باتوجه به اهمیتی که هورمونهای زنانه در سلامت جسمی و روانی دارند، تنظیم هورمونهای قاعدگی یکی از مباحث مهم در پزشکی زنان است. زمان نامنظم قاعدگی میتواند منجر به تاخیر در بارداری، آمنوره، خونریزی شدید و سرطان سینه شود. در این نوشتار به بررسی قرصهای متعددی درمانی که به تنظیم هورمونهای قاعدگی کمک میکنند، میپردازیم.
قرصهای ضد بارداری ترکیبی (استروژن و پروژسترون)
قرصهای ضدبارداری ترکیبی حاوی ترکیبی از استروژن و پروژسترون مصنوعی هستند. این قرصها با جلوگیری از تخمکگذاری و تنظیم لایه داخلی رحم قاعدگی را منظمتر میکنند. این گزینه برای زنان با قاعدگی دردناک، خونریزی شدید یا آکنه هورمونی مناسب است. مصرف معمول آن به صورت روزانه و به مدت ۲۱ روز با ۷ روز وقفه است. عوارض احتمالی شامل تهوع، سردرد یا تغییرات خلقی است که معمولا با ادامه مصرف کاهش مییابد.
قرص پروورا
قرص پروورا حاوی مدروکسیپروژسترون است که یک شکل مصنوعی از پروژسترون است. این دارو برای تنظیم قاعدگی در مواردی مثل تاخیر پریود یا آمنوره (قطع قاعدگی) تجویز میشود. با مصرف آن در نیمه دوم چرخه یعنی روز ۱۴ تا ۲۱، خونریزی قاعدگی تحریک میشود. دوز معمول ۵ تا ۱۰ میلیگرم روزانه است که پزشک تنظیم میکند. عوارض جانبی ممکن شامل نفخ، حساسیت سینهها یا تغییر در خلق و خو باشد.
قرص مپرات
قرص مپرات نیز حاوی مدروکسیپروژسترون است و برای تنظیم قاعدگی و کاهش علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) استفاده میشود. این قرص با تنظیم سطح پروژسترون، چرخه را منظم میکند و به کاهش درد و خونریزی کمک میکند. دوز آن معمولا ۵ تا ۱۰ میلیگرم در روز و به مدت ۵ تا ۱۰ روز است. سردرد، سرگیجه یا لکهبینی از عوارض احتمالی آن است.
قرص دوفاستون
قرص دوفاستون حاوی دیدروژسترون است که مشابه پروژسترون طبیعی عمل میکند. این قرص برای تنظیم قاعدگی، کاهش خونریزی شدید و حمایت از بارداری در موارد کمبود پروژسترون تجویز میشود. دوز معمول ۱۰ میلیگرم دو بار در روز از روز ۱۱ تا ۲۵ چرخه است. عوارض نادر شامل سردرد یا حساسیت سینه است، اما به دلیل شباهت به هورمون طبیعی عوارض کمتری دارد.
ویتاگنوس
ویتاگنوس یک قرص گیاهی حاوی عصاره گیاه پنجانگشت است که به تنظیم هورمونها بهویژه کاهش پرولاکتین و افزایش پروژسترون کمک میکند. این دارو برای قاعدگی نامنظم، تنبلی تخمدان و علائم یائسگی مؤثر است. دوز پیشنهادی معمولا یک عدد در شب به مدت ۲۱ روز با ۷ روز وقفه است. این گزینه برای کسانی که ترجیح میدهند از داروهای طبیعی استفاده کنند، مناسب است، هرچند ممکن است اثرات آن کندتر باشد.
با توجه بهاهمیت تنظیم هورمونهای قاعدگی و تاثیر آن بر سلامت جسمی و روانی زنان، انتخاب قرص درمانی مناسب با مشورت پزشک ضروری است. همچنین وجود مکملهای گیاهی و شیمیایی ازجمله رازیانه، چای سبز، قرص منیزیم و ویتامین B6 میتواند به تعادل هورمونها کمک کند. اما یادآوری اینکه برخی از این مکملها اثربخشی کمتری دارند، لازم است.