دندان قروچه یعنی به صورت کاملا غیر ارادی دندان‌هایتان را روی هم فشار دهید. این اتفاق بیشتر در خواب برای برخی از افراد می‌افتد. عوامل مختلفی در بروز دندان‌قروچه می‌توانند موثر باشند. عواملی مثل استرس، مصرف بعضی داروها و … خوشبختانه با پیشرفت علم درمان‌هایی برای دندان قروچه وجود دارد. در این مقاله ابتدا به این موضوع می‌پردازیم که اصلا علائم دندان قروچه چیست و بعد به علت و راه‌های درمان اشاره خواهیم کرد.
آنچه در این مقاله می خوانیم
دندان قروچه چیست؟
دندان‌قروچه یعنی دندان‌های خود را روی هم بفشارید؛ به طوری که دندانها روی هم ساییده شوند اما هیچ اختیاری روی انجام این عمل نداشته باشید. شاید برایتان جالب باشد بدانید که نیمی از جمعیت دنیا هرازگاهی دچار دندان‌قروچه می‌شوند. دندان‌قروچه بیشتر در خواب اتفاق می‌افتد اما حتی در بیداری هم ممکن است بعضی از افراد تجربه دندان قروچه را داشته باشند.
اگر شما در خواب دندان‌قروچه داشته باشید، معمولا خودتان متوجه نخواهید شد. احتمالا افرادی که در نزدیکی شما می‌خوابند اولین افرادی هستند که متوجه دندان‌قروچه شما می‌شوند. هم بزرگسالان و هم کودکان می‌توانند دچار دندان‌قروچه شوند.
یکی از عوامل مهم دندان قروچه، استرس است. شاید بارها دیده باشید که بعضی از افراد وقتی عصبانی می‌شوند دندان‌های خود را روی هم فشار می‌دهند. همچنین گاهی برخی از افراد به هنگام تمرکز با شدت بسیار دندان‌های خود را می‌فشارند.
برای خرید محصولات بهداشت دهان و دندان کلیک کرده و وارد داروخانه آنلاین مثبت سبز شوید.
علائم دندان قروچه چیست؟
مهم‌ترین علائم دندان قروچه به شرح زیر است:
- سردرد، درد در مفصل فک و گوش‌درد
- دندان درد به ویژه بلافاصله بعد از بیدار شدن از خواب
- درد شقیقه‌ها درست بعد از بیدار شدن از خواب
- احساس درد در فک به هنگام جویدن (به ویژه هنگام صرف صبحانه)
- فشار دادن دندانها روی هم به هنگام عصبانیت، استرس یا تمرکز
- حساس شدن دندانها به دما
- مینای خرد شده یا ترک خورده دندان
- بافت برآمده داخل گونه (ناشی از گاز گرفتن)
- شل شدن دندانها
- سردرد مبهم که از شقیقه‌ها شروع می‌شود
خطرات ناشی از دندان قروچه چیست؟
مشکلاتی که به دنبال دندان‌قروچه ممکن است رخ دهند، به شرح زیر است:
- مینای دندان ترک خورده
- ساییدگی و ترک برداشتن دندانها
- فشار بیش از حد روی مفصل فک
- درد در مفصل فک و در نتیجه محدود شدن حرکت
- از بین رفتن کامل دندان (به ندرت اتفاق می‌افتد)
- بزرگ شدن عضلات فک (به ندرت اتفاق می‌افتد)
- حساس شدن دندانها به خوراکی‌های گرم و سرد
✅دندان‌قروچه در کودکان بیش از بزرگسالان شایع است.
علت دندان قروچه کودکان در خواب
بسیاری از والدین به ویژه در خواب متوجه دندان‌قروچه فرزند خود می‌شوند. با این حال به این علت که دندانها و فک کودک به سرعت رشد می‌کند، معمولا نیازی به درمان وجود ندارد و وقتی کودک بزرگ‌تر می‌شود، این مشکل خودبخود برطرف خواهد شد. علت دندان قروچه کودکان در خواب یکی از موارد زیر می‌تواند باشد:
- استرس یا اضطراب
- عدم مرتب بودن دندانها برای قرار گرفتن روی هم
- پاسخ به درد (دردهایی مثل گوش درد یا درد دندان)
- سایر شرایط پزشکی مثل صرع، فلج مغزی، آپنه خواب، رفلاکس معده و …
تحقیقات نشان می‌دهد که دندان‌قروچه در کودکان بیش فعال بیش از سایر کودکان شایع است.
