اثرات آلودگی هوا
اثرات آلودگی هوا را میتوان از سه منظر سلامت جسمی، سلامت روان، کیفیت خواب و بازدهی عملکرد بررسی کرد:
سلامت جسمانی
مطالعهای که در یک دوره 2 ساله بر روی نوجوانان انجام شد، نشان داد که در روزهایی که آلودگی هوا شدیدتر بود، این افراد علائمی مانند خستگی و ناراحتی عاطفی را بیشتر احساس میکردند. همچنین، حس کردند که شب بعد از قرار گرفتن در معرض آلایندهها، به اندازه کافی نخوابیدهاند.
مطالعه مشابه دیگری بر روی افسران راهنمایی و رانندگی که روزانه در معرض آلودگی صوتی و هوا هستند، انجام شد. نتایج این مطالعه نشان داد که احساس خستگی گزارش شده توسط افراد در روزهای با غلظت بالاتر ازون (O3)، PM10 و مونوکسید کربن (CO) بیشتر بود.
علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض آلایندههایی مانند ترکیبات آلی فرار (VOCs) و ذرات ریز مانند گرد و غبار حتی به مدت کوتاه، باعث احساس خستگی و خواب آلودگی میشود.
بیشتر بخوانید: خطرات ناشی از آلودگی هوا در محیط های بسته
سلامت روانی و عاطفی
به گفته انجمن روانپزشکی آمریکا، تحقیقات آلودگی هوا را با اختلالات سلامت روان و مغز مرتبط میدانند. برخی از این اختلالات شامل افزایش سطح استرس، افسردگی، اضطراب، پریشانی روانی، خطر زوال عقل و آلزایمر است.
بازدهی عملکرد
همانطور که واضح است، افزایش احساس خستگی و علائم مرتبط با آن، ارتباط مستقیمی با سطح بازدهی و بهرهوری فرد دارد. حتما تجربه کردهاید که وقتی استراحت خوبی نداشته باشید، عملکرد شما در محل کار، مدرسه و خانه تحت تأثیر قرار میگیرد.
مطالعات متعددی روی این ارتباط انجام گرفته است:
- یک مطالعه در سال 2004 نشان داد که قرار گرفتن در معرض آلایندههای هوا در یک محیط اداری معمولی به طور مستقیم به کاهش بهرهوری عملکرد افراد میانجامد.
- مطالعه دیگری در سال 2021 توسط دانشگاه هاروارد بر روی کارمندان در زمینههای مختلف در شش کشور، کاهش عملکرد شناختی، زمان پاسخگویی و سطح تمرکز کارکنان را در مواجهه با آلایندههای هوای داخل ساختمان نشان داد.
- مطالعهای در سال 2021 بر روی کودکان مدرسهای نشان داد که قرار گرفتن در معرض کیفیت پایین هوای داخل خانه، به ویژه آلایندههایی مانند 5 (ذرات ریز)، NO2 و ازون، بازده کودکان در انجام وظایف شناختی را مختل میکند و بر عملکرد تحصیلی در سراسر کشور تأثیر میگذارد.
کیفیت خواب
کیفیت پایین خواب میتواند نگرانیهای جدی برای سلامت روان و جسم در پی داشته باشد. اگرچه کارشناسان اغلب کافئین و زمان سپری شده با لوازم دیجیتال را به عنوان مقصر میشناسند، کیفیت هوا نیز بر این موضوع بیتأثیر نیست. کیفیت پایین هوا و افزایش آلایندهها میتوانند از چند طریق از جمله تحریک آسم و آلرژی، افزایش احتمال ابتلا به آپنه خواب، افزایش ریسک بیماریهای مرتبط با آلودگی هوا، کاهش مدت زمان خواب و مختل کردن چرخه شبانه روزی، کیفیت خواب شما را تحت تاثیر قرار دهند.
مقاومت در برابر خستگی ناشی از آلودگی هوا
مقابله با خستگی و اختلالات سلامت روان مانند افسردگی میتواند مزایای مالی قابل توجهی برای سازمانها، مدارس و در نگاه کلی برای کشور به همراه داشته باشد. با یافتن راه حلی برای بهبود کیفیت نامطلوب هوا، در واقع روی سلامت و رفاه کارکنان و خروجی کلی اقتصادی سرمایهگذاری میشود.
بیشتر بخوانید: در آلودگی هوا چه بخوریم؟
چندین راهکار وجود دارد که هر فرد میتواند برای جلوگیری از عوارض و تاثیرات کیفیت پایین هوا انجام دهد:
- در صورت امکان به جای وسیله نقلیه شخصی، پیاده روی، دوچرخه سواری یا استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی را انتخاب کنید.
- برای مصرف سوخت کمتر، از وسیله نقلیه خود به درستی نگهداری کنید.
- از محصولات شوینده و رنگها یا حلالهای سازگار با محیط زیست استفاده کنید.
- وقتی از دستگاهها و چراغها استفاده نمیکنید، آنها را خاموش کنید.
- گیاه خانگی پرورش دهید و در منزل نگهداری کنید.
- از دستگاههای تصفیه هوا استفاده کنید.
سخن پایانی
آلودگی هوا یکی از بزرگترین تهدیدات زیست محیطی برای سلامت انسان در سراسر جهان است. هر ساله قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا منجر به از دست رفتن جانهای بسیاری میشود. مطالعات متعددی اثرات نامطلوب آلودگی هوا را بر سلامت افراد عمدتا در ارتباط با بیماریهای قلبی و تنفسی نشان داده است. اما در این مقاله، سعی کردیم بیشتر به خستگی جسمی، مشکلات عاطفی و سلامت روان و کیفیت پایین خواب بپردازیم. شما از چه راهکارهایی برای مقابله با آلودگی هوا و کاهش خستگی ناشی از آن کمک میگیرید؟
source