رشد و تکامل کودکان و نوجوانان به شدت تحت تأثیر سبک زندگی و عادتهای روزانه قرار میگیرد و این دوره از زندگی که دوران تغییرات جسمانی، روانی و اجتماعی است، نقش حیاتی در شکلگیری الگوهای زندگی آینده افراد دارد. انتخابهای سالم یا ناسالم میتواند تأثیرات بلندمدتی بر سلامت جسمی، روانی و حتی موفقیت تحصیلی و اجتماعی آنها داشته باشد.
کودکان و نوجوانان نیاز دارند محیطی داشته باشند که در آن بتوانند عادتهای مثبت را تمرین و از الگوهای منفی دوری کنند. این عادتها میتواند در آینده تعیینکننده کیفیت زندگی آنها باشد. باید توجه داشت که عادتهای سالم همچون داشتن خواب کافی و ورزش منظم در حفظ و تقویت سلامت جسمی و ذهنی کودکان و نوجوانان بسیار مؤثر است.
خواب کافی به عنوان یک نیاز اصلی، موجب بازسازی سلولها و تقویت عملکرد مغز میشود و نقش کلیدی در ترشح هورمونهای رشد دارد. خوابیدن در یک محیط آرام و دور از عوامل مزاحم همچون نور شدید و صدای بلند میتواند کیفیت خواب را افزایش دهد. ورزش منظم نیز یکی از ارکان مهم در سبک زندگی سالم است و فعالیتهای بدنی روزانه مانند دویدن، شنا یا بازیهای ساده موجب تقویت قلب، افزایش استقامت و رشد عضلات و استخوانها میشود.
ضمناً، باید توجه داشت که ورزش میتواند منجر به بهبود حال عمومی و کاهش استرس شود و شرکت در فعالیتهای گروهی میتواند مهارتهای ارتباطی و اجتماعی را تقویت کند. اما در مقابل، سبک زندگی ناسالم و کمتحرکی میتواند تأثیرات منفی شدیدی بر روند رشد کودکان و نوجوانان داشته باشد.
در این رابطه، پارکهای تفریحی به کودکان میتوانند محیطی امن و سالم برای استراحت و بازی محسوب شوند. اما نکته مهم این است که والدین و مربیان باید توجه ویژهای به ایجاد محیطهای حمایتی و تشویق کودک به بیان احساسات داشته باشند.
متخصص کودکان و نوجوانان، رؤیا کلیشادی، این نکته را تکرار میکند که انتخابهای سالم یا ناسالم میتواند تأثیرات بلندمدتی بر سلامت جسمی، روانی و حتی موفقیت تحصیلی و اجتماعی آنها داشته باشد.
وی همچنین اضافه میکند که مهمترین نعمت برای هر فردی، سلامتی است و باید برای حفظ سلامتی تلاش شود. کودکان و نوجوانان سیستم ایمنی قویتری دارند و کمتر به بیماریهایی که با افزایش سن افراد را درگیر میکند، مبتلا میشوند. این سیستم ایمنی قویتر در اولویت سلامت قرار دارد. به همین دلیل مهم است که ارتقای سلامت کودکان و نوجوانان همواره مورد توجه قرار داشته باشد.
متخصص کودکان و نوجوانان، همچنین اهمیت تغذیه سالم را در رشد و تکامل کودکان و نوجوانان تاکید میکند. بیشتر کودکان و نوجوانان به دلایل مختلفی از جمله دیر خوابیدن یا نداشتن خواب باکیفیت، میلی به مصرف صبحانه ندارند. در این سنها، والدین میتوانند برای ترغیب فرزندان به میل کردن صبحانه از مواد غذایی متنوعی استفاده کنند.
همچنین متخصص کودکان و نوجوانان، یادگیری مهارتهایی همچون مدیریت استرس، ارتباط مؤثر و حل مشکلات را در روند رشد کودکان و نوجوانان بسیار تأثیرگذار میداند. در محیطهایی که کودکان با فشارهای روانی یا کمبود حمایت عاطفی روبهرو هستند، احتمال بروز مشکلاتی همچون اضطراب، افسردگی و ناتوانی در تعاملات اجتماعی بیشتر است.
در آخر، متخصص کودکان و نوجوانان، هشدار میدهد که استفاده بیش از حد از دستگاههای دیجیتال همچون تلفن همراه، تبلت یا بازیهای رایانهای، به کاهش تمرکز، آسیب به چشمها و انزوای اجتماعی منجر میشود و این سبک زندگی، موجب کاهش تحرک بدنی میشود که خطر ابتلاء به بیماریهای مزمن مانند دیابت نوع ۲، فشار خون بالا و چاقی را افزایش میدهد.