بسیاری از مکمل‌های غذایی محبوب امروزی از گیاهانی به دست می‌آیند که از زمان‌های قدیم به صورت دارویی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یکی از این گیاهان، خارخاسک است که گفته می‌شود دارای خواص مختلفی از جمله کاهش قند خون و کلسترول، تغییر سطح هورمون‌ها و افزایش عملکرد جنسی و میل جنسی است. در این مقاله از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز هر آنچه را که باید در مورد عرق خارخاسک بدانید به شما می‌گوییم. اگر می‌خواهید بدانید ” عرق خارخاسک برای چی خوبه؟” مطالعه این مقاله را ادامه دهید.

عرق خارخاسک در طب سنتی برای مشکلات مربوط به قلب، سرگیجه، ناراحتی‌های پوستی و چشمی، دفع سنگ کلیه و به عنوان مدر و مقوی استفاده می‌شود. همچنین برای تقویت عملکرد جنسی و برای بدنسازی به بازار عرضه می‌شود. قسمت‌های مورد استفاده اين گياه شامل ميوه، دانه، برگ و ريشه است ولی بيش از همه ميوه آن استفاده می‌شود.

خواص عرق خارخاسک

مطالعات پیش بالینی نشان می‌دهد که خارخاسک دارای اثرات ضد فشار خون، ضد التهاب، ضد باکتری، ضد قارچ، ضد ادماتوز، ضد سرطان، آنتی اکسیدان، ادرارآور، محافظت از قلب و کاهش قند خون است. گياه خارخاسک داراي ساپونين‌ها، فلاونوئيدها، آلكالوئيدها، استروئيدها، ويتامين‌ها، اسيدهای چرب غير اشباع، تانن، رزين، نيترات، پتاسيم، سديم، فسفر، آهن، كلسيم، گوگرد، كلر، اسيد آسپارتيک و اسيد گلوتاميک است.

اگرچه مردم اغلب Tribulus terrestris یا خارخاسک را به دلیل اثرات بالقوه آن بر عملکرد جنسی و تستوسترون مصرف می‌کنند، اما این گیاه برای اثرات مهم دیگری نیز مورد مطالعه قرار گرفته است.

خارخاسک تولید اسپرم را در مدل‌های حیوانی افزایش می‌دهد، اما مطالعات انسانی در مورد اثرات آن بر سطح تستوسترون نتایج متفاوتی را نشان می‌دهد. شواهد فعلی در مورد اثرات خارخاسک بر اختلال نعوظ نیز قطعی نیست. اگرچه عرق خارخاسک ممکن است تستوسترون را افزایش ندهد، ممکن است میل جنسی را افزایش دهد. برخی از محققان دریافتند که در مطالعه‌ای وقتی مردان با کاهش میل جنسی گیاه خارخاسک را مصرف کردند، میل جنسی ‌آن‌ها افزایش یافت. همچنین این تاثیر در زنان با میل جنسی پایین نیز دیده شد.

یک مطالعه اثرات مصرف خارخاسک را در 98 زن مبتلا به دیابت نوع 2 بررسی کرد. پس از سه ماه، زنانی که خارخاسک مصرف می‌کردند، سطح قند و کلسترول خون کمتری داشتند. مطالعات حیوانی همچنین نشان داده است که خارخاسک ممکن است سطح قند خون را کاهش دهد، به محافظت در برابر آسیب عروق خونی و جلوگیری از افزایش کلسترول خون کمک کند. عرق خارخاسک می‌تواند رگ‌های خونی را شل کند و ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند.

عرق خارخاسک و سنگ کلیه

عرق خارخاسک ممکن است به عنوان یک ادرارآور عمل کند و ادرار را تقویت کرده و ترکیبات کلسیمی ‌را که باعث تشکیل سنگ کلیه می‌شوند متوقف کند. خواص ديورتيک این گياه به علت سطوح بالای نيترات و نمک‌های پتاسيم در آن است. به علاوه اين گياه به علت داشتن خاصیت آنتی اكسيدانی، از آسیب توبول‌های كليوی و گلومرول‌ها توسط رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کند.

فلاونوئيدهاي خارخاسک مي‌تواند سبب تغيير اندازه و شكل كريستال‌های اگزالات كلسيم شوند و بيشتر آن‌ها را تبديل به كلسيم اگزالات دی هيدرات كنند. بنابراين می‌تواند اثر مهارکنندگی مناسبی در برابر ابتلا به سنگ كليه اگزالات كلسيمی داشته باشد؛ زيرا كريستال‌های كلسيم اگزالات دی هيدرات بهتر از طريق ادرار دفع می‌شوند.

