به گزارش پایگاه خبری دانا،در زمانهایی که قحطی بر جامعه حاکم بود، نیازمندان برای رهایی از فشار گرانی و کمبود منابع زندگی، ناچار به فروش فرزندان خود میشدند. این کودکان به قیمتهای نازل خریداری میشدند و به بردگی گرفته میشدند. پدران بیشتر از مادران حق فروش فرزندان را داشتند و بهویژه دختران و یتیمان بیشتر در معرض این سرنوشت قرار میگرفتند.
در زمان ظهور اسلام، نظام بردهداری در بسیاری از نقاط جهان، از جمله شبه جزیره عربستان، رواج داشت. تجارت بردگان یکی از ارکان مهم اقتصاد داخلی و خارجی به شمار میرفت.
اگر اسلام بهطور ناگهانی این نظام را لغو میکرد، بسیاری از افراد جامعه بخش زیادی از سرمایه و دارایی خود را از دست میدادند. این تغییر میتوانست به دو پیامد مهم منجر شود: اول، ایجاد بحران اقتصادی شدید در جامعه اسلامی و دوم، کاهش رغبت مردم به پذیرش دین جدید به دلیل نیاز به کنار گذاشتن بخش بزرگی از ثروت شخصی.
این مقدمه، زمینهساز رمان «ناتا» است.
رمان «ناتا» نوشته زهرا باقری داستان زندگی دختری را روایت میکند که از دوران کودکی طعم تلخ بردگی و کنیزی را میچشد. زندگی ناتا از قبل از ظهور اسلام آغاز میشود و تا شهادت حضرت زهرا ادامه دارد. باقری با استفاده از این سوژه جذاب، به بررسی وضعیت زنان پیش و پس از اسلام میپردازد و به حقوق فردی و اجتماعی آنها و جایگاهشان در خانواده و جامعه میپردازد.
یکی از بزرگترین مزیتهای این اثر، موضوع بکر آن است که کمتر در قالب رمان مورد توجه قرار گرفته است. داستان بهخوبی با کشمکشهای اولیه آغاز میشود و در صفحات ابتدایی، حوادث متعددی را به تصویر میکشد. این اثر به خواننده فرصتی میدهد تا در تاریخ اسلام قدم بزند.
آدوک، عموی پدر ناتا و شخصیت محوری قبیله، میگوید: “ناتا همنشین بزرگان خواهد شد و ستارهای دنبالهدار او را به سعادت میرساند.” این جمله تنها امید ناتا در روزهای سختی است که تجربه میکند.
با خلق لحنهای متنوع، نویسنده به مخاطب این امکان را میدهد که از طریق لحن، ویژگی شخصیتها را درک کند. زبان داستان، تجربیات زنانه نویسنده را منعکس میکند و بهاینترتیب، رمانی کاملاً زنانه را ارائه میدهد. نثر ساده و مرتبط با آن دوران، خواندن رمان را آسان کرده است. همچنین، نویسنده از نقشه داستان کاملاً آگاه است و شخصیتها کارکرد و سرنوشت مشخصی دارند.
در این رمان، حوادث مهم تاریخ اسلام، از جمله دعوت مخفیانه مردان مدینه، جنگهای مختلف، تأثیر آیات قرآن بر زندگی مردم، هجرت پیامبر به مدینه، واقعه غدیر خم، وفات پیامبر و شهادت حضرت زهرا به تصویر کشیده شده است.
تغییر در نحوه برخورد جامعه مردان با زنان، بهویژه کنیزان و غلامان، پس از ظهور اسلام نیز در این داستان قابل مشاهده است. رفتار پیامبر و آیات نازل شده در خصوص بردهداری، سبب تغییر عقاید جاهلانه مردم شد.
در پایان، زهرا باقری با ترکیب مستندات تاریخی و تخیل، تصویری واقعگرایانه از فضای مدینه ارائه میدهد و به دور از هرگونه انحراف از سبک داستان، پیام خود را به مخاطب منتقل میکند. این کتاب در ۲۵۴ صفحه و از سوی انتشارات شهید کاظمی منتشر شده است.
برشی از کتاب:
برای خرید به بازار رفته بودم که باشنیدن صدایی دلنشین پاهایم سُست شد. عربی را به خوبی میفهمیدم؛ ولی این کلام شبیه کلمات مردم شهر نبود. انگار به قلبم نفوذ میکرد. به غلام همراهم اشاره کردم بایستد، او هم مشتاق شنیدن بود. زیرسایبان دُکانی ایستادم. جوانی بلند قامت، خوشچهره و خوشصدا این کلمات را میخواند. مسحور کلماتش شدم و اشک از چشمانم سرازیر شد. جوانان زیادی گرداگرد او ایستاده بودند. بعداز خواندن آیات با صدای دلنشینش گفت: «خدا ما را خَلق کرده است که او را بپرستیم و عبادت کنیم. دست از دزدی و فحشا برداریم. زنان وکودکان را محترم بشماریم. به سالخوردگان احترام بگذاریم و به تُهیدستان کمک کنیم»
source