قرص اندانسترون برای چیست؟

قرص اندانسترون به تنهایی یا همراه با سایر داروها برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ ناشی از درمان دارویی سرطان (شیمی درمانی)، پرتودرمانی یا داروهایی که برای خواباندن شما قبل از جراحی کاربرد دارد، استفاده می‌شود. اندانسترون با مسدود کردن یکی از مواد طبیعی بدن (سروتونین) که باعث استفراغ می‌شود، عمل می‌کند.

کاربرد قرص اندانسترون (موارد مصرف شربت اندانسترون)

در ادامه به برخی از کاربرد قرص اندانسترون خواهیم پرداخت؛

• تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی و پرتودرمانی
• حالت تهوع و استفراغ پس از عمل جراحی
• حالت تهوع و استفراغ ناشی از بیماری حرکت
• تهوع و استفراغ ناشی از عفونت‌های ویروسی

اندانسترون برای حالت تهوع و استفراغ

قرص اندانسترون به صورت گسترده‌ای برای پیشگیری و درمان حالت تهوع واستفراغ کاربرد دارد. اندانسترون 4 یکی از اشکال پرمصرف این دارو است که البته کمترین دوز این دارو محسوب می‌شود. اندانسترون 4 را باید یک قرص قوی و تاثیرگذار در کاهش حالت تهوع در شرایط مختلف از جمله شیمی درمانی و پرتو درمانی در نظر داشت.

بیشتر بدانید: شربت لاکسی ژل چیست؟ بررسی کاربرد و عوارض

شربت اندانسترون برای چیست؟

یکی دیگر از اشکال دارویی، شربت اندانسترون است که به صورت محلول خوراکی مایع در بازار عرضه می‌شود. کاربرد اصلی این شربت مانند دیگر اشکال دارویی اندانسترون، کاهش حالت تهوع و استفراغ است. فرم مایع این دارو بیشتر برای کودکان و سالمندان استفاده می‌شود.

شربت اندانسترون برای کودکان

حالت تهوع و استفراغ از بیماری‌های گوارشی مهم در کودکان است که به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. کودکان نسبت به انواع فرم‌های دارویی از جمله قرص، کپسول و آمپول حساسیت زیادی دارند. مصرف شربت اندانسترون در کنار اثربخشی بالا، دارای عوارض جانبی و خطرات کمتری نسبت به قرص یا آمپول اندانسترون می‌باشد.

بیشتر بدانید: قرص لانزو چیست؟ نحوه مصرف و عوارض

شربت اندانسترون برای اسهال

طبق انجام آزمایشات مختلف، پزشکان بر این باور هستند که شربت اندانسترون کاربرد زیادی در کاهش اسهال دارد. همچنین، تاثیرات مثبت این دارو بر روی سندروم روده تحریک‌پذیر تایید شده است. بنابراین، بزرگسالان نیز با نسخه پزشک می‌توانند از این شربت برای کنترل اسهال استفاده کنند. مصرف مایع داروها علاوه بر کاربرد درمانی و اثربخشی مناسب، عوارض جانبی کمتری دارد.

شربت اندانسترون برای دل درد

اندانسترون یک داروی مهم در کاهش حالت تهوع و استفراغ است. بنابراین، ارتباط مستقیمی بین این دارو و کاهش دل درد وجود ندارد. با این حال، اگر دل درد شما ناشی از مشکلات گوارشی از جمله حالت تهوع باشد، مصرف شربت اندانسترون می‌تواند در برخی مواقع موثر باشد. شربت اندانسترون برای رفع علت اصلی درد معده یا دل درد (مانند التهاب معده، زخم یا سایر اختلالات گوارشی) مناسب نیست.

بیشتر بدانید: قرص اس امپرازول چیست؟ موارد مصرف و عوارض

اشکال دارویی اندانسترون

• محلول تزریقی: 2 میلی گرم در میلی لیتر
• قرص: 4 میلی گرم، 8 میلی گرم، 24 میلی گرم
• محلول خوراکی: 4 میلی گرم / 5 میلی لیتر
• قرص های متلاشی کننده خوراکی: 4 میلی گرم، 8 میلی گرم

نحوه مصرف قرص اندانسترون

قبل از مصرف اندانسترون، اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی شامل مقدار و زمان مصرف را بررسی کنید. در ادامه به بررسی نحوه مصرف قرص اندانسترون خواهیم پرداخت؛

