کاربرد سیپروترون استات چیست؟

سیپروترون استات (Cyproterone Acetate) یک داروی هورمونی از دسته آنتی‌آندروژن‌ها و پروژستوژن‌ها است که برای درمان مشکلات مرتبط با هورمون‌های جنسی به کار می‌رود. این دارو با مهار اثرات هورمون تستوسترون و کاهش تولید آن، در درمان برخی شرایط پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قرص سیپروترون استات برای زنان

این قرص در زنان برای درمان هیرسوتیسم (پرموئی زیاد)، آکنه شدید، تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و سایر مشکلات ناشی از افزایش هورمون‌های آندروژنی استفاده می‌شود. این دارو اثر آنتی‌آندروژن و پروژسترونی دارد و بیشتر همراه با اتینیل استرادیول در قرص‌های ضدبارداری تجویز می‌شود. مصرف آن باید تحت نظر پزشک باشد، تا از عوارضی مانند اختلالات قاعدگی، تغییرات خلقی و مشکلات کبدی جلوگیری شود.

قرص سیپروترون استات برای مو

قرص سیپروترون استات برای درمان ریزش مو در زنانی که دچار مشکلات هورمونی هستند، تجویز می‌شود. این دارو به دلیل داشتن اثر آنتی‌آندروژنیک، تولید و اثر هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) مانند تستوسترون را کاهش می‌دهد که یکی از دلایل اصلی ریزش موی هورمونی (آلوپسی آندروژنی) در زنان است. برخی از موارد مصرف این دارو برای مو شامل موارد زیر است:

• ریزش موی هورمونی (آلوپسی آندروژنی)
• چربی بیش از حد پوست و موی سر
• هیرسوتیسم (افزایش موهای زائد در زنان)

قرص سیپروترون استات برای مردان

این قرص یک داروی آنتی‌آندروژن قوی است که در مردان برای کاهش اثرات هورمون‌های مردانه (تستوسترون و دی‌هیدروتستوسترون – DHT) تجویز می‌شود. این دارو در درمان بیماری‌های مرتبط با تستوسترون بالا یا وابسته به آن استفاده می‌شود.

برخی از سرطان‌های پروستات با هورمون تستوسترون تحریک شده و رشد می‌کنند. سیپروترون استات با مهار تولید و اثر تستوسترون، باعث کاهش رشد و پیشرفت این نوع سرطان‌ها می‌شود. به علاوه، در برخی موارد، پزشکان این دارو را برای کاهش میل جنسی بیش‌ازحد (هایپر سکشوالیتی) در مردانی که دچار مشکلات رفتاری یا روانی مرتبط هستند، تجویز می‌کنند.

سیپروترون استات در بدنسازی

در بدنسازی و ورزش، برخی ورزشکاران از این دارو برای کاهش اثرات جانبی استروئیدهای آنابولیک و کنترل عوارض ناشی از تستوسترون بالا استفاده می‌کنند. با این حال، مصرف آن در این زمینه توصیه نمی‌شود زیرا می‌تواند تأثیرات منفی بر رشد عضلانی، سطح انرژی و عملکرد ورزشی داشته باشد.

در واقع، دلیل استفاده بدنسازان از این قرص کاهش عوارض جانبی ناشی از استروئیدهای آنابولیک، کنترل ژنیکوماستی (بزرگ شدن سینه در مردان) و کاهش میل جنسی و کنترل رفتارهای ناشی از تستوسترون بالا است. اگر هدف شما حفظ عضلات و کنترل عوارض استروئیدها است، باید از گزینه‌های ایمن‌تر مانند فیناستراید، تاموکسیفن یا کلومید استفاده کنید.

قرص سیپروترون استات و قاعدگی

این دارو اغلب در ترکیب با اتینیل استرادیول (مانند قرص دیان ۳۵) برای درمان اختلالات هورمونی، تنظیم چرخه قاعدگی، و درمان مشکلاتی مانند سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) و پرمویی استفاده می‌شود. سیپروترون استات با کاهش اثر آندروژن‌ها و تنظیم هورمون‌های تخمدان، می‌تواند چرخه قاعدگی را منظم کند. به علاوه، این دارو با کاهش آندروژن‌ها و اثر پروژسترونی خود، میزان خونریزی قاعدگی را کاهش داده و از ضخیم شدن بیش‌ازحد دیواره رحم جلوگیری می‌کند.

نحوه مصرف سیپروترون استات

قبل از مصرف، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. برای اطلاع از نحوه مصرف سیپروترون استات با ما همراه باشید.

• دوز مصرفی 50 تا 100 میلی گرم در روز (در برخی موارد تا ۳۰۰ میلی گرم در روز) است که همراه یا بعد از غذا برای کاهش مشکلات گوارشی استفاده می‌شود.
• طول درمان بستگی به پاسخ بدن و نظر پزشک دارد (حداقل ۳ تا ۶ ماه برای مشکلات هورمونی).
• در صورت بروز عوارض جدی مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، تغییرات خلقی شدید یا خونریزی غیرطبیعی، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.
• در صورت فراموشی یک نوبت از دارو، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر نوبت فراموش شده نزدیک به نوبت بعدی است، دارو را مطابق با نسخه پزشک ادامه دهید و از مصرف دو دوز به صورت همزمان خودداری کنید.

