به گزارش خبرگزاری ایمنا، پس از کاهش اپیدمی و علائم ترسناک و جهانگیر ویروس کرونا در تمام دنیا، سخنانی از شیوع یک بیماری جدید به گوش میرسد، آبله میمونی یا ام پاکس این بیماری یکبار در سال ۲۰۲۲ بر سر زبانها افتاد و حالا در آگوست ۲۰۲۴، ترسها و نگرانیهای شدیدتری را برای تمام افراد دنیا به میان کشیده است.
علائم بیماری آبله میمونی یک تا دو هفته پس از تماس نزدیک با بیمار تظاهر پیدا میکنند و میتواند شامل تب و سردرد باشد و پس از چند روز به ضایعات آبدار پوستی یا زخم تبدیل شود، اگرچه مواردی به فوت منجر شده است، اما در همهگیری اخیر آفریقا بیشتر افراد علائم خفیف تا متوسط را تجربه کردهاند و پس از آن بهبودی کامل داشتند، البته ممکن است افراد دارای نقص ایمنی در معرض خطر بیشتری باشند.
میزان واگیرداری و شدت بیماری در آبله میمونی
بنا بر اعلام فرشید رضایی، مدیر دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، تایلند دومین کشوری است که ابتلای قطعی به آبله میمونی ۱b خارج قاره آفریقا در آن گزارش شده است؛ اکنون حدود یک هفته از اعلام هشدار سازمان بهداشت جهانی در ارتباط با ویروس جهشیافته آبله میمونی میگذرد و مرکز کنترل بیماریهای تایلند از اولین مورد قطعی آبله میمونی مرتبط با طغیان جدید آفریقا خبر داد.
بنابر اظهارات مقامات کشور تایلند، فرد مبتلا به آبله میمونی، مردی ۶۶ ساله است که پس از بازگشت از سفر و ورود به فرودگاه بانکوک با توجه به علائم بیماری به بیمارستان منتقل شده است، بررسیها بیانگر این است که ۴۳ نفر با فرد بیمار در تماس نزدیک بودهاند؛ اگرچه این افراد هیچ علائمی مبنی بر بیماری ندارند، اما باید به مدت ۲۱ روز تحت نظر قرار گیرند تا وضعیت ابتلای آنها به بیماری مشخص شود.
سوئد اولین کشوری است که ابتلاء به آبله میمونی ۱b را در خارج از قاره آفریقا گزارش داده است؛ طغیان آبله میمونی جهشیافته جدید در جمهوری دموکراتیک کنگو از زمستان سال گذشته آغاز شد و پس از شیوع آبله میمونی در کشور کنگو، این بیماری به کشورهای همسایه کنگو انتشار یافت.
طغیان جدید آبله میمونی طی ماههای اخیر با ویروس Mpox نوع ۱ است که نسبت به ویروس آبله میمونی در طغیان دو سال گذشته، کمی واگیردارتر و شدیدتر است؛ ویروس نوع ۲، کشندگی کمتر از یک درصد دارد، اما نوع ۱b، تاکنون، سبب مرگ حدود ۴ درصد بیماران شده است.
۱۵ کشور آفریقایی طی دو سال گذشته به آبله میمونی نوع ۲ مبتلا شدهاند، در واقع ۴۰ هزار و ۸۷۴ نفر به آبله میمونی شدهاند که از این تعداد، ۱۵۱۲ نفر جان خود را از دست دادهاند، آبله میمونی جدید که نوع یک (۱b) است، پس از جهشی که در سال قبل داشته طغیان دیگری را ایجاد کرده است، از زمستان سال گذشته تا به امروز، بیش از ۱۷ هزار نفر در کمتر از هشت ماه به این بیماری مبتلا شدهاند.
بررسیها بیانگر این است که ۵۱۷ نفر از ۱۳ کشور جهان به دلیل ابتلاء به آبله میمونی نوع ۱ جان خود را از دست دادهاند، بررسی میزان مبتلایان و مرگ و میر ناشی از آبله میمونی نوع ۱ حاکی از افزایش ۱۶۰ درصدی ابتلاء و افزایش ۲۰ درصدی میزان مرگومیر نسبت به طغیان گذشته است.