بیشتر بخوانید: قویترین قرص دفع سنگ کلیه

خواص گیاه خارخاسک برای مردان

مطالعاتی انجام شده است که نشان می‌دهد خارخاسک برای مردان دارای مشکلات جنسی خاص و کسانی که از ناباروری رنج می‌برند، فوایدی دارد؛ اما تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. همانطور که اشاره شد خارخاسک می‌تواند باعث تقویت میل جنسی در مردان شود. همچنین طبق یک بررسی، این گیاه در بهبود پارامترهای اسپرم موثر است.

عرق خارخاسک و کبد

عرق خارخاسک می‌تواند اثرات محافظتی برای کبد داشته باشد. عصاره گیاه خارخاسک به صورت وابسته به دوز می‌تواند مانع از اثر مخرب اثر مخرب داروهای غیر استروئیدی مانند ژلوفن روی کبد شود. این داروها با ايجاد راديكال‌های آزاد، باعث ایجاد تغييرات پاتولوژيكال همراه با تغييرات دژنراسيون و نكروزه شدن لبول‌های بافت كبد مي‌شود و از اين طريق باعث افزايش سرمی آنزيم‌های کبدی می‌شود. خواص محافظت كبدی عصاره خارخاسک در آسيب‌های كبدی ناشی از تركيبات غير الكلی از جمله فروكتوز نيز مورد بررسی قرار گرفته است.

طبع خارخاسک

گیاه خارخاسک نوعی گیاه برگ‌دار کوچک است که در بسیاری از نقاط، از جمله بخش‌هایی از اروپا، آسیا، آفریقا و خاورمیانه رشد می‌کند. طبع خارخاسک گرم و خشک است و از آن در طب سنتی چین، هند و ایران استفاده می‌شود.

بهترین زمان مصرف عرق خارخاسک

شما می‌توانید از عرق خارخاسک در هر زمانی از روز استفاده کنید. برای کسانی که به دنبال بهبود میل جنسی هستند، مصرف عرق خارخاسک در صبح معمول است. برای اینکه عرق خارخاسک موثرتر عمل کند، می‌توانید آن را بین وعده‌های غذایی و با معده خالی مصرف کنید. اگر می‌خواهید آن را قبل از تمرین خود مصرف کنید، این کار را قبل از میان وعده یا شیک قبل از تمرین انجام دهید.

عوارض عرق خارخاسک

چندین مطالعه با استفاده از دوزهای مختلف خارخاسک، حداقل عوارض جانبی را گزارش کرده‌اند. عوارض جانبی غیر معمول شامل گرفتگی معده یا ریفلاکس جزئی است. به طور کلی، اکثر مطالعات نشان می دهد که این گیاه دارای عوارض جانبی مضر نیست. با این حال، مهم است که تمام خطرات و مزایای بالقوه را در نظر بگیرید. در طب سنتي براي كاهش عوارض خارخاسک از بادام و روغن كنجد استفاده شده است.

عصاره خارخاسک به علت داشتن ساپونين‌ها باعث اسپاسم عضله صاف ديواره رحم نيز می‌شود كه اين خاصيت ممكن است منجر به سقط جنين در زنان باردار گردد. در بزرگ شدگی پروستات و افرادی كه تومورهای حساس به آندروژن دارند نيز مصرف عصاره اين گياه به علت وجود ساپونين‌های استروئيدی توصيه نمی‌شود. با توجه به اثرات جانبی ذكر شده می‌توان نتيجه گرفت كه مصرف بيش از دوز درمانی خارخاسک می‌تواند منجر به عوارضی شود.

سخن پایانی

خارخاسک یک گیاه کوچک برگی است که سال‌ها است در طب سنتی ایران، چین و هند مورد استفاده قرار می‌گیرد. اگرچه فهرستی طولانی از مزایای بالقوه دارد که در این مقاله بررسی کردیم، بسیاری از آن‌ها فقط روی حیوانات مورد مطالعه قرار گرفته‌اند. در انسان، شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد ممکن است خارخاسک کنترل قند خون و سطح کلسترول را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 بهبود بخشد. اگرچه این گیاه تستوسترون را افزایش نمی دهد، ممکن است میل جنسی را در مردان و زنان بهبود بخشد.