دندان عقل، آخرین گروه دندان‌هایی است که در دهان به وجود می‌آیند. رشد این دندان‌ها به صورت عادی بین 17 تا 25 سالگی اتفاق می‌افتد. به همین دلیل به دندان عقل معروف شده است، زیرا این مدت در زندگی به عنوان دوره بلوغ جسمی و فکری شناخته می‌شود.

دندان عقل بسته به ژنتیک و شرایط فردی ممکن است زودتر یا دیرتر از میانگین ذکر شده رشد کند. در برخی افراد، دندان عقل هرگز رشد نمی‌کند و در برخی دیگر ممکن است تنها بخشی از آن ظاهر شود. رویش دندان عقل اغلب با درد یا ناراحتی همراه است، به خصوص اگر فضا برای رشد کامل آن کافی نباشد.

**چرا باید دندان عقل را بکشیم؟**

دندان عقل به طور معمول نمی‌تواند در فک کوچک رشد کند و این باعث می‌شود که دندان عقل به صورت ناقص رشد کند یا بر دیگر دندان‌ها فشار وارد کند. اگر دندان عقل نهفته رشد کند، زیر بافت لثه یا استخوان گیر می‌افتد. این شرایط می‌تواند باعث درد، عفونت یا آسیب به ریشه‌های دندان‌های مجاور شود. اگر دندان عقل به درستی تمیز نشود یا دسترسی به آن دشوار باشد، احتمال بروز عفونت و التهاب در ناحیه لثه افزایش می‌یابد. رشد نامناسب دندان عقل ممکن است به دندان‌های کناری فشار وارد کند و موجب خرابی یا حرکت آن‌ها شود. در موارد نادر، دندان عقل نهفته می‌تواند باعث تشکیل کیست یا تومور در فک شود که ممکن است به جراحی پیچیده نیاز داشته باشد.

**حکمت و دلیل وجود دندان عقل**

اگرچه امروزه دندان عقل بیشتر به‌عنوان یک مشکل دندان‌پزشکی شناخته می‌شود، اما از دیدگاه تکاملی، دندان‌های عقل نقش مهمی داشته‌اند. انسان‌های اولیه رژیم غذایی سخت‌تری داشتند که شامل غذاهای خام و سفت مانند ریشه‌ها و گوشت‌های نپخته بود. در این شرایط، دندان‌های عقل به‌عنوان ذخیره‌ای برای جویدن این غذاها عمل می‌کردند. با گذر زمان و تغییر رژیم غذایی انسان‌ها به غذاهای نرم‌تر و همچنین کوچک‌تر شدن فک، اهمیت دندان عقل کاهش یافت. به همین دلیل در بسیاری از موارد، دندان‌های عقل امروزه به‌عنوان بقایای بیولوژیکی در نظر گرفته می‌شوند که بیشتر باعث مشکلات دندانی است.

**آیا همه باید دندان عقل خود را بکشند؟**

تصمیم به کشیدن دندان عقل باید بر اساس وضعیت هر فرد و مشورت با دندان‌پزشک گرفته شود. در صورتی که دندان عقل به طور کامل و بدون مشکل رشد کرده باشد، نیازی به کشیدن آن نیست. اما در مواردی که این دندان مشکلاتی ایجاد کند، توصیه به کشیدن آن می‌شود.