نحوه عملکرد قرص سیپروترون استات

سیپروترون استات یک داروی ضد آندروژن و دارای اثرات پروژسترونی است که در بدن با مهار عملکرد هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) و تأثیر بر هورمون‌های زنانه، مشکلات مرتبط با عدم تعادل هورمونی را درمان می‌کند. این دارو هم در زنان و هم در مردان برای شرایط مختلفی از جمله آکنه، پرمویی، سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS)، سرطان پروستات و کنترل میل جنسی بیش‌ازحد استفاده می‌شود.

عوارض سیپروترون استات

مصرف این قرص در بیماران بار عوارض خفیف تا شدیدی همراه بوده است. برخی از عوارض قرص سیپروترون استات به شرح زیر است:

• خستگی و ضعف
• افسردگی و تغییرات خلقی
• کاهش میل جنسی (در مردان و زنان)
• تجمع مایعات در بدن (ادم)
• افزایش وزن
• حالت تهوع و مشکلات گوارشی
• سردرد
• افزایش یا کاهش رشد مو

به علاوه، عوارض جانبی جدی یا خطرناک از این دارو گزارش شده است. در صورت بروز عوارض خطرناک یا جدی زیر، به پزشک مراجعه کنید:

• درد شدید و تورم در ساق پا
• تنگی نفس ناگهانی
• درد قفسه سینه
• بی‌حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن
• زرد شدن پوست و چشم‌ها (یرقان)
• ادرار تیره‌رنگ و مدفوع کم‌رنگ
• درد شدید در ناحیه بالای شکم (سمت راست)

موارد احتیاط و منع مصرف

قبل از استفاده، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. برخی از موارد احتیاط قرص سیپروترون استات به شرح زیر است:

• اگر فرد سابقه مشکلات قلبی، سکته مغزی یا بیماری‌های عروقی دارد، باید مصرف سیپروترون استات با احتیاط انجام شود. در صورت بروز علائم مانند درد قفسه سینه، تنگی نفس، یا ورم ساق پا، مصرف دارو باید متوقف شود و فوراً به پزشک مراجعه شود.
• افراد مبتلا به بیماری‌های کبدی (هپاتیت، نارسایی کبدی، یا سیروز) باید قبل از مصرف سیپروترون استات با پزشک خود مشورت کنند. این دارو می‌تواند فشار اضافی به کبد وارد کند و موجب بروز مشکلات کبدی مانند هپاتیت دارویی یا نارسایی کبدی شود.
• سیپروترون استات ممکن است اثراتی بر سطح قند خون داشته باشد و در افراد مبتلا به دیابت می‌تواند کنترل قند خون را دشوارتر کند.
• در برخی از موارد، این دارو می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود. بنابراین، افرادی که از قبل فشار خون بالا دارند باید در مصرف این دارو احتیاط کنند.
• این دارو در درمان سرطان‌های پروستات استفاده می‌شود. ولی در افرادی که سابقه سرطان‌های وابسته به هورمون (مثل سرطان پستان در زنان) دارند، باید با احتیاط مصرف شود، زیرا ممکن است موجب تشویق رشد برخی از انواع سرطان‌ها شود.
• این دارو می‌تواند بر خلق و خو و وضعیت روانی اثرات منفی بگذارد. افرادی که سابقه افسردگی، اضطراب یا اختلالات روانی دارند باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند.

مصرف سیپروترون استات در بارداری

قرص سیپروترون استات در دوران بارداری به دلیل خطر آسیب به جنین نباید مصرف شود. این دارو همچنین می‌تواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود، بنابراین در دوران شیردهی نیز باید از مصرف آن خودداری شود. به صورت کلی، زنان باردار هیچ دارویی را بدون هماهنگی و دستور پزشک مصرف نکنند.

تداخل دارویی سیپروترون استات

قبل از مصرف هر دارویی، با پزشک در رابطه با داروهای تجویزی و گیاهی مورد استفاده خود مشورت کنید. برخی از تداخلات دارویی این قرص به شرح زیر است:

• تداخل خطرناک: یولی‌پریستال، ایندیوم 111 کاپرومب پندتید، ایدلالیسیب، کانیواپتان
• کاهش اثرات سیپروترون استات توسط داروها: یولی‌پریستال، توسیلیزومب، سیلتوکسیمب، ساریلومب، میتوتان، ایووسیدنیب، اردافیتینیب، انزالوتامید، دفراسیروکس، دابرافنیب
• افزایش اثرات سیپروترون توسط داروها: استریپنتول، سیمپرویر، پالبوسیکلیب، نتوپیتانت، میفپریستون، لاروترکتینیب، ایدلالیسیب، فوسیدیک اسید (سیستمیک)، فوس اپرپیتانت، اردافیتینیب، دوولیسیب

شرایط نگهداری سیپروترون استات

قرص سیپروترون استات باید در دمای اتاق و به دور از نور و رطوبت نگهداری شود. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم، محلول و… باید دور از دسترس کودکان و حیوانات نگهداری شوند.

کلام آخر

این مقاله به بررسی درمان مشکلات مربوط به هورمون جنسی با قرص سیپروترون استات، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. درمان مشکلات مرتبط با هورمون‌های جنسی به‌ویژه در شرایطی مانند آکنه، هیرسوتیسم، ریزش مو و اختلالات قاعدگی نیازمند مداخلات دارویی خاص است که می‌تواند سبب تعادل هورمونی بدن شود. قرص سیپروترون استات یک داروی ضد آندروژن و پروژستنی، نقش مهمی در درمان این مشکلات ایفا می‌کند. این دارو با کاهش تأثیرات هورمون‌های مردانه (آندروژن‌ها) در بدن، به تنظیم چرخه قاعدگی، کاهش رشد موهای زائد و جلوگیری از ریزش مو کمک می‌کند.

source