌دهد. در نتیجه، استرس مکرر یا مزمن باعث می‌شود قلب شما برای مدت طولانی بیش از حد سخت کار کند. وقتی فشار خون شما بالا می‌رود، خطر سکته مغزی یا حمله قلبی نیز افزایش می‌یابد.
آسیب دستگاه گوارش
در شرایط استرس کبد شما قند خون یا گلوکز اضافی تولید می‌کند تا انرژی شما را افزایش دهد. اگر تحت استرس مزمن هستید، ممکن است بدن شما نتواند با این افزایش گلوکز اضافی مقابله کند. استرس مزمن ممکن است خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را افزایش دهد.
افزایش هورمون‌ها، تنفس سریع و افزایش ضربان قلب نیز می‌تواند سیستم گوارش شما را مختل کند. به دلیل افزایش اسید معده، احتمال سوزش سر دل یا رفلاکس اسید بیشتر می‌شود. استرس باعث ایجاد زخم معده نمی‌شود بلکه باکتری به نام اچ پیلوری اغلب این کار را انجام می‌دهد، اما می‌تواند خطر ابتلا به آنها را افزایش دهد و باعث شود زخم‌های موجود بدتر شوند. همچنین استرس می‌تواند بر نحوه حرکت غذا در بدن شما تاثیر بگذارد و منجر به اسهال یا یبوست شود. همچنین ممکن است حالت تهوع، استفراغ یا دل درد را تجربه کنید.
اسپاسم عضلانی
هنگامی که استرس دارید عضلات شما برای محافظت از خود در برابر آسیب منقبض می‌شوند. آنها تمایل دارند پس از استراحت دوباره آزاد شوند، اما اگر دائما تحت استرس باشید، ممکن است عضلات شما فرصتی برای استراحت پیدا نکنند. گرفتگی عضلات باعث سردرد، درد کمر و شانه و درد بدن می‌شود. با گذشت زمان، این فرآیند می‌تواند یک چرخه ناسالم را ایجاد کند، زیرا شما ورزش را متوقف می‌کنید و برای تسکین به داروهای مسکن روی می‌آورید.
از دست دادن تمایلات جنسی و اختلال در سیستم تولید مثل
استرس هم برای بدن و هم برای ذهن طاقت‌فرسا است. وقتی تحت استرس مداوم هستید، از دست دادن میل جنسی غیرمعمول نیست. در حالی که استرس کوتاه مدت ممکن است باعث شود مردان هورمون مردانه تستوسترون بیشتری تولید کنند، این اثر پایدار نیست. اگر استرس برای مدت طولانی ادامه یابد، سطح تستوسترون یک مرد می‌تواند شروع به کاهش کند. این می‌تواند در تولید اسپرم اختلال ایجاد کند و باعث اختلال نعوظ یا ناتوانی جنسی شود. همچنین استرس مزمن ممکن است خطر عفونت را برای اندام‌های تولید مثلی مردان مانند پروستات و بیضه‌ها افزایش دهد. برای زنان استرس می‌تواند بر چرخه قاعدگی تاثیر بگذارد و منجر به قاعدگی‌های نامنظم، سنگین‌تر یا دردناک‌تر شود. همچنین استرس مزمن می‌تواند علائم جسمی یائسگی را تشدید کند.
تضعیف سیستم ایمنی
استرس سیستم ایمنی را تحریک می‌کند که می‌تواند برای موقعیت‌های فوری یک مزیت باشد. این تحریک می‌تواند به شما در جلوگیری از عفونت‌ها و بهبود زخم‌ها کمک کند. اما با گذشت زمان، هورمون‌های استرس سیستم ایمنی شما را تضعیف کرده و پاسخ بدن شما به مهاجمان خارجی را کاهش می‌دهند. افرادی که تحت استرس مزمن هستند، بیشتر مستعد ابتلا به بیماری‌های ویروسی مانند آنفولانزا و سرماخوردگی و همچنین سایر عفونت‌ها هستند. علاوه بر این، استرس می‌تواند مدت زمان بهبودی شما از یک بیماری یا آسیب را افزایش دهد.
سخن پایانی
در این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز بررسی کردیم که استرس زیاد باعث چه مشکلاتی می شود. استرس زیاد می‌تواند مشکلات جسمی مانند فشار خون بالا و ضعف ایمنی و روانی مانند اضطراب و افسردگی ایجاد کند. شناخت این اثرات و مدیریت آنها با ورزش، خواب کافی و تکنیک‌های آرام‌سازی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند. در صورت شدت یافتن علائم مشورت با پزشک یا متخصص سلامت روان ضروری است تا از عوارض بلند مدت جلوگیری شود.
source