کودکان ۶۰ درصد از مبتلایان به آبله میمونی را تشکیل میدهند
۹۷ درصد مبتلایان و فوتیهای همهگیری سال جاری، اهل کشور کنگو هستند و انتشار بیماری به خارج از قاره آفریقا نشان از احتمال تداوم همهگیری در سایر کشورها دارد، پس از ابتلای یک بیمار، اعضای خانواده یا اطرافیان وی که در تماس و گفتگوی نزدیک با بیمار هستند، احتمال ابتلاء به بیماری را دارند.
تماس نزدیک یعنی بیش از چهار ساعت گفتوگو کردن در فاصله نزدیک و تماس پوستی است، ضروری است افرادی که در تماس نزدیک با فرد بیمار بودهاند برای مدتی تحت نظر قرار گیرند؛ ابتلای زنان، میزان نگرانی در آفریقا را افزایش داده است، چراکه احتمال انتقال بیماری از مادر به جنین و بروز عوارض جسمی و ذهنی در جنین و نوزاد وجود دارد.
کودکان حدود ۶۰ درصد از مبتلایان به آبله میمونی را تشکیل میدهند و خطر افزایش شدت بیماری و میزان مرگ و میر بیشتر در میان کودکان نسبت به بزرگسالان وجود دارد، ابتلای کودکان به بیماری آبله میمونی بیانگر این است که تماس نزدیک در منزل، کودکان را به طور جدی تهدید میکند.
«آبله میمونی» را میتوان متوقف کرد
تدروس آدهانوم قبریسوس، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت (WHO) گفت: شیوع جدید ام پاکس را میتوان کنترل و متوقف کرد و انجام این کار مستلزم اقدام هماهنگ بین آژانسهای بینالمللی و شرکای ملی و محلی، جامعه مدنی، محققان و تولیدکنندگان و کشورهای عضو است.
وی با بیان اینکه بیش از ۱۰۰ هزار مورد تأیید شده ابتلاء به ام پاکس از زمان شروع شیوع جهانی آن در سال ۲۰۲۲ به سازمان جهانی بهداشت گزارش شده است، از افزایش بیسابقه موارد ابتلاء به این بیماری در آفریقا خبر داد و افزود: اکنون انتقال در جمهوری دموکراتیک کنگو با ۹۰ درصد موارد گزارش شده در سال ۲۰۲۴ متمرکز شده است. تنها در سال جاری بیش از ۱۶ هزار مورد مشکوک (از جمله ۵۷۵ مورد مرگ) ناشی از این بیماری در این کشور وجود داشته است.
دبیرکل سازمان جهانی بهداشت (WHO) با بیان اینکه چگونه شیوع این ویروس به عنوان یک وضعیت اضطراری بهداشت عمومی با نگرانی بین المللی اعلام شد، گفت ماه گذشته مواردی از سویه Clade ۱b از ویروس نه تنها از بوروندی، کنیا، رواندا و اوگاندا که همسایه کنگو هستند، گزارش شده است بلکه تایلند و سوئد هم که پیشتر مواردی در آنها گزارش نشده بود، موارد ابتلاء به این بیماری را ثبت کردند.
وی با اشاره به اینکه سازمان جهانی بهداشت و شرکای آن یک برنامه آمادگی و واکنش استراتژیک جهانی برای مقابله با شیوع ویروس ام پاکس را از طریق تلاشهای هماهنگ جهانی، منطقهای و ملی ایجاد کردهاند، ادامه داد: این طرح بر اجرای راهبردهای نظارت و واکنش جامع، پیشرفت تحقیقات و دسترسی عادلانه به اقدامات متقابل پزشکی، به حداقل رساندن انتقال انسان و دام و توانمندسازی جوامع برای مشارکت فعال در پیشگیری و کنترل شیوع بیماری تمرکز دارد.
به گفته متخصصان بهداشتی، فردی که به ام پاکس آلوده شده است، طی ۲ تا ۱۹ روز پس از قرار گرفتن در معرض ویروس، علائم را نشان میدهد و ام پاکس باعث ایجاد بثورات و علائم شبیه آنفلوآنزا میشود.