با شروع پاییز و کاهش طول روز، امکان ابتلا به افسردگی فصلی افزایش مییابد. دکتر جمال شمس، متخصص روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، میگوید: خلق ۱۱ درصد از مردم با شروع فصل پاییز و سرد شدن هوا دچار افت میشود. این تغییر خلق ممکن است به دلیل کاهش نور خورشید باشد و در برخی افراد باعث اضطراب و افسردگی شود.
دکتر شمس توضیح میدهد که افسردگی فصلی نوعی اختلال است که فرد در طول سال احساسات طبیعی دارد، اما با تغییر فصل، بهویژه در پاییز، دچار افت خلقوخو و علائم اضطراب میشود. او معتقد است که هرچه افراد نور بیشتری دریافت کنند، سریعتر از این نوع افسردگی رهایی مییابند، زیرا نور خورشید و ساعت بیولوژیکی بدن در تنظیم خلقوخو و خواب تأثیرگذار هستند.
به گفته او، همه افرادی که دچار افسردگی فصلی میشوند، الزاماً به اختلال افسردگی مبتلا نیستند. تنها درصد کمی از این افراد نیاز به درمانهای مداخلهای دارند. همچنین، تغییر خلق ممکن است در بهار نیز رخ دهد، که در برخی موارد، بهویژه در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی، این تغییر به شکل شیدایی یا مانیا ظاهر میشود.
علائم افسردگی فصلی شامل کاهش انرژی، تغییرات در خواب، میل جنسی، تمرکز و اشتها هستند و شباهت زیادی به علائم افسردگی دائم دارند. اما نکتهای که افسردگی فصلی را از سایر انواع افسردگی متمایز میکند، زمان بروز آن در فصول خاص سال است.
دکتر شمس توصیه میکند که در صورت تشخیص بهموقع و شروع درمان، میتوان از شدت علائم و مشکلات بعدی جلوگیری کرد. او بیان میکند که درمانهای دارویی، غیردارویی، نور درمانی و مشاوره، از جمله روشهای مؤثر در درمان افسردگی فصلی هستند. در موارد شدیدتر، استفاده از داروهای ضدافسردگی نیز توصیه میشود.