نقش شیرخشک در تغذیه کودکان و وابستگی به شیرخشک در خانوادههای ایرانی
در اوج تحولات مربوط به شیرخشک در ایران، علل کمبود این محصول مهم در کنار افزایش تولید و تخصیص ارز، چالشها و مشکلات جدیدی را وارد کرده است. دکتر سجاد اسماعیلی، معاون برنامهریزی اداره کل امور فرآوردههای طبیعی، سنتی، مکمل و شیرخشک، در این زمینه معضل “سندرم مصرف شیرخشک” را مطرح کرده است. از اهمیت این موضوع در چارچوب نظام تغذیهای خانوادههای ایرانی چه мало نمیتوان گفت.
در سالهای اخیر، نرخ تولد در ایران کاهش یافته است، با این حال، میزان تولید شیرخشک در ایران از ۵۴ میلیون قوطی در سال ۱۴۰۰ به ۷۲ میلیون قوطی در سال ۱۴۰۳ رسیده است. همچنین، مصرف ارز ترجیحی برای تأمین این محصول از ۵۴ میلیون دلار به ۱۱۵ میلیون دلار افزایش یافته است. با این افزایش شدیدSupport دولت، بازار هنوز هم با گزارشهایی از کمبود روبهرو است. این تناقض فقط به یک بررسی عمیق در زمینهٔ علتها و حل مسأله، نیاز دارد.
Dr اسماعیلی سه راهکار برایManagement وضعیت فعلی پیشنهاد کرده است:
1. **بازگشت به تغذیه طبیعی با شیر مادر**: مطابق با گفتههای او، تغذیه با شیر مادر بهترین روش برای سلامت کودک است. برای موفقیت در این زمینه، همکاری گسترده بین معاونت بهداشتی، ستاد ملی جمعیت و سایر نهادها ضروری است. عدم عرضه شیرخشم در بازارهای داخلی و افزایش موادغذایی شیرخشکی درمیان مادران، شرایطی را پیش از رقابت های انتخاباتی، دارد دستهایی برای جلوگیری از پرورش بچه در شرایطی دچار وداعی نرمگیر کنید؛ هم اکنون بازار معتبر بهترین قیمت را پرداخت گیری میکند
2. **اتصال سامانهها برای رصد دقیق نیاز واقعی**: مد نظر قرار داده شده سامانههای بهداشتی با سامانه “تیتک” سازمان غذا و دارو متصل شوند تا بر اساس اطلاعات واقعی از مراکز درمانی، تنها افرادی که واقعاً به شیرخشک نیاز دارند، سهمیه دریافت کنند.
3. **اصلاح سهمیهبندی شیرخشک بر اساس سن کودک**: در شرایط فعلی، هر کودک زیر دو سال میتواند تا ۲۰ قوطی شیرخشک در ماه دریافت کند. اما این میزان، بدون در نظر گرفتن سن یا نیاز واقعی تعیین شده و زمینه سوءاستفاده و قاچاق معکوس به کشورهای منطقه را فراهم کرده است. اسماعیلی پیشنهاد میدهد این سهمیهها بر اساس سه گروه سنی (۰ تا ۶ ماه، ۶ تا ۱۲ ماه، و بالای یک سال) بازبینی و اصلاح شود.
او همچنین به قیمت پایین شیرخشک یارانهای اشاره کرده است که با در نظر گرفتن یارانههای ارزی و بیمهای، هر قوطی با قیمت حدود ۱۳۰ تا ۱۷۰ هزار تومان به دست مصرفکننده میرسد؛ قیمتی که بسیار پایینتر از کشورهای منطقه است و باعث افزایش انگیزه قاچاق معکوس شده است.