**طرح ثبت اطلاعات بیماریها در وزارت بهداشت**
در گفتوگو با ایسنا، دکتر جعفر جنید، مدیرکل مرکز مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، از ثبت اطلاعات ۱۰ بیماری مانند دیابت، فشارخون، بیماریهای مزمن تنفسی، سرطانهای پستان، دهانه رحم و روده بزرگ و افزایش چربی خون در دستور کار قرار دادن وزارت بهداشت خبر داد.
جنید گفت که ثبت آمار و اطلاعات بیماریها به سیاستگذاران کمک میکند تا درباره چگونگی کنترل بیماریها تصمیمگیری کنند. وی افزود که ثبت و غربالگری این بیماریها در دستور کار قرار داشته تا بتوانیم وضعیت این بیماریها را درنظر بگیریم. از نظر جنید، ثبت اطلاعات بیماریها به صورت بروزشده و دقیقتر مستلزم همکاری مجموعههای دیگر است.
**ضرورت همکاری مجموعههای مختلف برای ثبت اطلاعات بیماریها**
جنید ادامه داد که ثبت اطلاعات بیماریها به صورت بروزشده و دقیقتر مستلزم همکاری مجموعههای دیگر است. ثبت آمار و ارقام به سیاستگذاران کمک میکند تا درباره سیاستها تصمیمگیری کرده و بیماریها را کنترل کنند. هنگامی که از سیستم ثبت اطلاعات بیماریها برخوردار باشیم، مبتلایان به بیماریها را شناسایی کرده و خدمات درمانی و توانبحشی را برای آنها ارائه میدهیم. هنگامی که تستهای غربالگری را انجام میدهیم، میتوانیم خدمات تسکینی، درمانی و توانبخشی را در اختیار مبتلایان به بیماریها قرار دهیم.
**میزان ارائه خدمات سرپایی در بخش خصوصی**
دکتر جنید درباره حمایت از بخش خصوصی برای ثبت اطلاعات مربوط به بیماریها گفت که شاید حدود ۸۵ درصد مردم برای دریافت خدمات بالینی سرپایی به بخش خصوصی مراجعه میکنند. اگر میزان حمایت از بخش خصوصی افزایش نیابد، ثبت اطلاعات مربوط به بیماریها به درستی انجام نمیشود. وزارت بهداشت میخواهد ارتباط تنگاتنگی با بخش خصوصی داشته باشد؛ اگر بخش خصوصی نسبت به رعایت پروتکلها اقدام کند و آمار و ارقام بیماریها را در اختیار وزارت بهداشت قرار دهد، میتوانیم نسبت به خرید خدمات از بخش خصوصی اقدام کنیم. هنگامی که بخش خصوصی در زمینه ثبت اطلاعات همراهی کند، به پیشبرد سیاستها بسیار کمک میکند.
**استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی**
جنید درباره ضرورت استفاده از ظرفیت هوش مصنوعی گفت که جلساتی با گروه هوش مصنوعی دانشگاه صنعتی شریف برگزار کردهایم و این گروه در کشور مرجع هستند. وزارت بهداشت در نظر دارد از سکوی ملی هوش مصنوعی برای بسیاری از زمینهها استفاده کند. به طور قطع، هوش مصنوعی میتواند در بسیاری از زمینهها مانند شناسایی بیماران و پیشگیری کمک کند و یک وسیله کمکتشخیصی خوب است. من بر این باور هستم که امکانات و زیرساختهای استفاده از هوش مصنوعی در کشور فراهم است.
**پایش و ارزشیابی سیستم برای پیشبرد اهداف**
جنید با بیان اینکه پایش و ارزشیابی خدمات از دیگر برنامههای وزارت بهداشت است، گفت که برنامههای بسیاری را در دستور کار قرار میدهیم اما باید بدانیم آنچه که در سیستم عملیاتی شده، مطابق برنامهریزی انجام شده یا چنین نیست. پایش و ارزشیابی میتواند در سطح مختلف انجام شود و همچنین دانش سلامت مردم را ارزیابی کند. پایشها میتواند در ارتباط با بیماریهای جامعه نیز باشد. به طور کلی، سیاستها و برنامهها را میتوان براساس پایش مورد بازنگری قرار داد.
**استفاده از ظرفیت سازمانهای مردم نهاد**
دکتر جنید درباره ساماندهی سازمانهای مردم نهاد فعال در حوزه سلامت گفت که سازمانهای مردم نهاد بسیاری در حوزه سلامت فعالیت میکنند و یاریگر وزارت بهداشت هستند. وزارت بهداشت درنظر دارد که این سازمانهای مردم نهاد را همراه خود کند و این مجموعهها تابع ضوابط باشند تا از ظرفیت آنها به خوبی استفاده کنیم.
**نتیجهگیری**
یافتههای این گزارش نشان میدهد که ثبت اطلاعات بیماریها یک عملية پیچیده است که نیازمند همکاری مجموعههای مختلف است. از آنجایی که این امر میتواند در پیشبرد سیاستها و برنامههای مرتبط با سلامت کمک کند، ضروری است که وزارت بهداشت از ظرفیتهای مختلف از جمله استفاده از هوش مصنوعی، همکاری با سازمانهای مردم نهاد و ساماندهی اطلاعات، برای پیشبرد اهداف خود استفاده کند.