• این دارو برای تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی (شیمی درمانی نسبتاً متوژنیک)، 8 میلی گرم 30 دقیقه قبل از شیمی درمانی و سپس 12 ساعت به مدت 1 تا 2 روز پس از شیمی درمانی استفاده می‌شود. همچنین، برای شیمی‌درمانی با قیام‌زایی بالا 24 میلی‌گرم 30 دقیقه قبل از شیمی‌درمانی مصرف خواهد شد.
• دوز پیشنهادی برای تزریق وریدی، 0.15 میلی گرم بر کیلوگرم در مدت 15 دقیقه 30 دقیقه قبل از شیمی درمانی، سپس 4 و 8 ساعت پس از اولین دوز می‌باشد.
• دوز مصرفی برای تهوع و استفراغ بعد از عمل، 4 میلی گرم به صورت تزریق داخل وریدی یا عضلانی بلافاصله قبل از بیهوشی یا بعد از عمل یا 16 میلی گرم به صورت خوراکی قبل از بیهوشی می‌باشد.
• دوز مصرفی اندانسترون برای درمان فراکشن با دوز بالا برای شکم، 8 میلی گرم به صورت خوراکی 1-2 ساعت قبل از پرتودرمانی می‌باشد که دوزهای بعدی را هر 8 ساعت بعد از اولین دوز 1-2 روز پس از اتمام درمان تجویز کنید.
• توجه داشته باشید که نحوه مصرف قرص یا شربت اندانسترون تنها براساس اطلاعات دارویی موجود در بسته بندی است. برای دریافت بهترین زمان مصرف اندانسترون با پزشک مشورت کنید.

بهترین زمان مصرف قرص اندانسترون

یکی از سوالات مهم بیماران، بهترین زمان مصرف قرص اندانسترون است. باید بدانید که بهترین زمان تنها به نوع بیماری، وضعیت بیمار و سن بستگی دارد. برای مثال، رای پیشگیری از تهوع و استفراغ ناشی از شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی مصرف حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از شروع درمان توصیه می‌شود. به علاوه، در مواردی که قرص برای درمان فوری تهوع تجویز می‌شود، پزشک ممکن است زمان متفاوتی را بر اساس وضعیت بیمار تعیین کند.

بیشتر بدانید: قرص لانسوپرازول برای چیست؟ موارد مصرف و عوارض

طریقه مصرف شربت اندانسترون

نحوه مصرف قرص با شربت اندانسترون بسیار متفاوت است. در ادامه با طریقه مصرف شربت اندانسترون آشنا خواهید شد؛

• قبل از باز کردن درب شربت، شیشه را به خوبی تکان دهید تا مواد تشکیل دهنده یکنواخت مخلوط شوند.
• طریقه مصرف براساس نسخه پزشک، و با استفاده از قاشق یا پیمانه مخصوص انجام شود. توجه داشته باشید که دوز مصرفی در کودکان باید براساس سن و وزن آن‌ها تعیین شود.
• برای پیشگیری از تهوع و استفراغ (برای مثال، قبل از شروع شیمی‌درمانی، پرتودرمانی یا جراحی)، توصیه می‌شود شربت اندانسترون حدود ۳۰ تا ۶۰ دقیقه قبل از شروع درمان مصرف شود.
• در موارد مصرف اضطراری برای کنترل تهوع، زمان مصرف ممکن است بر اساس وضعیت بیمار تعیین شود.
• شربت را به صورت کامل قورت دهید و از مصرف آب همراه با آن پرهیز کنید.

بیشتر بدانید: کپسول زینتوما چیست؟ موارد مصرف و عوارض

عوارض قرص اندانسترون

سردرد، سبکی سر، سرگیجه، خواب آلودگی، خستگی، خارش، درد در محل تزریق، احتباس ادرار، یبوست، اسهال و… برخی از عوارض قرص اندانسترون می‌باشد. اگر این اثرات ادامه یافت یا بدتر شد، فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. برخی از عوارض قرص یا شربت اندانسترون شامل موارد زیر می‌باشد؛

• سردرد (9-27%)
• ضعف/خستگی (9-13%)
• یبوست (6-11%)
• هیپوکسی (9%)
• خواب آلودگی (8%)
• اسهال (2-7%)
• سرگیجه (7%)
• تب (2-8%)
• اختلالات زنان (7%)
• اضطراب (6%)
• احتباس ادرار (5%)
• خارش (2-5%)
• درد محل تزریق (4%)

موارد احتیاط و منع مصرف

قبل از مصرف اندانسترون، اگر به آن یا سایر ترکیبات موجود در دارو حساسیت دارید، از مصرف خودداری کنید. در ادامه به بررسی موارد احتیاط قرص اندانسترون خواهیم پرداخت؛

• واکنش‌های حساسیت مفرط از جمله آنافیلاکسی و برونکواسپاسم ممکن است رخ دهد: در صورت مشکوک، درمان را قطع کنید. تا زمانی که علائم و نشانه‌ها برطرف شوند، به‌محض استاندارد مراقبت، فوراً تحت نظارت و درمان قرار گیرند.
• اندانسترون ممکن است در بیمارانی که تحت عمل جراحی شکم یا تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی هستند، ایلئوس پیشرونده یا اتساع معده را بپوشاند. کاهش فعالیت روده را بررسی کنید، به خصوص در بیمارانی که عوامل خطر انسداد دستگاه گوارش دارند.
• مصرف قرص اندانسترون ممکن است باعث تغییرات در ریتم قلب (مانند طولانی شدن فاصله QT در نوار قلب) شود. افرادی که سابقه بیماری‌های قلبی، اختلالات ریتم قلب یا خانواده‌ای با سابقه طولانی شدن QT دارند، باید با احتیاط از آن استفاده کنند.
• از آنجایی که اندانسترون بیشتر توسط کبد متابولیسم می‌شود، در بیمارانی که دچار نارسایی یا اختلالات کبدی هستند، احتمال افزایش سطح دارو در خون و بروز عوارض جانبی بیشتر وجود دارد. به همین دلیل، مصرف آن باید تحت نظارت پزشک انجام شود.