دندان قروچه در خواب
به دندان‌قروچه، براکسیسم (Bruxism) هم می‌گویند. دندان قروچه در خواب نشانه چیست؟ علت دندان قروچه در خواب می‌تواند یکی از موارد زیر باشد:
- استرس و اضطراب
- اختلالات خواب
- قرار نگرفتن صحیح دندانها روی هم (مرتب نبودن دندانها)
- مصرف سیگار و الکل
- مصرف بعضی از داروها مثل داروهای ضد افسردگی
دندان قروچه در بیداری
به طور کلی دندان‌قروچه بر دو نوع است. یکی در خواب که در قسمت قبلی در مورد آن توضیح دادیم و دیگری دندان‌قروچه در بیداری. علت دندان قروچه در بیداری ممکن است به دلیل احساساتی مانند اضطراب، استرس، عصبانیت، ناامیدی یا تنش باشد. همچنین دندان‌قروچه می‌تواند یک استراتژی مقابله‌ای یا یک عادت در حین تمرکز عمیق در برخی از افراد به حساب آید.
علت فشار دادن دندان ها روی هم در بیداری
علت فشار دادن دندانها روی هم در بیداری اگر ناخودآگاه و غیر ارادی باشد می‌تواند ریشه در استرس و اضطراب داشته باشد. همچنین عصبانیت، درد دندان و مرتب نبودن دندانها روی هم از دیگر عواملی هستند که روی دندان‌قروچه در بیداری تاثیر دارند.
آیا می‌دانید 10% از بزرگسالان و 15% از کودکان درگیر مشکل دندان قروچه هستند؟
درمان دندان قروچه بزرگسالان در خواب
برای دندان‌قروچه هیچ داروی خاصی وجود ندارد. دندانپزشک ممکن است پیشنهاد خرید نایت گارد (محافظ دندان به هنگام دندان قروچه) را به فرد بدهد. نایت گارد را هم می‌توان سفارش داد تا به طور اختصاصی برای فرد ساخته شود و هم به صورت آماده آن را از داروخانه‌ها تهیه کرد.
بهترین درمان دندان‌قروچه بزرگسالان در خواب این است که ابتدا علت این مسئله کشف شود. مثلا اگر علت دندان‌قروچه ریشه در اضطراب و استرس داشته باشد، می‌توان از تکنیک‌های مدیریت استرس استفاده کرده و از یک مشاور روانشناس کمک گرفت.
مسواک زدن شب قبل از خواب، بسیار بیشتر از مسواک زدن صبح بعد از بیدار شدن توسط متخصصان پیشنهاد می‌شود. برای خرید مسواک از بهترین برندها روی لینک ارائه شده کلیک کنید.
محافظ دندان قروچه چیست؟
در قسمت قبلی مقاله به نایت گارد اشاره کردیم. نایت گارد یا محافظ دندان، پوششی است که به منظور محافظت از دندان در برابر ساییده شدن به هنگام دندان قروچه روی دندانها استفاده می‌شود. نایت گارد را می‌توان به هنگام شب یا روز مورد استفاده قرار داد.
بهترین زمان استفاده از این وسیله بهتر است توسط دندانپزشک مشخص شود. نایت گاردها معمولا از جنس پلاستیک‌هایی مثل اکریلیک، استات یا وینیل هستند. نایت گارد می‌تواند از پیش‌ساخته یا سفارشی باشد. نایت گاردها فقط مخصوص دندان‌قروچه نیستند؛ گاهی برای کمک به درمان خر و پف یا مشکلات دیگر توصیه می‌شود. قبل از قرار دادن نایت گارد در دهان خود قبل از خواب حتما با یک خمیر دندان مناسب دندان‌های خود را مسواک بزنید.
درمان خانگی دندان قروچه در خواب
برای درمان خانگی دندان قروچه در خواب از راهکارهای زیر می‌توانید استفاده کنید:
- قبل از خواب نایت گارد روی دندان خود قرار دهید.
- ورزش فک انجام دهید: دهان خود را باز کنید، سعی کنید با زبان خود دندان‌های جلویی خود را لمس نمایید. این تمرین به شل شدن عضلات فک کمک کرده و در درمان خانگی دندان قروچه موثر است.
- 15 دقیقه کمپرس گرم را در هر دو طرف فک خود قرار دهید. کمپرس گرم می‌تواند عضلات فک را شل کرده و گردش خون را در ناحیه مربوطه افزایش دهد.
- انجام مدیتیشن و یوگا در طی روز می‌تواند در درمان دندان‌قروچه بزرگسالان در خواب موثر باشد زیرا استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد.
- غذاهای غنی از منیزیم بخورید: منیزیم به بهبود خلق و خو و آرامش اعصاب کمک می‌کند. همچنین در شل شدن بافتهای عضلانی نقش دارد. برای تامین منیزیم مورد نیاز بدن خود همچنین می‌توانید از قرص منیزیم استفاده کنید.
