دانشمندان مدت‌هاست که می‌دانند خواب تأثیر زیادی بر تنظیم هیجانات دارد، اما دلیل دقیق آن تاکنون نامشخص بود. برای پاسخ به این پرسش، محققان دانشگاه یورک و دانشگاه آنگلیای شرقی ۸۵ فرد بزرگسال سالم را مورد آزمایش قرار دادند.
مغز ما برای مقابله با خاطرات ناخواسته به استراحت نیاز دارد، اما آیا بی‌خوابی این سد دفاعی را از بین می‌برد؟
تحقیقات جدید نشان می‌دهد که کمبود خواب تنها شما را خسته و بی‌حال نمی‌کند، بلکه توانایی مغز در سرکوب و دور نگه داشتن افکار مزاحم را هم تضعیف می‌کند. نتایج این مطالعه که در مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شده، نشان می‌دهد بی‌خوابی باعث می‌شود خاطرات ناخواسته راحت‌تر به ذهن نفوذ کنند و کنترل آنها سخت‌تر شود.
مغز چگونه در برابر افکار منفی دفاع می‌کند؟
به گزارش مجله کژمژ؛ دانشمندان مدت‌هاست که می‌دانند خواب تأثیر زیادی بر تنظیم هیجانات دارد، اما دلیل دقیق آن تاکنون نامشخص بود. برای پاسخ به این پرسش، محققان دانشگاه یورک و دانشگاه آنگلیای شرقی ۸۵ فرد بزرگسال سالم را مورد آزمایش قرار دادند. نیمی از این افراد یک شب کامل خوابیدند، در حالی که گروه دیگر بیدار ماندند. در این آزمایش، شرکت‌کنندگان تصاویری از چهره‌های مختلف را همراه با صحنه‌های احساسی (مانند تصادف یا درگیری) مشاهده کردند و سپس از آنها خواسته شد برخی از این خاطرات را به یاد آورند یا سرکوب کنند.
نتایج آزمایش چه بود؟
- افرادی که خواب کافی داشتند، هنگام سرکوب خاطرات منفی، فعالیت بیشتری را در بخش جلویی مغز (قشر جلوی پیشانی پشتی سمت راست) نشان دادند. این قسمت مسئول کنترل افکار، اعمال و احساسات است.
- در مقابل، افرادی که خواب کافی نداشتند، تلاش بیشتری برای کنترل افکار مزاحم داشتند اما فعالیت مغزی آنها در این ناحیه کمتر بود.
- همچنین، در مغز افراد با خواب کافی، فعالیت ناحیه هیپوکامپ (که مسئول بازیابی حافظه است) کمتر بود، که نشان می‌دهد آنها توانایی بیشتری در فراموش کردن خاطرات ناخواسته داشتند.
چرا این موضوع مهم است؟
با توجه به اینکه یک سوم از بزرگسالان با مشکلات خواب دست‌وپنجه نرم می‌کنند و ۲۶ درصد از آنها دچار اختلالات روانی تشخیص‌داده‌شده هستند، این یافته‌ها می‌تواند تأثیر زیادی بر روش‌های درمانی داشته باشد. مارکوس هرینگتون، نویسنده ارشد این پژوهش، می‌گوید:
«کنترل حافظه نقش کلیدی در درک عاطفی ما از محیط اطراف دارد. ضعف در این کنترل می‌تواند توضیحی برای رابطه بین بی‌خوابی و مشکلات روانی باشد.»
اسکات کایرنی، دیگر محقق این پروژه، نیز اشاره می‌کند که شناخت بهتر تأثیر خواب بر حافظه می‌تواند به توسعه روش‌های درمانی جدید برای اضطراب، افسردگی و حتی PTSD (اختلال استرس پس از سانحه) کمک کند.
چگونه خواب بهتری داشته باشیم؟
اگر شما هم درگیر بی‌خوابی هستید، این نکات علمی می‌تواند به شما کمک کند:
به برنامه خواب پایبند باشید: هر شب در یک ساعت مشخص به رختخواب بروید و از خواب بیدار شوید، حتی در روزهای تعطیل. این کار به تنظیم ساعت داخلی بدن شما کمک می‌کند.
قبل از خواب آرامش ایجاد کنید: حداقل یک ساعت قبل از خواب، از صفحه نمایش‌های دیجیتال دوری کنید و به جای آن، کتاب بخوانید، یک دوش آب گرم بگیرید یا به موسیقی آرامش‌بخش گوش دهید.
نفس عمیق بکشید: تمرینات تنفسی می‌توانند سطح استرس را کاهش داده و تولید ملاتونین (هورمون خواب) را تقویت کنند.
تکنیک‌های خواب را امتحان کنید: روش‌هایی مانند «پل آلفا»، «تجسم خواب» و «شناخت درهم‌ریخته» می‌توانند به آرام شدن ذهن کمک کنند.
از رختخواب بلند شوید: اگر بعد از ۲۰ دقیقه هنوز خواب‌تان نبرد، از رختخواب خارج شوید و فعالیتی آرامش‌بخش انجام دهید، مانند مطالعه یا حرکات کششی ملایم. این کار مانع از این می‌شود که مغز شما رختخواب را با استرس و بی‌خوابی مرتبط کند.
خواب کافی چیزی فراتر از یک عادت روزمره است؛ این یک ضرورت بیولوژیکی برای داشتن ذهنی سالم و مقاوم در برابر افکار منفی است. اگر همیشه درگیر خاطرات ناخواسته و احساسات ناخوشایند هستید، شاید زمان آن رسیده که به کیفیت خواب خود بیشتر اهمیت بدهید.
source