مصرف قرص اندانسترون در بارداری

مطالعات اپیدمیولوژیک منتشر شده در مورد ارتباط بین مصر ف قرص اندانسترون و نقایص مادرزادی عمده یافته‌های متناقض را گزارش کرده‌ است. داده‌های موجود پس از بازاریابی، خطر سقط جنین یا پیامدهای نامطلوب مادری را شناسایی نکرده است. مطالعات تولید مثل در موش‌ها و خرگوش‌ها شواهدی مبنی بر آسیب به جنین نشان نداد.

مشخص نیست که آیا اندانسترون در شیر انسان وجود دارد یا خیر، هیچ داده ای در مورد اثرات درمان بر روی شیرخوار شیرده یا اثرات آن بر تولید شیر وجود ندارد. با این حال، نشان داده شده است که این دارو در شیر موش وجود دارد. هنگامی که یک دارو در شیر حیوانات وجود دارد، احتمال دارد که دارو در شیر انسان نیز وجود داشته باشد.

بیشتر بدانید: کپسول ازونیوم چیست؟ طریقه مصرف و عوارض

مصرف اندانسترون در کودکان

در کودکان کمتر از ۴ سال، مطالعات کافی درباره ایمنی و اثربخشی قرص اندانسترون انجام نشده است. این گروه سنی باید با نسخه و تایید پزشک این دارو را استفاده کنند. برای مصرف این دارو در کودکان از اشکال دارویی مایع از جمله شربت اندانسترون استفاده کنید تا عوارض جانبی کاهش یابد.

مصرف اندانسترون در سالمندان

در سالمندان، متابولیسم کبدی کاهش یافته و کلیرانس اندانسترون پایین‌تر است؛ بنابراین نیمه عمر حذف دارو به حدود ۵ ساعت می‌رسد که می‌تواند باعث تجمع بالاتر دارو در خون و افزایش احتمال عوارض جانبی شود. به دلیل تغییرات متابولیکی، دوز مصرفی اندانسترون در سالمندان باید کمتر یا با احتیاط تنظیم شود. پزشک ممکن است بر اساس وضعیت بالینی و عملکرد کبدی، دوز مناسب را تعیین کند.

بیشتر بدانید: قرص مزالازین چیست؟ نحوه مصرف و عوارض

تداخل دارویی اندانسترون

قبل استفاده اندانسترون، با پزشک در رابطه با تداخلات دارویی مشورت کنید. در ادامه برخی از تداخل دارویی قرص یا شربت اندانسترون بیان شده است؛

• تداخلات خطرناک: آپومورفین، فکسینیدازول، پیموزاید
• افزایش اثرات داروها توسط قرص اندانسترون: آپومورفین، فکسینیدازول، متفورمین، پانوبینوستات، داروهای ضد افسردگی طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، ضد سایکوزهای طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، مهارکننده‌های کیناز طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، مهارکننده‌های متوسط CYP3A4 طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)
• افزایش اثرات قرص اندانسترون توسط داروها: آمیودارون، آمیسولپیرید (خوراکی)، دمپریدون، پنتامیدین (سیستمیک)، پیموزاید، داروهای طولانی کننده فاصله QT (با بالاترین خطر)، ضد آریتمی های کلاس IA طولانی کننده فاصله QT (با بالاترین خطر)، ضد آریتمی های کلاس IC طولانی کننده فاصله QT (با خطر متوسط)، ضد آریتمی های کلاس III طولانی کننده فاصله QT (با بالاترین خطر)

شرایط نگهداری قرص یا شربت اندانسترون

شربت و قرص اندانسترون را در دمای اتاق (بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد) و دور از رطوبت و نور مستقیم نگهداری کنید. توجه داشته باشید که اشکال دارویی مختلف از جمله قرص، شربت، شیاف، کرم و… باید دور از دسترس کودکان نگهداری شوند.

کلام آخر

این مقاله به بررسی درمان حالت تهوع و استفراغ با قرص اندانسترون، از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز پرداخت. این دارو با مسدود کردن گیرنده‌های سروتونین 5-HT3 در سیستم عصبی، نقش مهمی در کاهش و پیشگیری از این علائم ایفا می‌کند. مطالعات و تجربیات بالینی نشان می‌دهد که اندانسترون نه تنها در کاهش تهوع و استفراغ موفق است، بلکه با دوزهای مناسب و رعایت نکات مصرف، عوارض جانبی آن نیز قابل مدیریت است.