- شیر زردچوبه بخورید: زردچوبه خاصیت ضد التهابی دارد و به تسکین درد عضلات فک کمک می‌کند. شل شدن عضلات در جلوگیری از دندان‌قروچه نقش دارد.
- به جای نوشیدنی‌های کافئین دار مثل قهوه به سراغ دمنوش‌هایی بروید که بتوانند اعصاب شما را آرام‌تر نمایند. مثل دمنوش بابونه. همچنین می‌توانید قبل از خواب یک فنجان چای سبز بخورید تا با تاثیر مثبت در آرامش روان شما از دندان‌قروچه در خواب پیشگیری به عمل آورد.
جلوگیری از دندان قروچه
به منظور جلوگیری از دندان‌قروچه راهکارهای زیر را به شما پیشنهاد می‌دهیم:
- از استعمال سیگار، مواد مخدر و الکل خودداری کنید.
- به طور مرتب (سالیانه 2 بار) معاینات دندانپزشکی انجام دهید تا در اسرع وقت مشکلات ناشی از دندان قروچه درمان شود.
- همچنین اگر دندان‌های نامرتب دارید، به منظور بهبود آنها به پزشک مراجعه نمایید.
- اگر حس می‌کنید اضطراب و استرس یا ناراحتی‌های عصبی شما را آزار می‌دهد، جهت درمان به یک روانشناس مراجعه نمایید.
- از نوشیدن نوشیدنی‌های کافئین دار بپرهیزید.
با راهکارهای بالا می‌توان از دندان‌قروچه پیشگیری به عمل آورد.
روش تشخیص دندان قروچه چیست؟
برای تشخیص براکسیسم یا دندان‌قروچه باید به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک ابتدا وضعیت ماهیچه‌های فک را بررسی می‌کند. سپس نحوه قرار گرفتن دندانها روی هم، آسیب احتمالی به دندانها و لثه مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
در مرحله بعدی دندانپزشک پرسش‌هایی را در مورد میزان استرس در طی روز، چگونگی کیفیت خواب و داروهایی که ممکن است فرد مورد استفاده قرار دهد، پرسش‌هایی را مطرح خواهد کرد. در برخی موارد ممکن است لازم باشد عکس OPG از دندانها گرفته شود تا وضعیت آنها به طور دقیق‌تر مورد بررسی قرار گیرد.
آیا دندان قروچه یک اختلال خواب است؟
محققان با تحقیق روی دندان‌قروچه دریافته‌اند که دندان‌قروچه را به عنوان نوعی اختلال خواب در سیستم عصبی مرکزی می‌توان معرفی کرد. عواملی که می‌توانند دندان‌قروچه را بدتر کنند عبارتند از: استرس و اضطراب، نوشیدن الکل، وراثت، مصرف برخی داروها مثل داروهای ضد افسردگی و سیگار کشیدن.
قبل از خواب استفاده از نخ دندان را فراموش نکنید. مسواک هیچ وقت جای نخ دندان را نخواهد گرفت.
دندان قروچه انگلی
برخی از مطالعات نشان می‌دهد که ممکن است بین وجود انگل در بدن و بروز دندان‌قروچه ارتباطی وجود داشته باشد. گاهی می‌توان دندان قروچه را یکی از نشانه‌های وجود انگل در بدن دانست؛ به ویژه در بدن کودکان. به طور کلی بدن کودکان بیش از بزرگسالان مستعد بروز عفونت‌های انگلی است.
انگل باعث می‌شود که در جذب مواد مغذی در بدن اختلال ایجاد شود. بنابراین حتما باید برای درمان آن اقدام نمایید. کرمک و کرم‌های قلابدار در بروز دندان‌قروچه می‌توانند نقش داشته باشند.
کلام پایانی در مورد علائم دندان قروچه
سردرد مبهم که از شقیقه‌ها شروع می‌شود، دردی شبیه به گوش‌درد و آسیب به فک، دندان و لثه از نشانه‌های دندان‌قروچه در خواب یا بیداری می‌تواند باشد. دندان‌قروچه در کودکان اغلب با بزرگ‌تر شدن آنها رفع می‌شود اما این مشکل حتی در بزرگسالی هم می‌تواند وجود داشته باشد.
برای درمان دندان‌قروچه سعی کنید ابتدا علت آن را بیابید. مثلا اگر استرس و اضطراب علت آن است، برای رفع آنها تلاش کنید. در پایان این مطلب از مجله داروخانه آنلاین مثبت سبز اگر پرسشی دارید، حتما برای ما کامنت بگذارید.