صنعت پتروشیمی ایران در حال حرکت به سمت استفاده از منابع آب نامتعارف است. این صرفاً منجر به صرفهجویی در مصرف آب شیرین مانند رودخانهها، چاهها و آبهای زیرزمینی نمیشود، بلکه به цель برهم زدن عادتهای پرت آشامیدنی و مصرف غول آسای آب کشور نیز دارد. در این راستا، شرکت ملی صنایع پتروشیمی برای کاهش مصرف آب متعارف، برنامهریزی جامع برای استفاده از آبهای نامتعارف انجام داده است. این طرحها از جمله استفاده از آبهای شور دریا، پسابهای شهری و صنعتی، و آبهای بازیافتی است.
در این زمینه، چندین طرح در صنعت پتروشیمی فعال است. این طرحها نشاندهنده پیشرفت صنعت در استفاده از منابع آب نامتعارف است. یک مورد مهم در پتروشیمی تبریز و خراسان است که با انتقال پساب شهری در حال بهرهبرداری است. دیگر طرحهای مهمی که در دست اقدام هستند، نشاندهنده برخی از راه حلهای این صنعت است.
بسیاری از شرکتهای پتروشیمی فناوریهای جدید مانند اسمز معکوس (RO) و سیستمهای بازیابی کامل پساب (ZLD) را در استفاده از پسابهای صنعتی بکار گرفتهاند. این اقدامها نشاندهنده تمایل صنعت برای کاهش مصرف آب متعارف و استفاده از منابع جایگزین است.
در آینده، با پیشرفت این طرحها، صنعت پتروشیمی ایران میتواند بخش عمدهای از نیاز آبی خود را از منابع نامتعارف تأمین کند. این موضوع گامی مؤثر در جهت بهینهسازی مصرف آب و حفظ محیط زیست محسوب میشود.
سالهای گذشته نیز شاهد این بودهایم که صنعت پتروشیمی در استفاده از آبهای نامتعارف قدم به پیش میگذارد. به عنوان مثال، پتروشیمی خراسان در سال گذشته از آب چاه استفاده میکرد، اما الان آب فاضلاب و پساب شهری را تصفیه کرده و برای استفاده میکند. با این دستاوردها، صنعت پتروشیمی توانسته در لوای پتروشیمیهای دیگر قدم بگذارد.
اسکوپ این جنبش را میتوان از تجربه نهادهای دولتی و صنعتی در این حوزه استخراج کرد. مدیریت پتروشیمی خراسان، با اشاره به اینکه آب مورد استفاده پتروشیمیها بسیار پایین است، به سمت استفاده از آبهای نامتعارف در سایر پتروشیمیها حرکت میکند. استفاده از آبهای نامتعارف، قوانین سه جانبهای را بر سر پاتوق این صنعت قرار داده است.این در حالی است که قرار است برای استفاده از آبهای نامتعارف قانونی خاصی در نظر گرفته شود. در این شرایط، توسعه استفاده از این منابع به آینده نزدیک و شاهد برخی تغییرات در سیاستهای استوار مهم این صنعت، هستیم.