در 최근، وزارت بهداشت هشدار داده است که در محصولات تلویزیونی، بیش از پیش صحنه‌های مصرف دخانیات نشان داده می‌شود. در حال حاضر، همکاری مشترک بین وزارت بهداشت و ساترا (سازمان تنظیم مقررات رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی) آغاز شده است. در تلاش برای مقابله با تبلیغ غیرمستقیم محصولات دخانی در سریال‌ها، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات متعهد شده است که برای هر ثانیه نمایش این محصولات، جریمه بالایی اعمال شود.
در پیش از تغییر ناگهانی، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات، دکتر بهزاد ولی‌زاده، با اشاره به روز جهانی بدون دخانیات (۳۱ می)، که امسال با شعار «افشای ترفندهای صنایع دخانی برای جذب نسل جدید» برگزار می‌شود، خاطرنشان کرد که هفته آینده، از سوم تا نهم خرداد، به عنوان هفته ملی بدون دخانیات شناخته شده و برنامه‌های رسانه‌ای متعددی برای اطلاع‌رسانی عمومی و ارتقای آگاهی جامعه در حال آماده‌سازی هستند.
ویا عنوان می‌کند که ساختار فعلی مالیاتی بر محصولات دخانی تأثیر لازم را ندارد و افزایش مالیات منجر به افزایش قیمت فرآورده‌های دخانی نمی‌شود و در نتیجه، تأثیر زیادی بر کاهش مصرف ندارند. ولی‌زاده به شرح این مطلب ادامه می‌دهد که به بهترین حالت، این ساختار مالیاتی فقط درآمدی محدود برای دولت ایجاد می‌کند که عمدتاً صرف هزینه‌های درمان بیماری‌های ناشی از مصرف دخانیات می‌شود.
با برآورد سالانه حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان برای هزینه‌های درمان بیماری‌های ناشی از مصرف دخانیات، رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات خاطرنشان می‌کند که بار اقتصادی و خسارات مصرف دخانیات در کشور حدود ۵۰ هزار میلیارد تومان تخمین زده می‌شود. این موضوع به عنوان یکی از مهم‌ترین چالش‌های حکومت ایران در سال‌های اخیر معروف است و چه بسا در سال‌های آینده به یک بحران جدی تبدیل شود.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل دخانیات می‌گوید که یکی از مهم‌ترین نقدهای ما این است که افزایش نمایش استعمال دخانیات در سریال‌های شبکه نمایش خانگی باعث معروفیت بیشتر این محصولات شده است. در حال حاضر، این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی، دادستانی کل کشور و همچنین سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر (ساترا) پیگیری شده است.
ولی‌زاده در ادامه می‌گوید که اخیراً جلسه‌ای با معاون جدید ساترا برگزار شده، اظهار می‌کند که معاون جدید ساترا نسبت به این موضوع حساسیت بالایی دارد و خواهان همکاری مشترک با وزارت بهداشت برای کاهش نمایش محصولات دخانی در تولیدات نمایشی شده است. همچنین پیشنهاد ما برای مقابله با تبلیغ غیرمستقیم محصولات دخانی در سریال‌ها، اعمال بالاترین سطح جریمه برای هر ثانیه نمایش این محصولات است.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات همچنین تاکید می‌کند که در همین راستا، متن قانون مورد بازنگری قرار گرفته و نسخه جدید آن آماده ارائه در جلسه یازدهم ستاد کشوری کنترل دخانیات است. همچنین برنامه راهبردی کنترل دخانیات برای سال ۱۴۰۹ تدوین و بسته‌های سیاستی حوزه فرهنگ و آموزش عمومی نیز با همکاری ارگان‌های مرتبط تهیه شده و به‌زودی ابلاغ خواهد شد.
ولي‌زاده خاطرنشان می‌کند که بر روی موضوعاتی همچون استانداردسازی بسته‌بندی، حذف عطر و طعم از محصولات دخانی و همچنین جمع‌آوری سیگارهای الکترونیکی قاچاق از بازار تمرکز داریم. این محصولات عمدتاً از مبادی غیرقانونی وارد می‌شوند و نسل نوجوان و جوان کشور را هدف قرار داده‌اند.
وی همچنین می‌گوید که دسترسی آسان و قیمت پایین این محصولات، از مهم‌ترین عوامل تشدید مصرف در کشور است. باید این مراکز شناسایی و ساماندهی شوند و نظارت‌ها تشدید گردد.
ولي‌زاده از معاونت بهداشت درخواست کرده است تا با همکاری مؤسسه ملی تحقیقات سلامت، دو مطالعه سراسری در گروه سنی ۱۳ تا ۱۵ سال و بالای ۱۵ سال اجرا شود. این مطالعات می‌تواند اطلاعات بسیار کاربردی درباره شیوع مصرف دخانیات و اثربخشی سیاست‌های اجرایی در اختیار سیاست‌گذاران قرار دهد.
ولي‌زاده همچنین خاطرنشان می‌کند که در آخرین مطالعه در سال ۱۳۹۵، ۳.۴ درصد از نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله در کشور مصرف‌کننده سیگار و ۵.۷ درصد مصرف‌کننده قلیان بودند. این آمار نسبت به سال ۱۳۸۶ رشد قابل توجهی داشته است؛ به‌گونه‌ای که مصرف سیگار در میان دختران این گروه سنی ۱۳۳ درصد افزایش یافته بود.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، وی می‌گوید که در جمعیت بالای ۱۸ سال، مقایسه داده‌های سال ۱۴۰۰ با ۱۳۹۵ نشان داد که مصرف انواع محصولات دخانی در میان مردان ۳ درصد و در میان زنان ۱۱ درصد افزایش یافته است.
رئیس دبیرخانه ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات در پایان تأکید می‌کند که اگر نظام مالیاتی، ساختار فرهنگی و نظارتی کشور هم‌راستا و منسجم در مسیر کنترل مصرف دخانیات حرکت نکند، با موج جدیدی از مصرف مواد دخانی نوپدید به‌ویژه در میان نوجوانان مواجه خواهیم بود.